“Truyện ngụ ngôn La Fontaine” sau 100 năm tới Việt Nam

	Hãy sống thế này để luôn thấy yêu đời
	Các nhà khoa học Mỹ phát hiện gene giúp con người ngủ ngon
	Khuyến nghị chu trình giúp trẻ ngủ ngon

Bìa ấn phẩm "Truyện ngụ ngôn La Fontaine". Ảnh: L.Q.V

Ấn phẩm này gồm 38 bài thơ, do dịch giả Nguyễn Trinh Vực chuyển ngữ với phần minh họa của họa sĩ Mạnh Quỳnh và được NXB Alexandre de Rhodes (Đắc Lộ) phát hành năm 1945. Những bài học đạo đức ý nghĩa được truyền tải một cách dí dỏm và hấp dẫn trong “Truyện ngụ ngôn La Fontaine” vẫn còn nguyên giá trị trong thời hiện đại.

Thi hào người Pháp Jean de La Fontaine (1621 - 1695) sáng tác thơ ngụ ngôn (fables) dưới triều đại Vua Louis XIV, để dạy dỗ hoàng tử. Bằng việc khéo léo sử dụng nghệ thuật trào phúng giữa những con vật (được nhân cách hóa), các câu chuyện có dụng ý “uốn nắn những phong tục, tật xấu bằng tiếng cười” với một bài học đạo đức rút ra sau mỗi câu chuyện.

Tiết mục sân khấu hóa của các thiếu nhi mô tả một "Truyện ngụ ngôn La Fontaine". Ảnh: L.Q.V

Sau bản dịch “Truyện ngụ ngôn La Fontaine” của Nguyễn Văn Vĩnh được in thành sách lần đầu vào năm 1916, một số dịch giả khác, trong đó có Nguyễn Trinh Vực, tiếp tục chuyển ngữ những vần thơ của thi hào Pháp một cách thuần Việt hơn. Kể từ đầu những năm 1980, nhiều nhà xuất bản ở Việt Nam đã tái bản “Truyện ngụ ngôn La Fontaine” của 2 dịch giả nói trên với phần minh họa đều của họa sĩ Ngô Mạnh Quỳnh (1917-1991).

Truyện ngụ ngôn La Fontaine nằm trong số những tác phẩm nổi tiếng thế giới, có nhiều ấn bản đặc sắc, có minh họa hay sách đọc, vẫn thường được tái bản tại Pháp dành cho độc giả nhí. Những vần thơ tiếng Pháp được dịch giả Nguyễn Trinh Vực tài tình chuyển sang các thể thơ dân gian Việt Nam quen thuộc, dễ đi vào lòng người. Nội dung câu chuyện rất đỗi bình dị, được hư cấu từ những nhân vật chính là những con vật thân quen, cùng với phần tranh minh họa gần gũi với văn hóa Việt của họa sĩ Mạnh Quỳnh càng lôi cuốn người đọc.

Tôn trọng nguyên bản tập thơ được dịch từ năm 1945, Cty CP Nhã Nam giúp độc giả so sánh quá trình cải tiến của tiếng Việt, giới thiệu một tác phẩm văn học nổi tiếng của Pháp, và qua đó, khẳng định những lời khuyên đầy ý nghĩa trong tập thơ ngụ ngôn vẫn còn giá trị trong xã hội hiện nay. Đây đồng thời là ấn phẩm dành cho những người quan tâm đến phần dịch và biết tiếng Pháp tham khảo.

Trong buổi hội thảo về tác phẩm của thi hào La Fontaine vừa diễn tại Trung tâm Văn hóa Pháp ở Hà Nội, các bạn nhỏ từ CLB “Sách ơi mở ra” và các trường học, CLB khách mời đã thể hiện “Truyện ngụ ngôn La Fontaine dưới góc nhìn trẻ thơ” qua các màn trình diễn sân khấu hóa.

Lê Quang Vinh