Nâng cao hiệu lực trong thi hành pháp luật về BHXH

Đoàn kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh làm Trưởng đoàn vừa có buổi kiểm tra tại BHXH Việt Nam.

Tai buổi làm việc, đại diện Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết: Năm 2021 trước tác động của dịch bệnh Covid-19, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh bám sát, nắm bắt chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để xây dựng kế hoạch thanh tra chuyên ngành, kiểm tra cho phù hợp; đã ban hành các văn bản hướng dẫn BHXH địa phương tổ chức thực hiện hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra.

Đồng thời, BHXH Việt Nam luôn chú trọng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức; công tác hướng dẫn, tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ về pháp luật xử lý VPHC được quan tâm, thực hiện hiệu quả. Hàng năm, BHXH Việt Nam cũng đều tổ chức các đoàn kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ, kiện toàn cơ cấu tổ chức, bộ máy hệ thống thanh tra, kiểm tra phù hợp.

Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: TH)

Năm 2021, qua thanh tra, các cơ quan BHXH đã phát hiện hơn 14 ngàn lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian, số tiền phải truy đóng là 92.807,8 triệu đồng; gần 28 ngàn lao động tham gia thiếu mức tiền lương, các khoản phụ cấp, các khoản thu nhập bổ sung theo quy định, số tiền phải truy đóng là 34.763,2 triệu đồng.

Từ kết quả thanh tra, kiểm tra hàng năm, các cơ quan BHXH đã kiến nghị khởi tố (từ năm 2018 đến tháng 3/2022) 366 vụ; cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố 11 vụ. Năm 2021, cơ quan BHXH đã ban hành 104 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh,thành phố/Thanh tra Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội/Thanh tra Sở Lao động, Thương binh và Xã hội ban hành 48 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các vi phạm hành chính vượt quá thẩm quyền xử phạt của cơ quan BHXH.

Đại diện BHXH Việt Nam cũng cho biết, theo quy định hiện hành, cơ quan BHXH không có chức năng thanh tra, xử lý vi phạm hành chính về đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế, trong khi vi phạm ngày càng nhiều, ngày càng tinh vi, phức tạp, dẫn đến xử lý không kịp thời; chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe. Đồng thời, chưa có hướng dẫn xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân là quản lý, điều hành, người đại diện theo pháp luật của đơn vị sử dụng lao động; việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân chưa có tính giáo dục cao…

Từ thực tiễn quản lý, BHXH Việt Nam cũng đề xuất một số kiến nghị, trong đó có đề nghị sửa đổi Luật Thanh tra, Luật BHXH, BHYT, Luật việc làm, Luật An toàn vệ sinh lao động…

Toàn cảnh buổi làm việc. (Ảnh: TH)

Phát biểu kết luận tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh đánh giá cao công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại BHXH, ghi nhận công tác này đã được lãnh đạo BHXH quan tâm, triển khai thực hiện hiệu quả. Trong bối cảnh dịch bệnh của năm 2021 nhưng BHXH Việt Nam đã chỉ đạo sát sao các BHXH địa phương thực hiện nghiêm việc thanh, kiểm tra và áp dụng nhiều giải pháp linh hoạt trong xử phạt, đặc biệt là ứng dụng số hoá mạnh mẽ trong lĩnh vực BHXH.

Chỉ ra một số tồn tại, nguyên nhân trong công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh mong muốn BHXH tăng cường tập huấn nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính, nhất là triển khai thi hành Luật sửa đổi bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính cho các chức danh có thẩm quyền xử phạt; có các giải pháp quyết liệt đối với các quyết định chưa được thi hành và với các quyết định đã hết thời hiệu. Việc thanh, kiểm tra dù được thực hiện tích cực nhưng so với vi phạm việc xử phạt vẫn còn ít.

Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh cũng đề nghị BHXH tiếp tục khắc phục những hạn chế do nguyên nhân thuộc về chủ quan bằng các giải pháp như tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ, bồi dưỡng nghiệp vụ, tăng cường cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số…Đồng thời, tiếp tục quán triệt đến địa phương, tăng cường công tác phối hợp việc thực hiện nhiệm vụ quản lý về xử phạt vi phạm hành chính để nâng cao nhận thức, tạo chuyển biến căn bản tích cực trong lĩnh vực công tác này.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cám ơn Bộ Tư pháp trong thời gian qua đã phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ BHXH Việt Nam trong nhiều lĩnh vực công tác, đặc biệt trong triển khai Luật BHXH. Việc kiểm tra của Bộ Tư pháp sẽ là cơ hội để BHXH Việt Nam rút kinh nghiệm, tiếp thu, nâng cao hiệu lực hiệu quả trong công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cũng cho biết sẽ tiếp tục giải trình, làm rõ thêm những vấn đề Đoàn kiểm tra quan tâm và triển khai nghiêm các kết luận của Đoàn kiểm tra.

H.L