Y tế cơ sở: "Người gác cổng” trong hệ thống y tế

12:59 | 07/07/2018
Các chuyên gia y tế đánh giá cao mô hình y tế cơ sở đến tận xã, phường, thôn, bản ở Việt Nam và coi đây là "điểm sáng" mà không phải quốc gia nào cũng có được.
y te co so nguoi gac cong trong he thong y te Y tế Thủ đô không ngừng phát triển
y te co so nguoi gac cong trong he thong y te UNICEF tài trợ 5,1 triệu USD cho hoạt động chăm sóc phát triển trẻ em tại Việt Nam
y te co so nguoi gac cong trong he thong y te Đầu tư phát triển hệ thống y tế địa phương

Đây là những thông tin được thông tin tại Hội nghị trực tuyến Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) tuyến y tế cơ sở, do Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam tổ chức vừa qua.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: Kinh nghiệm thế giới cho thấy đầu tư cho chăm sóc sức khỏe ban đầu có hiệu quả hơn nhiều lần so với việc đầu tư cho kỹ thuật cao ở tuyến trên. Với việc coi y tế cơ sở là "người gác cổng” trong hệ thống y tế, các nước trên thế giới đã sử dụng các nguồn tài chính khác nhau, trong đó có nguồn tài chính từ BHYT cho chăm sóc sức khỏe ban đầu tại y tế cơ sở.

y te co so nguoi gac cong trong he thong y te
Tăng cường công tác tuyến y tế cơ sở.

"Quỹ BHYT sử dụng cho chăm sóc sức khỏe ban đầu tại Hàn Quốc là 19%, Nhật Bản là 25%, Đức là 29%. Tỷ trọng chi từ quỹ BHYT trong tổng chi cho chăm sóc sức khỏe ban đầu ở Hàn Quốc lên tới 51%, Nhật Bản là 76%, Đức là 78%. Dự kiến vào tháng 10 tới, tại Hội nghị quốc tế kỷ niệm 40 năm Tuyên bố Alma-Ata tại Astana, Kazakhstan, bản Tuyên bố chung mới sẽ được ký, cộng đồng quốc tế tiếp tục cùng cam kết tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu hướng đến bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân"- Bộ trưởng cho biết.

Tại Việt Nam, Nghị quyết số 20 xác định y tế cơ sở là nền tảng, phương châm của xây dựng hệ thống y tế công bằng, hiệu quả và phát triển. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thẳng thẳn chỉ rõ, y tế cơ sở hiện nay vẫn còn tồn tại một số khó khăn, thách thức về chất lượng khám chữa bệnh cho người dân nói chung và cho người có thẻ BHYT nói riêng.

Điều này là do hạn chế về nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị chưa đáp ứng, các dịch vụ chuyên môn trong khám chữa bênhh còn hạn chế, nguồn kinh phí từ quỹ BHYT cho trạm y tế tuyến xã chưa đảm bảo. Theo quy định hiện nay, quỹ khám chữa bệnh BHYT được sử dụng tại trạm y tế tuyến xã tối đa chỉ bằng 20% quỹ khám chữa bệnh BHYT ngoại trú.

Những hạn chế trên đây đã làm cho chất lượng khám chữa bệnh tại tuyến y tế cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu và làm cho người dân chưa tin tưởng và vượt lên các tuyến trên để khám chữa bệnh gây tốn kém về thời gian, tiền bạc, công sức và các chi phí xã hội khác.

Bộ trưởng Bộ Y tế dẫn chứng: "Thực tế, đã có bệnh nhân 4h sáng đã bắt xe lên bệnh viện Trung ương khám chỉ vì thấy đau đầu, tức ngực... Chỉ những bệnh đơn giản mà phải lên tận Trung ương chiếu chụp là không cần thiết vừa tốn kém tiền bạc của người dân, vừa tạo sức ép, quá tải bệnh viện tuyến trên. Sắp tới, Bộ Y tế quy định tất cả các bệnh mạn tính đã điều trị ổn định, có phác đồ điều trị như tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp… phải chuyển tuyến xã theo dõi, quản lý”.

Cũng tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, Bộ Y tế đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 105, trong đó bỏ quy định khống chế tỷ lệ 20% quỹ khám chữa bệnh ngoại trú cho tuyến xã.

Để tăng cường khám chữa bệnh BHYT tại tuyến y tế cơ sở khắc phục những bất cập hiện nay trong khám chữa bệnh BHYT, Bộ trưởng nhấn mạnh cần chú trọng đổi mới cơ chế chi trả khám chữa bệnh BHYT tại trạm y tế tuyến xã. Cụ thể, không quy định tỷ lệ quỹ BHYT được sử dụng tại trạm y tế xã như quy định hiện nay.

Thực hiện nghiêm, đầy đủ quy định tại Thông tư 39 ban hành gói dịch vụ y tế cơ bản tại tuyến xã để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh và chất lượng khám chữa bệnh của nhân dân. Quỹ BHYT chi trả đầy đủ chi phí về thuốc, dịch vụ kỹ thuật quy định tại Thông tư 39 này.

Bộ trưởng yêu cầu tăng cường quản lý, điều trị các bệnh mạn tính tại trạm y tế xã, nhất là các trường hợp đã được chẩn đoán ở tuyến trên và thực hiện theo đúng phác đồ điều trị. Đầu tư xây dựng, cải tạo cơ sở hạ tầng, trang thiết bị của trạm y tế xã theo mô hình chuẩn đáp ứng được đầy đủ chức năng, các nhiệm vụ của trạm y tế xã. Tiếp tục hoàn thiện bộ máy tổ chức và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế.

Bên cạnh đó, xây dựng thống nhất 1 phần mềm áp dụng tại trạm y tế xã đảm bảo quản lý thông tin của các hoạt động chuyên môn với quản lý hồ sơ sức khỏe để nâng cao hiệu quả hoạt động của Trạm y tế xã và giảm tải khối lượng công việc hành chính cho cán bộ y tế.

Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Nguyễn Thị Minh cũng cho biết chất lượng khám chữa bệnh tuyến y tế cơ sở vẫn là vấn đề phải suy nghĩ bởi y tế cơ sở là người "gác cổng" trong hệ thống y tế, giúp người dân giảm chi từ tiền túi nhưng thực tế vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu này.

"Nếu như năm 2014, tỉ lệ người dân khám chữa bênh tại tuyến xã là gần 30% thì năm 2017 chỉ còn gần 20% và 6 tháng đầu năm chỉ còn 18%. Có gần 10.000 trạm y tế tuyến xã nhưng người dân thờ ơ với y tế tuyến xã vì người bệnh chưa tin tưởng nhân viên y tế tuyến xã"- bà Minh nói.

Minh Khuê

© 2021 Ghi rõ nguồn "laodongthudo.vn" khi phát hành lại thông tin từ website này