Bánh tro, thức quà thân thương giúp giải nhiệt ngày Tết

Bánh tro từ lâu đã trở thành đặc sản ẩm thực dân dã mà độc đáo ở xã Đắc Sở, huyện Hoài Đức (Hà Nội). Nguyên liệu để làm bánh tro rất đơn giản, gồm: Gạo nếp, nước tro của những sợi rơm nếp sạch, chút vôi, lá chuối hoặc lá dong và mật mía. Tất cả đều là những sản phẩm nông nghiệp rất giản dị, thân thuộc do người nông dân sản xuất ra.

Bánh tro - thức quà giản dị, dân dã.

Bánh tro nấu đạt yêu cầu thì khi mở ra, nếp không còn ở dạng hột mà cả cái bánh trở thành một khối bột trong, mịn chắc như một khối thạch, không nồng vôi tro. Bánh mềm mại vị nhạt tính mát, thiên về âm, có màu từ nhạt đến nâu sẫm phụ thuộc loại nước tro sử dụng. Bánh là món ăn mát lành, chống ngấy rất tốt. Khi thưởng thức bánh thường được chấm với đường cát trắng, đường thẻ, mật ong nhưng phổ biến nhất và ngon nhất là chấm với mật mía cô đặc thoảng hương vị của gừng băm vụn.

Ngày nay, bánh tro có thể ăn quanh năm. Nhưng nhất là vào dịp Tết Đoan ngọ, Tết Nguyên đán hay đơn giản là ngày hội làng, trong bữa cơm mời khách, người ta thường có đĩa bánh tro thơm mát dùng làm món tráng miệng.

Theo Đông y, bánh tro vị nhạt, tính mát ăn dễ tiêu, thích hợp nhất đối với trường hợp già yếu, trẻ em, có chứng bệnh nóng sốt âm ỉ (âm hư), những trường hợp dương thịnh gây âm hư như vào mùa hè mà cực điểm là đầu tháng năm Đoan ngọ (đoan dương - chính dương) thường gây ôn dịch thương âm.

Vào dịp Tết, nó cũng sẽ phát huy cao độ những tính năng trên do mấy ngày này người ta còn gặp nguy hại do ăn uống no say nhiều thứ béo, nhiệt, khó tiêu. Bánh không những trung hòa bớt độc hại trong ăn uống để bảo vệ sức khỏe trong ngày Tết mà còn cả thời gian sau đó, giúp thanh nhiệt lợi tiểu, thải độc cho cơ thể, để phòng và góp phần chữa một số bệnh cần lợi tiểu như tăng huyết áp, thống phong (gút), sỏi thận...

Không phải là món ăn cao sang nhưng lại có ích cho sức khoẻ nên bánh tro ngày càng được ưa chuộng. Hơn vậy, nó còn là thứ quà quê giản dị mà thanh khiết, thơm thảo được người Hà Nội - Tràng An đãi khách, khiến người thưởng thức nhớ về những làng quê nơi thôn dã đầm ấm, thân thương.

Phương Bùi