Nước sạch hóa nông thôn: Kỳ tích 10 năm

	Đảm bảo nước sạch sinh hoạt cho người dân sau bão lũ
	Người dân vùng ngập mong mỏi nguồn nước sạch

Mở rộng diện cấp nước

Nhiều năm trước, gia đình ông Trần Văn Thái ( xã An Thượng, huyện Hoài Đức) phải sử dụng nguồn nước từ giếng chung của thôn. Giữa năm 2017, gia đình ông cùng hộ dân 2 xã An Thượng, Vân Côn đã đóng góp 4,2 triệu đồng/ hộ, số tiền này được khấu trừ vào tiền sử dụng nước hàng tháng 44.000 đồng/tháng, thời gian khấu trừ là 8 năm để xây dựng dự án cấp nước sạch tại địa phương.

Công nhân Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Đông vận hành hệ thống cung cấp nước sạch.

Với mức đóng góp của mỗi hộ dân như trên, Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Đông chịu trách nhiệm việc lắp đặt đường ống, đồng hồ và đầu chờ nước tới ranh giới bên ngoài hộ dân. Hệ thống đường ống dẫn để sử dụng trong ranh giới và gia đình do các hộ dân chịu trách nhiệm. Nhờ chủ trương đúng đắn này, sắp tới gia đình ông Thái và hàng trăm hộ dân khác trong xã đã được tiếp cận nguồn nước an toàn.

Không chỉ riêng đối với gia đình ông Trần Văn Thái, theo thống kê, đến hết tháng 5/2018, thành phố đã chỉ đạo các nhà đầu tư thực hiện xây dựng mạng lưới, bảo đảm khả năng đấu nối, để cho 2.237.008 người (khoảng 52% số người dân nông thôn) được tiếp cận nguồn nước sạch.

Hiện nay, các doanh nghiệp đã và đang tích cực triển khai xây dựng, lắp đặt đường ống phục vụ cấp nước sinh hoạt cho người dân. Theo đại diện Công ty TNHH một thành viên Nước sạch Hà Đông, hiện công ty đang đẩy mạnh xây dựng và lắp đặt đường ống nước đến từng hộ dân ở các dự án: Trạm xử lý nước Dương Nội (quận Hà Đông); hệ thống cấp nước liên xã Vân Côn, An Thượng (huyện Hoài Đức); dự án nâng cấp và mở rộng hệ thống cấp nước thị trấn Vân Đình; xã Quảng Phú Cầu (huyện Ứng Hòa).

Nhìn chung, các dự án đến nay đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, một số nơi nhu cầu sử dụng nước của người dân rất thấp (chỉ đạt 10-15%), chẳng hạn: Xã Vân Côn, An Thượng (huyện Hoài Đức), công ty đã lắp đồng hồ nước cho 7.000 hộ nhưng chỉ có 2.000 hộ sử dụng, dẫn tới việc thu hồi vốn cho các dự án gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, 12 dự án phát triển mạng cũng đang được triển khai thực hiện. Chẳng hạn như: Dự án Xây dựng mạng lưới cấp nước sạch cho 5 xã thuộc huyện Đông Anh; Dự án sử dụng công suất dư 2.000m3/ngđ của trạm cấp nước Văn Điển đấu nối cấp nước cho thôn Yên Ngưu, các khu tập thể xã Tam Hiệp, các khu tập thể thị trấn Văn Điển, huyện Thanh Trì sử dụng nguồn từ trạm Văn Điển; Dự án phát triển mạng lưới cấp nước huyện Hoài Đức; Dự án phát triển mạng lưới cấp nước huyện Phú Xuyên...

Đến hết 30/4/2018, thành phố đã chỉ đạo các nhà đầu tư thực hiện xây dựng mạng lưới cấp nước đảm bảo khả năng đấu nối cấp nước khoảng gần 52% người dân nông thôn tiếp cận nước sạch. Trong năm 2018 đã đầu tư mạng lưới cấp nước và đấu nối bổ sung cho khoảng 19.455 hộ với khoảng 77.820 người.

Đồng bộ nhiều giải pháp

Theo thống kê, tính đến thời điểm hiện tại, khu vực đô thị gồm 12 quận nội thành và thị xã Sơn Tây với quy mô dân số hơn 3,2 triệu người đã có hệ thống nước sạch với công suất 1 triệu m3/ngđ, nhờ đó tỷ lệ người dân đô thị được cấp nước đạt gần 100%. Đối với khu vực nông thôn gồm 17 huyện và thị xã Sơn Tây với tổng số dân hơn 4,3 triệu người.

Tính đến tháng 5/2018, TP đã chỉ đạo các nhà đầu tư thực hiện xây dựng mạng lưới cấp nước đảm bảo khả năng đấu nối cấp nước khoảng gần 52% số người dân nông thôn tiếp cận nguồn nước sạch. Để tiếp tục xóa bỏ các vùng trắng nước sạch nông thôn, thành phố Hà Nội đã chấp thuận cho 23 nhà đầu tư triển khai 34 dự án với phạm vi cấp nước cho 267 xã với hơn 614 nghìn hộ, khoảng hơn 2,48 triệu người. Các dự án hoàn thành sẽ nâng tỷ lệ cấp nước sạch khu vực nông thôn lên khoảng 94%.

Trước mắt, để tháo gỡ vướng mắc cho các dự án và tiếp tục chủ trương của thành phố đưa mạng lưới cấp nước sạch vươn đến những vùng không có nước sạch trong năm 2018, 9 dự án xây dựng hệ thống cấp nước sẽ được tiến hành trên quy mô 78 xã, cung cấp nước cho 673.180 người dân. Mục tiêu đến cuối năm nay, tỷ lệ người dân nông thôn được tiếp cận, sử dụng nguồn nước sạch tăng lên khoảng 55%.

Thành phố xem xét phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án phát triển mạng lưới cấp nước cho các xã chưa có hệ thống nước sạch trên địa bàn các huyện: Mê Linh, Ba Vì, Phúc Thọ, Đan Phượng, Thạch Thất, Chương Mỹ; dự kiến hết năm 2018, 100% các xã có nhà đầu tư nghiên cứu, triển khai dự án cấp nước sạch.

“Dự kiến trong năm 2018 các dự án phát triển mạng cấp nước sẽ hoàn thành, đấu nối cấp nước bổ sung cho khoảng 61 nghìn hộ với khoảng 244 nghìn người, nâng tỷ lệ cấp nước nông thôn tăng lên trên 55%” - Giám đốc Sở Xây dựng Lê Văn Dục cho biết.

Được biết, trên địa bàn huyện Hoài Đức tỷ lệ dân cư nông thôn được sử dụng nước sạch đạt trên 65,5%. Để có được thành tích này, bên cạnh việc huy động các nguồn lực xây dựng hệ thống nước sạch nông thôn, huyện Hoài Đức đã chủ động vận động nhân dân xây bể chứa và sử dụng thiết bị lọc nước RO.

Hàng năm các hộ sử dụng máy lọc nước RO đều lấy mẫu nước để phân tích, kết quả phân tích các mẫu nước sau lọc đều đảm bảo theo tiêu chuẩn nước sạch của Bộ Y tế. Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện cấp nước sạch tập trung cho khu vực nông thôn của Thành phố, với mục tiêu đến năm 2018 tất cả người dân nông thôn đều được sử dụng nước sạch tập trung và giảm ngân sách đầu tư trực tiếp, Theo Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức Nguyễn Quang Đức, UBND huyện đã chỉ đạo, phối hợp chắt chẽ với 2 Công ty đề xuất thực hiện dự án cấp nước sạch tập trung tại huyện gồm: Công ty TNHH một thành viên nước sạch Hà Đông cam kết nối mạng cấp nước cho 06 xã gồm: An Thượng, Lại Yên; Công ty CP hạ tầng kỹ thuật VTS cam kết nối mạng cấp nước cho 11 xã, thị trấn gồm: Đức Giang, Thị trấn Trôi, Sơn Đồng, Vân Canh, Đức Thượng, Kim Chung, Di Trạch, Yên Sở, Minh Khai, Dương Liễu, Cát Quế, Song Phương, Vân Côn, Tiền Yên, Đắc Sở.

Đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, 100% dân cư được dùng nước sạch, thành phố Hà Nội đã nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch hệ thống cấp nước bao gồm: Xác định mối quan hệ vùng về cấp nước; xác định chỉ tiêu cấp nước, nhu cầu dùng nước phù hợp cho các đối tượng dùng nước khu vực đô thị, nông thôn và khu công nghiệp.

Phân tích và lựa chọn nguồn cấp nước, phân vùng, khu vực cấp nước, xác định vị trí, quy mô, công suất các nhà máy nước, mạng lưới đường ống truyền tải chính và đường ống truyền tải; nghiên cứu điều chỉnh bổ sung các phương án phát triển các dự án cấp nguồn phù hợp để đảm bảo cấp nước an toàn thích ứng với biến đổi khí hậu, điều chỉnh phạm vi cấp nước của các nhà máy nước quy mô lớn cho phù hợp với tình hình phát triển thực tế của Thủ đô; xác định nhu cầu sử dụng đất cho các công trình cấp nước phù hợp cho từng giai đoạn quy hoạch.

Đặc biệt, trong quá trình thực hiện quy hoạch mới, vấn đề đầu tư hệ thống cấp nước sạch nông thôn tại Hà Nội bị trì trệ nhiều năm cũng đã được tập trung tháo gỡ. Ngoài những dự án cấp nước sạch đã và đang được triển khai, thành phố sẽ tiếp tục kêu gọi đầu tư theo mô hình xã hội hóa trên diện rộng ở các huyện ngoại thành và vùng lân cận.

Để hoàn thành nhiệm vụ này, theo ông Nguyễn Mạnh Hùng – Phó trưởng phòng Hạ tầng kỹ thuật (Sở Xây dựng Hà Nội), các nhà đầu tư cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng các nhà máy nước, hệ thống mạng truyền dẫn kết nối với khu vực nông thôn đã được thành phố giao.

Đối với khu vực không có nhà đầu tư, cần sử dụng công nghệ xử lý nước ngầm theo mô hình cấp nước cục bộ, cấp nước cụm hộ. Đối với các nhà đầu tư được giao quản lý, nghiên cứu đầu tư nâng cấp cải tạo mạng lưới, khảo sát, đề xuất giải pháp lắp đặt bổ sung thiết bị, nâng cấp các trạm cấp nước hiện có bảo đảm chất lượng nước theo tiêu chuẩn nước uống.

Tuấn Dũng