“ Ông bố” của nhiều trẻ nhỏ

Cuộc chiến chống dịch sởi

Khi tôi muốn viết về ông, về những ca mà ông giành lại sự  sống cho trẻ nhỏ trong gang tấc, ông nói rằng không thể nhớ hết nhưng đó là việc làm của người thầy thuốc, và thành quả đó bắt nguồn từ  tập thể đoàn kết – coi việc cứu chữa cho bệnh nhi là xứ mệnh thiêng liêng. Sau một hồi chuyện nghề, chuyện đời, ông lại quay về với cơn bão dịch sởi  xảy ra hồi tháng 4, tháng  5 vừa qua. Ông bảo, gần 35 năm làm nghề, gắn bó với chuyên ngành nhi khoa, tiếp xúc với rất rất nhiều bệnh nhi, chứng kiến nhiều loại bệnh nhưng chưa năm nào ông lại thấy dịch sởi lạ như năm nay. Hầu hết, bệnh nhi nhập viện đều bị virus sởi tấn công trực tiếp thẳng vào phổi gây biến chứng nặng, đe dọa tính mạng ngay khi xuất hiện các ban đỏ trên người.

PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng

Vấn đề được đặt ra cho các bác sĩ  lúc này là làm cách nào để đưa ra phác đồ điều trị hợp lý khi có quá nhiều trẻ mắc sởi với những diễn tiến của bệnh khá bất thường?. Với kinh nghiệm của người cả đời gắn bó với chuyên ngành nhi khoa, PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng đã nhanh chóng đưa ra hướng giải quyết. Trong đó, việc chỉ định đặt máy thở cho trẻ đúng thời điểm được coi là yếu tố số một quyết định sự sinh tồn của trẻ.  Đặt máy thở sớm quá cũng không được mà chậm quá thì càng không. Chưa kể, đặt được máy thở đúng lúc chưa đủ mà bác sĩ còn phải điều chỉnh thông số cho phù hợp theo diễn biến bệnh của trẻ. Công việc này được các điều dưỡng theo dõi sát sao, từng phút, từng giờ tình trạng suy hô hấp của bệnh nhi để báo cáo kịp thời cho các bác sĩ có kinh nghiệm xem xét và điều chỉnh các thông số của máy thở sao cho phù hợp với từng giai đoạn suy hô hấp của bệnh. Vậy là người thuyền trưởng ấy cứ như con thoi từ buồng bệnh này sang buồng bệnh khác, thăm – khám – nghe tim phổi – xem phim và hướng dẫn các bác sỹ cài đặt, điều chỉnh các thông số cho máy thở, có những lúc chẳng kịp buông ống nghe khỏi tai…

Ca bệnh mà ông nhớ nhất là trường hợp bé Nguyễn Trường Nam, 9 tháng ở Đồng Nguyên, Từ Sơn, Bắc Ninh. Với gần 35 năm làm ngành y, ông chưa bao giờ gặp ca bệnh biến chứng viêm não cấp do sởi như bệnh nhi này. Bệnh nhi sốt cao, hôn mê, co giật, được khẳng định viêm não ngay trong thời kỳ cấp của sởi, khi sởi đang diễn biến nặng. Trong khi bình thường, biến chứng viêm não thường gặp ở thời kỳ hậu sởi, khi ban sởi hết, hết sốt. “ Những ngày đầu mới nhập viện, thấy toàn thân bé tím đen, bố mẹ và cả người thân hai bên nội ngoại xúm lại nằng nặc xin bác sĩ cho bé xuất viện về nhà “chờ chết”.  Dù lúc đó, chúng tôi biết bệnh tình của bé rất nặng, khó có thể nói trước điều gì nhưng chúng tôi muốn giữ cháu lại, cố gắng cứu cháu bé bằng mọi giá. Rất nhiều lần bác sĩ, điều dưỡng đã phải động viện, giải thích và làm các biện pháp tâm lý để gia đình để bé ở lại điều trị.  Và chiến lược điều trị tổng hợp nhanh chóng được vạch ra, từ đặt máy thở điều trị suy hô hấp, đến nâng cao sức đề kháng bằng các loại thuốc, chế độ dinh dưỡng được đặt ra và PGS Dũng là người trực tiếp “ chỉ huy” chiến lược điều trị này. Sau 1 tháng điều trị, bé Nam không những được cứu sống mà còn khỏe mạnh hoàn toàn. Kiểm tra kết quả dịch não tủy và chụp cộng hưởng từ sọ não sau điều trị cho thấy bé không còn tổn thương nào so với trước điều trị. Và cũng kỳ diệu thay, mặc dù sau nhiều ngày hôn mê, co giật nhưng nhờ điều trị tốt cháu đã không có bất kỳ một  di chứng não nào do biến chứng viêm não của sởi” – PGS . TS Dũng nói.

Hạnh phúc khi thấy trẻ cười

Nói về tình huống từ chối chữa bệnh, xin về nhà chờ chết, PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng cho rằng, trường hợp như gia đình bé Nam không phải hiếm gặp. Rất nhiều gia đình thấy con nguy kịch nặng thường đòi bác sĩ cho trẻ xuất viện, về nhà. Họ sợ con chết tại bệnh viện, hoặc có cứu được thì cũng để lại di chứng nặng nề. Tuy nhiên, với những người làm nghề y chúng tôi luôn xác định, cố gắng cứu chữa người bệnh bằng mọi giá, dù chỉ còn một tia hi vọng mong manh. Trong dịch sởi vừa qua, chứng kiến nhiều cháu bé thoi thóp nằm trên giường bệnh, bố mẹ các bé cạn khô nước mắt bên cạnh con chúng tôi không khỏi ngậm ngùi xót xa và vì vậy càng muốn nỗ lực hết sức mình để có thể cứu sống được  nhiều bé hơn nữa.

Tôi có may mắn được gặp bà Nguyễn Thị Cảnh, bà ngoại của bé Nam ngày ra viện. Vừa ôm cháu, cười hạnh phúc đến trào nước mắt, bà Cảnh chia sẻ:  Khi cháu mới nhập viện, nhiều người nhìn thấy cháu tím đen toàn thân, lên cơn co giật, nằm trên giường bệnh thoi thóp giữa một đống máy móc, dây dợ chằng chịt không ai nghĩ cháu còn có cơ hội sống. Cả gia đình nghĩ cháu mười mươi không qua khỏi. Cũng chỉ vì xót con, xót cháu, nghe bác sĩ bảo bệnh cháu rất nặng, gia đình nên chuẩn bị tinh thần nên gia đình muốn xin cháu về nhà, không muốn cháu phải chết đường chết chợ, tội lắm. Nhưng lúc đó, các bác sĩ không cho, các bác bảo còn một tia hi vọng cũng cứu, nhờ thế mà cháu tôi mới được có cơ hội sống ngày hôm nay. Thực sự, các bác sĩ đã hồi sinh ra cháu. Nếu không có sự tận tụy, quyết tâm của tập thể khoa Nhi đặc biệt là sự hết lòng của bác Dũng – trưởng khoa, có lẽ chúng tôi đã mất cháu. Bác là người sinh ra cháu lần thứ hai.

Nụ cười trở lại với gia đình bé Nam

Mỗi khi cứu sống được một bệnh nhi, PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng thường ngồi lại, nghiên cứu kỹ các bệnh án nhằm rút ra những kinh nghiệm quí báu. Để rồi ông đem kiến thức thực tế ấy truyền lại cho các học trò. Chẳng thế mà, không chỉ được gia đình, người bệnh tin, yêu và kính trọng mà bản thân các cán bộ, nhân viên trong khoa đều trân trọng gọi ông bằng Thầy. Những ngày trong tâm bão, nhiều y bác sĩ đã nhường phòng trực cho bệnh nhân, không kịp ăn, không kịp ngủ, mệt lắm thì nằm tạm lên bàn kê lại chợp mắt, nhiều nhân viên y tá tưởng như kiệt sức nhưng vội vàng nhờ đồng nghiệp truyền dịch cho rồi lại đứng dậy “ chiến đấu” tiếp. Mặc dù bản thân họ mệt như vậy, nhưng họ đều lo “ Thầy Dũng” ốm. Thậm chí, trong máy của ông vẫn còn lưu tin nhắn động viên của những người mà ông không biết, hoặc có thể ông không nhớ. Trong số này, có tin nhắn vô cùng cảm động:  “Bác Dũng ơi, mấy ngày nay cháu theo dõi tin về bệnh sởi mà đau lòng quá, mỗi lần đọc là một lần khóc, cầu cho các con qua khỏi. Các bác sĩ đã cố gắng hết sức rồi. Nhưng bác đừng gục ngã nhé, còn nhiều bé cần bác lắm. Cháu cầu chúc cho bác và các bác sĩ thật khỏe mạnh và kiên cường để cứu giúp các bé”

“Với  người thầy thuốc, thì  những tin nhắn, những lời động viên chia sẻ của lãnh đạo Bộ Y tế, của Ban giám đốc Bệnh viện các khoa phòng liên quan chính là động lực để chúng tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ.  Qua đợt dịch này, hàng trăm cháu thoát khỏi lưỡi hái tử thần dẫu vẫn còn một số cháu dù đã nỗ lực hết mức nhưng  không ở lại với mình. Vẫn có chút buồn nhưng cũng vô cùng hạnh phúc khi thấy ánh mắt của nhiều  gia đình ánh lên niềm vui. Thấy công việc của mình có ý nghĩa khi tìm lại nụ cười cho con trẻ. Chẳng hạnh phúc nào hơn thế”. – PGS. TS Dũng chia sẻ.

Trong khi dư luận sục sôi với sự xuống cấp đạo đức của ngành y,  khi gặp vị PGS. TS có tâm hồn yêu trẻ đến lạ kỳ, có sự bao dung độ lượng, tận tâm của một người thầy và hơn hết cả có cái Tâm của một người Thầy thuốc, tôi hiểu vẫn còn đó rất nhiều người tốt.

N. Huyền