Độc đáo sản phẩm gốm thủ công ở Hà Nam

16:03 | 10/09/2017
Làng nghề gốm Quyết Thành thuộc thị trấn Quế (huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam) có vào khoảng thế kỉ XVI, tính đến nay đã gần 500 năm. Mặc dù không nổi tiếng như những làng gốm khác, làng nghề gốm nơi đây đã có nhiều nét tiêu biểu, khởi sắc hơn sau khi có chủ trương của chính quyền quyết định thành lập Hợp tác xã gốm Quyết Thành.
binh ruou lam bang gom o ha nam Vì sao hoa tre mang tên “hạnh phúc cuối cùng”?
binh ruou lam bang gom o ha nam Kỳ lạ đảo hoang chỉ cho du khách ghé thăm một lần trong năm
binh ruou lam bang gom o ha nam Thám hiểm những kỳ quan ẩn sâu trong lòng đất
binh ruou lam bang gom o ha nam Bức ảnh khiến cộng đồng mạng "điên đầu" không biết là chó hay mèo

Nguyễn Đức Phú – Chủ nhiệm hợp tác xã làng gốm Quyết Thành cho biết: “Bí quyết tạo nên thành công trong nghề làm gốm và để tạo nên một sản phẩm đạt tới mức hoàn mỹ bằng một đôi tay kết hợp với phương thức truyền thống là chuyện không dễ, đòi hỏi người thợ phải biết luyện công phu với đất sét mới tạo ra gốm sành khác với những loại gốm ở nơi khác”.

binh ruou lam bang gom o ha nam
Những sản phẩm đa dạng qua nhiều công đoạn thủ công chờ được đưa vào lò nung. Ảnh: Bảo Thoa.

Qua trải nghiệm thực tế với làng gốm, chúng tôi được chứng kiến quy trình làm ra sản phẩm của làng gốm Quyết Thành hoàn tòan bằng thủ công truyền thống. Nói rõ về các công đoạn làm ra sản phẩm, ông Bùi Văn Dư, một nghệ nhân gốm ở làng cho hay: “Sản phẩm được tạo ra bằng đôi tay thủ công của người thợ, chỉ có ít công đoạn được cơ khí hóa như máy nghiền đất, máy tiện bằng điện, bàn quay được gắn ổ bi và được kéo bằng mô tơ, còn đâu đều làm bằng tay hết”.

Theo các nghệ nhân làng gốm, để làm ra sản phẩm gốm phải trải qua các công đoạn từ khi ngâm đất sét trong bể sau đó làm nhuyễn đất bằng cách giẫm chân lên để nghiền kĩ đất. Khi nào đất nhuyễn thì đặt lên bàn xoay tạo hình cho sản phẩm rồi mang phơi khô, hoặc sấy rồi đắp họa tiết, đánh giấy ráp lau chùi sạch sẽ. Sau đó, phơi khô hẳn sản phẩm, một số sản phẩm được tráng thêm lớp men theo đơn đặt hàng riêng, còn thường là để mộc và cho vào lò nung.

binh ruou lam bang gom o ha nam
Ông Nguyễn Đức Phú, Chủ nhiệm Hợp tác xã gốm Quyết Thành vừa làm việc, vừa chia sẻ với PV về làng nghề gốm. Ảnh: Hoàng Phong.

Còn đối với hàng gốm mỹ nghệ, đất sét phải được phơi khô rồi cho nước vào khuấy đều, sau đó tinh lọc các tạp chất, cô đặc lại rồi đổ vào khuôn hoặc in dát trên máy, cắt gọt, đánh bóng, vào son, vẽ men rồi mới đưa vào lò nung. Tiếp đó, vào son cho sản phẩm để tạo nên nét độc đáo có một không hai của gốm Quyết Thành.

Riêng về đất làm gốm, chỉ vùng này mới có loại đất có mầu đỏ như son, người thợ lấy đất nghiền nhỏ pha với nước để nhúng các sản phẩm vào để khi nung có màu đỏ tươi.

Với nhiều công đoạn thủ công bằng đôi tay của người thợ, sản phẩm gốm sành Quyết Thành mới thành sản phẩm hoàn chỉnh và độc đáo, đó là lý do vì sao ông Phú cho rằng người thợ phải luyện công phu với đất sét…

Trong quá trình tìm hiểu thông tin tại làng gốm, chúng tôi được biết nhiều người làm rượu nấu ở khắp nơi đã đến đây để mua bình gốm với mục đích tạo nên một loại rượu mới an toàn, giúp người dân uống được đảm bảo sức khỏe, không sợ bị ngộ độc.

binh ruou lam bang gom o ha nam
Bình rượu được làm từ đất sét . Ảnh: Hoàng Phong.

Ông Phú cho hay, “Có lẽ nhờ thiên nhiên khí hậu ban tặng mà đất ở đây khác với những nơi khác không có được. Vì thế, khi sản phẩm đem đựng rượu thì rượu uống mát hơn, không gây đau đầu, khó chịu mà vẫn giữ được hương vị của rượu, không giảm nồng độ. Ngoài ra, dùng bình trà bằng gốm để pha thì uống thơm và mát, giữ cho trà được lâu vì cách ẩm tốt.".

Cũng theo ông Phú, từ trước đến nay các thương hiệu rượu truyền thống, chè sa tuyết nổi tiếng đều tìm đến mua bình gốm của làng Quyết Thành để tạo nên sản phẩm đặc trưng riêng của mình.

Bảo Thoa – Hoàng Phong

© 2021 Ghi rõ nguồn "laodongthudo.vn" khi phát hành lại thông tin từ website này