Độc đáo cầu Khum có hình thuyền nan úp ngược ở Hà Nội
10:30 | 02/02/2022
(LĐTĐ) Cầu Khum (thường gọi là Cầu Mới) ở làng Yên, xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất là một cây cầu có kiến trúc khá đặc biệt, có hình thuyền nan úp ngược nằm ở phía Đông của làng, tiếp giáp với trục đường giao thông liên xã Thạch Xá - Hữu Bằng. Dịp Tết Nguyên đán, những người dân địa phương thường đến đây để cầu may.
 |
| Người dân ở làng Yên không ai biết chính xác tuổi thọ của cầu Khum là bao nhiêu, chỉ biết rằng ngay cả những người hiện lớn tuổi nhất làng khi sinh ra cũng đã thấy cây cầu này. Đây là cây cầu làm kiểu Thượng gia hạ kiều - tức trên nhà dưới cầu là kiểu kiến trúc cổ đặc trưng của Việt Nam, hiện còn lại khá ít ỏi. |
 |
| Cụ Phạm Văn Toại, thành viên Ban quản lý di tích đình, đền làng Yên cho biết, cầu Khum còn là một trong những cây cầu hiếm hoi của Thủ đô xây dựng theo kiểm kiến trúc này còn được gìn giữ đến ngày nay. Theo một số tài liệu ghi chép lại tại đây, cây cầu được sửa chữa vào năm Ất Hợi 1935, trong đó phần hạ kiều được làm lại hoàn toàn. |
 |
| Trước kia con đường độc đạo đi vào làng Yên phải qua cầu Khum và cây cầu đóng vai trò là cổng làng. Toàn bộ hoạt động sản xuất, sinh hoạt, thông thương của dân làng đều đi qua cây cầu này. |
 |
| Cây cầu còn là nơi dừng chân nghỉ mát của người dân trước khi trở về nhà quây quần bên mâm cơm gia đình hay là địa điểm lý tưởng để đám thanh niên mang nan tre ra đan quạt - một nghề truyền thống của làng. |
 |
| Cầu Khum bắc qua ao Đền quanh năm nước chảy êm đềm. Phần hạ kiều có 3 cống được cuốn bằng đá ong khéo léo tạo thành hình vòm, trong đó, cống giữa rộng gần 3m nên thuyền nhỏ có thể qua được. Phần trên mặt cầu, tức là thượng gia, dài hơn 12m được xây dựng giống như kiến trúc một ngôi nhà, chia làm 5 gian, gian giữa dài 3,5m, các gian biên dài 2m. |
 |
| Toàn bộ phần tường xây bằng đá ong cổ kính, còn lại hệ thống kèo, xà nhà được làm bằng gỗ khá chắc chắn, trên mái lợp loại ngói vảy cá đặc trưng của vùng nông thôn Đồng bằng Bắc Bộ. |
 |
| Đặc biệt, nhà có 2 hàng cột cái, 2 hàng cột quân với tất cả 24 chiếc cột gỗ chống đỡ cho phần thượng thêm vững chãi. Gian giữa ngôi nhà cao, thấp thoải dần ra hai đầu hồi, nhìn từ xa, cây cầu giống như một chiếc thuyền nan úp ngược nên được gọi là cầu Khum. |
 |
| Từ hơn 20 năm nay, khi làng Yên đã có con đường cái khác, cầu Khum dù không còn nhiều giá trị về giao thông nhưng vẫn được người dân trong thôn lưu giữ lại như một phần không thể thiếu của làng. |
 |
| Mọi năm, khi chưa có dịch Covid-19, hễ đến dịp lệ làng vào ngày 20/2 và 20/8 Âm lịch hàng năm, dân làng Yên lại tổ chức lễ rước, dâng hương long trọng từ cầu vào làng, vừa để bày tỏ lòng thành kính với các vị thần linh, vừa để cầu chúc cho quốc thái dân an, dân làng làm ăn thuận chèo mát mái… |
 |
| Nhất là mỗi dịp Tết Nguyên đán, người dân trong làng cũng như những nơi khác đều về đây cầu may. Năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên số lượng người đến không nhiều, Ban quản lý di tích đình, đền làng cũng thường xuyên nhắc nhở mọi người tuân thủ đúng các quy định phòng, chống dịch. |
K.Tiến
