Những con đường sạch đẹp, đồng lúa chín vàng, những ngôi nhà khang trang... cho thấy sự phát triển từng ngày ở những vùng quê huyện Phú Xuyên (Hà Nội). Chung tay xây dựng nông thôn mới (NTM), các địa phương trong huyện đã và đang phát huy lợi thế, khai thác tốt những tiềm năng, tạo đột phá trong sản xuất, góp phần nâng cao đời sống nhân dân. Sự bứt phá vượt bậc đó đã minh chứng cho những chủ trương đúng đắn, những cách làm phù hợp trong triển khai xây dựng NTM.

Về xã Tri Trung (huyện Phú Xuyên) những ngày đầu tháng 7, chúng tôi cảm nhận được nhịp sống mới từ thành quả xây dựng NTM trên địa bàn xã. Những con đường rộng thênh thang, sạch, đẹp, thông thoáng với những hàng cây xanh mướt, các loại hoa đua nhau khoe sắc thắm; những dãy nhà mới khang trang; đường giao thông mở rộng, thuận tiện cho việc đi lại và sản xuất của người dân…

Thời gian qua, chương trình xây dựng NTM của xã Tri Trung đã làm thay đổi nhận thức của cán bộ và nhân dân. Từ chỗ có tư tưởng còn trông chờ vào đầu tư của nhà nước đã chuyển sang chủ động, tự tin tham gia tích cực xây dựng NTM. Chung sức xây dựng NTM đã trở thành một phong trào có sức lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng trên phạm vi toàn xã. Huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cơ quan, doanh nghiệp, đặc biệt là vai trò chủ thể của người dân chung sức, đồng lòng trong xây dựng NTM, NTM nâng cao, kiểu mẫu.

Nói về quá trình triển khai thực hiện các tiêu chí nhằm đạt NTM nâng cao của xã, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) xã Tri Trung Ngô Văn Hùng cho biết, sau 6 năm tổ chức xây dựng NTM nâng cao (từ năm 2017-2022), thu nhập bình quân đầu người năm 2022 xã Tri Trung đạt 64,3 triệu đồng/người/năm. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng cao hơn, diện mạo nông thôn đã được đổi mới toàn diện hơn. Trong những năm gần đây, giao thông của xã cũng được quan tâm, đầu tư mạnh.

Các đường trục xã, liên xã, trục thôn, liên thôn, xóm… được đầu tư, xây dựng đồng bộ. Hệ thống các công trình phụ trợ như biển báo, biển chỉ dẫn, chiếu sáng đảm bảo nhu cầu đi lại của nhân dân. 100% các tuyến đường trục xã, liên xã, liên thôn và đường trung tâm xã tới đường huyện đã được nhựa hóa đảm bảo xanh, sạch, đẹp và có biển báo, biển chỉ dẫn, gờ giảm tốc, dựng lan can an toàn, trồng cây xanh hè đường. Đường ngõ, xóm được cứng hóa, đảm bảo sáng, xanh, sạch, đẹp; đường trục chính nội đồng được nhựa hóa, bê tông hóa, hệ thống mương chính được kè đá.

Ba trường học, trạm y tế tiếp tục được đầu tư xây dựng cơ sở, vật chất khang trang, đồng bộ, hiện đại, nâng cao chất lượng dạy và học. Trường Mầm non đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1, tiếp tục phấn đấu đạt chuẩn quốc gia mức độ 2, xã Tri Trung giữ vững chuẩn Quốc gia về y tế. Bên cạnh đó, nhà văn hóa ở 2 thôn được xây mới, quy mô lớn, nghĩa trang liệt sĩ được nâng cấp khang trang, uy nghiêm, bề thế...

Ngoài ra, tỉ lệ lao động có việc làm thường xuyên 97%, nhiều thành viên Hợp tác xã nông nghiệp tích cực đưa các mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi vào điều kiện thực tiễn của xã để từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Thu nhập từ vùng chuyển đổi đạt từ 150-250 triệu đồng/ha/năm. Xã đã triển khai dự án phát triển thủy sản ứng dụng công nghệ cao, năm 2022 đã có mô hình nuôi trồng thủy sản đạt tiêu chuẩn Viet GAP; xã có 4 sản phẩm Làng nghề truyền thống mây tre đan guột tế được Thành phố chứng nhận OCOP 4 sao năm 2020; bảo hiểm y tế toàn dân đạt 95,85%; 100% hộ dân sử dụng nước sạch…

Những năm qua, Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, UBND xã đã thấm nhuần chủ trương của Đảng, Nhà nước, mục tiêu của xây dựng NTM là nhiệm vụ quan trọng góp phần nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân và gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương. Vì vậy, trong những năm qua, xã đã tập trung chỉ đạo các bộ phận chuyên môn phối hợp cùng Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, tổ chức chính trị quan tâm. Thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, rèn luyện sức khỏe để động viên và định hướng cho nhân dân sống vui, sống khỏe, có ích.

Không chỉ ở xã Tri Trung, những năm qua, xã Đại Thắng cũng được chọn làm xã điểm xây dựng NTM của huyện Phú Xuyên. Xã có các mô hình nông nghiệp hiệu quả là trồng chuối, cây công trình, trồng lúa kết hợp nuôi cá; đồng thời có khu vui chơi, sân bóng đá, bóng chuyền… Những vấn đề về điện, đường trường trạm trên địa bàn xã cũng được xây dựng khang trang, kiên cố. Sau hơn 10 năm xây dựng, xã Đại Thắng trở thành điểm sáng của Thành phố về xây dựng NTM.

Bên cạnh đó, trên địa bàn huyện Phú Xuyên còn có xã Phúc Tiến cũng đạt được nhiều kết quả nổi bật. Năm 2017, xã đã đạt chuẩn NTM và nỗ lực bước vào luôn giai đoạn xây dựng nông thôn mới nâng cao, nâng cao các tiêu chí đã đạt. Hiện xã đã có 100% các tuyến đường trục liên xã, đường trục liên thôn được nhựa hoá; 100% đường trục xã, thôn, ngõ xóm có rãnh thoát nước có nắp đậy...

Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM những năm qua luôn được các cấp ủy đảng, chính quyền huyện Phú Xuyên chú trọng phát huy vai trò lãnh đạo; tạo sự đồng thuận, nhất trí trong hệ thống chính trị và quần chúng nhân dân để thực hiện tốt những mục tiêu đề ra. Qua đó, bộ mặt nông thôn trên địa bàn huyện ngày càng khởi sắc; đời sống vật chất và tinh thần của người dân từng bước được nâng lên.

Theo ông Vũ Văn Hữu - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Xuyên, trong những năm qua, việc xây dựng NTM trên địa bàn huyện có nhiều nổi bật. Huyện Phú Xuyên luôn quan tâm, coi trọng nhiệm vụ bảo vệ môi trường, nhất là bảo vệ môi trường làng nghề. Trong những năm qua, UBND huyện đã chỉ đạo xã có làng nghề thực hiện tiêu chí số 17 về môi trường trong xây dựng NTM và chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của huyện về làm việc, hướng dẫn. Đến nay, 25/25 xã đã về đích NTM.

Trước đó, ngày 25/4/2022, Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận huyện Phú Xuyên đạt chuẩn NTM năm 2020. Trong hành trình 10 năm, với xuất phát điểm thấp, trung bình các xã mới đạt từ 5 - 6 tiêu chí, hạ tầng nông thôn thiếu đồng bộ, tiêu chí trường học, đường giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, thu nhập của người dân… ở mức thấp. Nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt, chung tay của cả hệ thống chính trị và nhân dân, sau hơn 10 năm nỗ lực thực hiện, chương trình xây dựng NTM của huyện đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Tính đến nay, huyện Phú Xuyên đã hoàn thành xây dựng 100% hệ thống đường trục xã, liên xã, trục thôn, liên thôn, xóm… đảm bảo kiên cố, khang trang. Bên cạnh đó, 100% tuyến đường trục chính giao thông nội đồng cũng được cứng hóa, thuận lợi cho việc đi lại vận chuyển hàng hóa của người dân; hệ thống trường học và thiết bị dạy học được đầu tư nâng cấp, không còn phòng học tạm hay phòng học bị dột nát. Đến nay toàn huyện đã có 56/88 trường học đạt trường chuẩn quốc gia.

Trong phát triển nông nghiệp, huyện đã thực hiện dồn điền đổi thửa được 9.060ha đất nông nghiệp, trong đó có 2.830ha đất chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi. Qua đó đã góp phần hình thành các vùng sản xuất tập trung như: Lúa chất lượng cao 400ha, thủy sản 300ha, rau an toàn xã Minh Tân 159ha, rau cần Khai Thái 30ha, bưởi thồ Bạch Hạ 40ha… Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch theo hướng tích cực, giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ.

Đến hết năm 2020, tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng chiếm 55,93%, thương mại - dịch vụ 29,1%, nông lâm thủy sản 15,6%. Năm 2020, tổng thu ngân sách địa phương đạt 1.893,116 tỷ đồng (tăng 13,3 lần so với năm 2010). Ngoài ra, huyện Phú Xuyên có 43 làng nghề được thành phố công nhận là làng nghề truyền thống; 546 doanh nghiệp, hợp tác xã và 17.600 hộ sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề; đã thành lập được 3 cụm công nghiệp, hiện đã khởi công xây dựng 2 cụm công nghiệp làng nghề Đại Thắng và Phú Túc.

Đặc biệt, chương trình xây dựng nông thôn mới đã nhận được sự ủng hộ, đồng lòng, góp sức rất lớn từ người dân địa phương. Nhân dân trong huyện đã đóng góp 43.690 ngày công, số tiền tự nguyện đóng góp, công trình quy ra tiền là 276.347 triệu đồng và hiến hàng chục nghìn mét đất nông nghiệp cũng như đất ở để mở rộng đường giao thông nông thôn; xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, tạo nền tảng cho phát triển của địa phương.

Toàn huyện có 43 làng nghề được thành phố công nhận là làng nghề truyền thống; có 546 doanh nghiệp, hợp tác xã và 17.600 hộ sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề; đã thành lập được 3 cụm công nghiệp, hiện đã khởi công xây dựng 2 cụm công nghiệp làng nghề Đại Thắng và Phú Túc. Thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), đến năm 2021, toàn huyện có 137 sản phẩm OCOP được công nhận đạt từ 3 sao trở lên.

Nhờ chương trình xây dựng NTM nên đời sống của người dân Phú Xuyên cũng ngày càng được nâng lên, thu nhập trung bình đạt hơn 55 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 90,2%, rác thải sinh hoạt được thu gom vận chuyển đi ngay trong ngày, tỷ lệ 100% người dân dùng nước hợp vệ sinh. Với những kết quả nỗ lực phấn đấu, ngay sau khi về đích huyện NTM, huyện Phú Xuyên đã bắt tay ngay vào chương trình xây dựng NTM nâng cao.

Những giá trị to lớn từ xây dựng NTM mang lại đã kết tinh thành “quả ngọt” đền đáp xứng đáng cho sự chung sức đồng lòng, tinh thần đoàn kết, thống nhất giữa ý Đảng với lòng dân. Đây là nền tảng vững chắc để huyện Phú Xuyên tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành quả trên chặng đường xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu những năm tiếp theo.