Hướng tới Đại hội Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, Thủ đô đang đứng trước một bước ngoặt mới: từ những thành tựu 5 năm qua và những mô hình đột phá đang triển khai, giờ đây Hà Nội cần một tầm nhìn xa hơn - đến năm 2030 và những năm tiếp theo. Không chỉ gìn giữ bản sắc và ký ức ngàn năm, Hà Nội khẳng định khát vọng trở thành “Thành phố sáng tạo” trong mạng lưới toàn cầu, nơi văn hóa là trụ cột, là động lực và là sức mạnh mềm để nâng tầm vị thế quốc gia. Trong kỷ nguyên hội nhập, Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị - hành chính của cả nước, mà còn phải vươn lên thành điểm đến hàng đầu của khu vực về văn hóa, sáng tạo và du lịch, nơi mỗi công dân đều cảm nhận rõ niềm tự hào và trách nhiệm với Thủ đô.

Những ngày tháng Mười, Thủ đô Hà Nội sẽ bước vào một dấu mốc chính trị quan trọng khi Đại hội Đảng bộ Thhành phố lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đây là sự kiện có ý nghĩa đối với công tác xây dựng Đảng, phát triển kinh tế - xã hội và được đông đảo cán bộ, đảng viên và người dân kỳ vọng sẽ mở ra một giai đoạn phát triển mới cho lĩnh vực văn hóa - nền tảng tinh thần của Thủ đô nghìn năm văn hiến.

Trong những năm qua, văn hóa Hà Nội đã khẳng định được vị trí đặc biệt, vừa là niềm tự hào, vừa là nguồn lực để thành phố phát triển bền vững. Tuy nhiên, thực tiễn cũng cho thấy, trước tốc độ đô thị hóa, hội nhập quốc tế và sự thay đổi mạnh mẽ của đời sống xã hội, văn hóa Thủ đô cần có những định hướng rõ ràng, dài hạn và đồng bộ hơn để đáp ứng yêu cầu mới. Vì vậy, những quyết sách, mục tiêu và giải pháp mà Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVIII đưa ra sẽ trở thành kim chỉ nam, định hình con đường phát triển văn hóa Hà Nội trong 5 năm tới và cả tầm nhìn xa hơn.

Không khí chuẩn bị cho Đại hội đang lan tỏa, đi cùng với đó là niềm tin, sự chờ đợi của nhiều tầng lớp Nhân dân - từ các nghệ sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa, trí thức đến những đảng viên, công chức và người dân bình thường. Tất cả đều mong muốn Đại hội sẽ tạo bước đột phá, khơi dậy nguồn lực văn hóa, để Hà Nội vừa giữ gìn bản sắc, vừa phát huy sức mạnh sáng tạo, xứng đáng với vị thế trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước.

Chị Hoàng Thị Thanh Hồng

Chia sẻ kỳ vọng về Đại hội, chị Hoàng Thị Thanh Hồng, Đảng viên Chi bộ Trung tâm văn hoá xã Thanh Trì bày tỏ: “Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII có ý nghĩa định vị tầm nhìn phát triển Hà Nội trong giai đoạn mới. Với tôi, văn hóa không chỉ là di sản của quá khứ, mà còn là động lực để hội nhập và sáng tạo trong tương lai.

Tôi kỳ vọng Đại hội sẽ đưa ra những định hướng chiến lược để văn hóa trở thành nguồn lực nội sinh, lan tỏa trong mọi lĩnh vực - từ xây dựng con người Hà Nội thanh lịch, văn minh, đến tạo nền tảng tinh thần cho đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế tri thức. Văn hóa là sợi dây gắn kết, là dòng chảy nuôi dưỡng mọi lĩnh vực, để Hà Nội không chỉ đi lên bằng tăng trưởng kinh tế, bằng quản trị hiện đại, mà còn bằng bản lĩnh, cốt cách và sức mạnh tinh thần”.

Còn chị Trịnh Thị Thanh Huyền - giáo viên ở phường Hoàn Kiếm chia sẻ: “Là một người dân, tôi nhìn thấy văn hóa không chỉ nằm trong bảo tồn di sản hay tổ chức lễ hội, mà còn là môi trường sống hàng ngày. Văn hóa quyết định cách ứng xử nơi công cộng, thái độ với lao động, tinh thần trách nhiệm công dân. Tôi kỳ vọng Đại hội sẽ có những quyết sách mạnh mẽ để xây dựng hệ sinh thái văn hóa hiện đại, thân thiện, gắn với giáo dục thế hệ trẻ. Khi đó, văn hóa không chỉ giữ gìn bản sắc mà còn trở thành sức mạnh mềm, nâng tầm vị thế quốc tế của Hà Nội”.

Trong đó, là một công chức văn hóa chuyên về mảng di sản của phường Phú Diễn, Hà Nội và cũng là một đảng viên, chị Đinh Thị Mai Anh cho hay: “Tôi cảm nhận rất rõ không khí sôi nổi, tích cực trong toàn ngành văn hóa nói riêng và các tầng lớp Nhân dân Thủ đô nói chung. Đại hội lần này mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là dịp để chúng ta định hướng cho sự phát triển của Hà Nội trong nhiệm kỳ tới. Với những người làm công tác bảo tồn di sản như chúng tôi, đây còn là cơ hội để tiếng nói về văn hóa, về di sản được lắng nghe và đặt đúng vị trí trong chiến lược phát triển của Thủ đô.

Chị Đinh Thị Mai Anh

Kỳ vọng lớn nhất của tôi là Đại hội sẽ tạo ra những bước đột phá thực chất trong việc khai thác, phát huy giá trị di sản văn hóa Hà Nội. Chúng ta có một kho tàng di sản vô cùng phong phú - từ di sản văn hóa phi vật thể như làng nghề truyền thống, lễ hội, đến hàng nghìn di tích lịch sử, kiến trúc cổ. Nhưng thực tế, nhiều giá trị này vẫn chưa được khai thác đúng mức, thậm chí đang đứng trước nguy cơ mai một.

Tôi mong Đại hội sẽ có những chủ trương, chính sách mạnh mẽ hơn, cụ thể hơn để vừa bảo tồn, gìn giữ bản sắc văn hóa nghìn năm văn hiến, vừa biến văn hóa thành nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Tôi tin rằng văn hóa không chỉ là "hồn cốt của dân tộc" mà còn phải là "nền tảng tinh thần" và "động lực phát triển" của Thủ đô.

Hà Nội với vị thế là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước, cần phải đi đầu trong việc xây dựng một nền văn hóa vừa giữ gìn bản sắc truyền thống, vừa hội nhập sâu rộng, vừa khơi dậy sức mạnh sáng tạo trong mọi lĩnh vực. Tôi mong Đại hội sẽ khẳng định rõ hơn vị trí then chốt của văn hóa trong chiến lược phát triển, biến văn hóa từ khái niệm trừu tượng thành nguồn lực cụ thể, hiện hữu trong từng chương trình, dự án phát triển của Thành phố”.

Trung tá, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn

Với tư cách là một người làm nghệ thuật, Trung tá, nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn (Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội) đã có những kỳ vọng lớn lao vào Đại hội Đảng bộ sắp tới trong việc phát triển văn hóa Thủ đô Hà Nội. Nhạc sĩ Tạ Duy Tuấn cho biết: “Kỳ vọng đầu tiên của tôi là Đại hội sẽ đưa văn hóa lên vị trí ưu tiên cao nhất trong các Nghị quyết Đại hội được ban hành. Điều này không chỉ dừng lại ở lời nói mà phải cụ thể hóa bằng việc tăng ngân sách đầu tư cho các hoạt động sáng tạo, bảo tồn di sản, và phát triển công nghiệp văn hóa.

Ngoài ra, xây dựng cơ chế, chính sách thông thoáng để các dự án nghệ thuật, không gian sáng tạo công cộng (như phòng trưng bày, nhà hát nhỏ, không gian biểu diễn đường phố) được cấp phép và hoạt động dễ dàng hơn. Phục hồi và nâng cấp các thiết chế văn hóa cũ đã xuống cấp (nhà hát, rạp chiếu, thư viện).

Là người làm nghệ thuật, điều tôi trăn trở nhất là không gian để sáng tạo và thể nghiệm. Kỳ vọng rằng, Đại hội sẽ có những quyết sách khuyến khích thử nghiệm các loại hình nghệ thuật mới, ít bị gò bó bởi quy chuẩn cũ. Cần có cơ chế bảo vệ những nghệ sĩ dám dấn thân, thay vì dễ dàng bị phê phán hoặc hạn chế. Đặc biệt, Hà Nội cần có chính sách thu hút và hỗ trợ tài năng trẻ biến ý tưởng sáng tạo thành sản phẩm kinh tế, thúc đẩy các lĩnh vực thiết kế, điện ảnh, âm nhạc, nghệ thuật số... như một động lực kinh tế mới.

Tôi mong muốn Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ 18 tới đây sẽ nhìn nhận văn hóa không chỉ là nhiệm vụ bảo tồn, mà là một nguồn lực đột phá để xây dựng Hà Nội trở thành Kinh đô sáng tạo thực sự, xứng đáng với vị thế trung tâm của đất nước, nơi người làm nghệ thuật được tự do, tôn trọng và có đất dụng võ”.

Đại hội Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII đang đến gần, Thủ đô đứng trước một bước ngoặt lịch sử quan trọng. Không chỉ nhìn lại chặng đường 5 năm với những thành tựu đáng tự hào, mà còn vươn tầm nhìn xa hơn - đến năm 2030 và những thập kỷ tiếp theo, khẳng định khát vọng trở thành "Thành phố sáng tạo" trong mạng lưới toàn cầu. Nhìn lại nhiệm kỳ 2020 - 2025, du lịch Hà Nội là minh chứng rõ nét nhất cho bước phục hồi kỳ diệu của Thủ đô sau đại dịch Covid-19.

Từ những ngày phố phường im ắng, khách sạn đóng cửa, hàng ngàn lao động mất việc, đến năm 2024, Hà Nội đã đón gần 28 triệu lượt khách với tổng thu 110,66 nghìn tỷ đồng - tăng trưởng 18,5% so với năm trước. Đỉnh cao của sự bứt phá này là tháng 9/2025, khi Thủ đô đón 4,17 triệu lượt khách, gấp gần 2 lần cùng kỳ với doanh thu 12 nghìn tỷ đồng. Con số không chỉ là thống kê mà là minh chứng cho quyết tâm và nỗ lực phi thường của cả hệ thống chính trị và người dân Thủ đô.

Sự phục hồi này không phải đến từ may mắn. Thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ Thành phố, cùng các nghị quyết, chỉ thị của Chính phủ và chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy, Hà Nội đã xây dựng một hệ sinh thái du lịch hoàn chỉnh: 3.761 cơ sở lưu trú với 71.256 phòng, 2.035 doanh nghiệp lữ hành quốc tế, và đội ngũ hơn 8.600 hướng dẫn viên chuyên nghiệp. Điều làm nên sự khác biệt của Hà Nội chính là cách Thủ đô khai thác và tôn vinh giá trị văn hóa, di sản. Không phải ngẫu nhiên mà Hà Nội 3 lần liên tiếp được World Travel Awards - "Oscar của ngành du lịch thế giới" - vinh danh "Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu châu Á" trong giai đoạn 2022 - 2024.

Các di tích lịch sử không còn là những "bảo tàng tĩnh lặng" mà trở thành sân khấu sống động cho những trải nghiệm văn hóa đáng nhớ. Tour "Đêm Thiêng Liêng" tại Nhà tù Hỏa Lò, "Giải mã Hoàng thành Thăng Long", "Tinh hoa đạo học" tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, hay "Ngọc Sơn - đêm huyền bí" giữa lòng Hồ Gươm... Mỗi chương trình không chỉ thu hút khách mà còn tạo nên sức hút bền vững, biến mỗi chuyến đi thành một hành trình văn hóa. Thực hiện Nghị quyết 09-NQ/TU về phát triển công nghiệp văn hóa và Chương trình 06-CTr/TU về "Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh", Thủ đô đã khẳng định văn hóa không chỉ là bản sắc mà còn là động lực phát triển kinh tế - xã hội.

Hướng tới Đại hội XVIII, Hà Nội không chỉ dừng lại ở việc gìn giữ bản sắc và ký ức ngàn năm. Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, Thủ đô cần vươn lên trở thành một "Thành phố sáng tạo" trong mạng lưới toàn cầu - nơi văn hóa là trụ cột, là động lực và là sức mạnh mềm để nâng tầm vị thế quốc gia. Trao đổi với phóng viên Lao động Thủ đô, Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đặng Hương Giang cho biết: “Từ năm 2019, khi chính thức gia nhập Mạng lưới Thành phố Sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực Thiết kế, Hà Nội đã coi đây là một cơ hội quan trọng để khẳng định thương hiệu “Thủ đô nghìn năm văn hiến - Thành phố của sáng tạo”.

Thành phố cũng đã và đang khai thác thế mạnh này trên nhiều phương diện để nâng cao vị thế trên bản đồ du lịch văn hóa quốc tế. Hà Nội đã chú trọng khai thác các giá trị di sản văn hóa vật thể và văn hóa phi vật thể kết hợp với yếu tố sáng tạo trong thiết kế, triển khai các sản phẩm du lịch văn hóa trải nghiệm, sản phẩm du lịch văn hóa ứng dụng công nghệ, sản phẩm du lịch nông nghiệp nông thôn gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, làng nghề truyền thống, như: Sản phẩm du lịch đêm với chủ đề “Đêm thiêng liêng” tại điểm du lịch di tích Nhà tù Hỏa Lò, tour du lịch đêm “Giải mã Hoàng Thành Thăng Long” tại Di sản văn hóa thế giới Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, chương trình trải nghiệm đêm tại điểm du lịch di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám trình diễn kết hợp nghệ thuật và ánh sáng với chủ đề “Tinh hoa đạo học”, tour du lịch văn học “Chữ Tâm, chữ Tài” tại bảo tàng Văn học Việt Nam, tour đêm Ngọc Sơn “Đêm huyền bí” tại khu vực Cầu Thê Húc - Đền Ngọc Sơn.

Bên cạnh đó, đã hình thành các tuyến du lịch mới gắn với khai thác và phát huy các giá trị di sản - di tích và làng nghề như: tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long Hà Nội” với 2 chủ đề “Điểm về nguồn cội” và “Tinh hoa làng nghề Việt”; Tuyến du lịch phía Tây của Thành phố bao gồm các sản phẩm du lịch như: sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe gắn với nghề làm thuốc Nam truyền thống của người Dao quần chẹt tại bản Miền - xã Ba Vì, sản phẩm du lịch nông thôn “Sắc hoa Tường Phiêu” tại xã Phúc Thọ,…

Với tầm nhìn chiến lược và được định hướng dài hạn, Hà Nội - nơi hội tụ nghìn năm văn hiến định hướng phát triển ngành Du lịch mang đậm nét bản sắc văn hóa Việt Nam, lấy văn hóa và con người Hà Nội làm trung tâm- là nguồn lực quan trọng để hình thành sản phẩm du lịch đặc trưng và nâng cao năng lực cạnh tranh điểm đến. hướng đến các giá trị nhân văn, sáng tạo, vì cộng đồng bền vững và thân thiện với môi trường.

Trong nhiệm kỳ tới, Hà Nội sẽ tiếp tục phát huy vai trò là Thành phố sáng tạo của UNESCO về Thiết kế để xây dựng các sản phẩm du lịch bằng cách gắn kết các giá trị văn hóa nghìn năm văn hiến với các yếu tố sáng tạo đương đại; phát triển không gian văn hóa sáng tạo tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm - phố cổ, các điểm di sản - di tích, các làng nghề truyền thống gắn với thiết kế nghệ thuật thủ công,…; đồng thời ứng dụng mạnh mẽ công nghệ, chuyển đổi số trong quảng bá, trải nghiệm du lịch. Qua đó, không chỉ góp phần nâng cao vị thế của Thủ đô Hà Nội trên bản đồ du lịch văn hóa quốc tế, mà còn khẳng định Hà Nội là trung tâm sáng tạo của khu vực, điểm đến hấp dẫn, giàu bản sắc văn hóa và năng động trong thời đại mới”.

Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị - hành chính của cả nước, mà cần vươn lên thành điểm đến hàng đầu của khu vực và thế giới về văn hóa, sáng tạo và du lịch. Với nền tảng vững chắc đã xây dựng trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, với đội ngũ những người làm văn hóa du lịch chuyên nghiệp, với những sản phẩm độc đáo và sự ứng dụng công nghệ hiện đại, Hà Nội hoàn toàn có thể hiện thực hóa khát vọng này.

Đại hội XVIII không chỉ là dịp nhìn lại mà là bước khởi đầu cho một Hà Nội mới - nơi truyền thống gặp gỡ hiện đại, nơi văn hóa ngàn năm trở thành nguồn sáng tạo vô tận, nơi mỗi người dân Thủ đô đều là đại sứ văn hóa, góp phần xây dựng một Hà Nội xứng tầm với vị thế của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Từ những con số kỷ lục của tháng 9/2025, Hà Nội đang viết tiếp câu chuyện về một Thủ đô năng động, sáng tạo và đầy khát vọng - sẵn sàng tỏa sáng trên bản đồ du lịch và văn hóa thế giới.

Bảo Thoa | Phương Bùi | Đức Hà