Phóng viên: Thưa đồng chí Chủ tịch HĐND Thành phố, năm 2022, HĐND thành phố Hà Nội đã lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ theo chức năng, thẩm quyền, đảm bảo đúng quy định, sát với thực tiễn và yêu cầu phát triển của Thủ đô, trong đó HĐND Thành phố đã kịp thời ban hành nhiều chính sách phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an sinh cho người dân. Xin đồng chí thông tin rõ hơn về hoạt động này của HĐND Thành phố?

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn:

Hà Nội là Thủ đô, là trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế của cả nước, do đó, có những việc không những cử tri Thủ đô mà cử tri cả nước cũng rất quan tâm. Điều đó đặt ra yêu cầu cho HĐND Thành phố phải không ngừng nâng cao chất lượng, đổi mới trong hoạt động. Nhận thức sâu sắc trách nhiệm trước Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô, thời gian vừa qua, HĐND Thành phố tiếp tục cải tiến, đổi mới toàn diện hoạt động theo hướng chủ động, khoa học, sáng tạo, linh hoạt, thích ứng phù hợp với tình hình thực tiễn của Thủ đô và đất nước.

Với vai trò là cơ quan có chức năng quyết định các chính sách của địa phương theo quy định của pháp luật, HĐND Thành phố đã phát huy vai trò quan trọng trong việc ban hành các chính sách phù hợp, kịp thời, hiệu quả… Đồng thời, làm tốt vai trò, chức năng của mình thông qua hoạt động giám sát việc thực hiện các chính sách đã ban hành.

Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, năm 2022, HĐND Thành phố đã tổ chức 7 kỳ họp, thông qua hơn 70 nghị quyết, trong đó có nhiều nghị quyết rất quan trọng về các cơ chế, chính sách, có tác động sâu rộng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội của Thành phố và hiệu lực, hiệu quả của chính quyền các cấp như: Phân cấp quản lý Nhà nước một số lĩnh vực hạ tầng, kinh tế - xã hội; phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách của Thành phố; đầu tư xây dựng, cải tạo trường học công lập để đủ điều kiện đạt chuẩn quốc gia, nâng cấp hệ thống y tế và tu bổ, tôn tạo di tích; cân đối vốn cho Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; Các cơ chế, chính sách, mức chi đặc thù đối với người có công, đối tượng chính sách; hỗ trợ trong lĩnh vực y tế; học phí cho học sinh; quy định mức chuẩn trợ giúp xã hội và đối tượng bảo trợ xã hội; chính sách đặc thù thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững; hỗ trợ thêm tiền đóng bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện; nguồn vốn ngân sách Thành phố ủy thác qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách Thành phố cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn để phục hồi sản xuất, khắc phục thiệt hại do dịch bệnh Covid-19;…

Các nghị quyết ban hành đã cụ thể hóa những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các cơ chế, chính sách đặc thù và các biện pháp triển khai thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật; là cơ sở pháp lý rất quan trọng, để kịp thời giải quyết các vấn đề dân sinh, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng của Thành phố.

Phóng viên: Bên cạnh thực hiện tốt chức năng quyết định, thông qua nhiều nghị quyết quan trọng, HĐND Thành phố cũng chú trọng nâng cao chất lượng các kỳ họp, phiên giải trình, phiên chất vấn, trả lời chất vấn, được cử tri theo dõi và ghi nhận, đồng chí đánh giá thế nào về hoạt động này?

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn:

Hoạt động của HĐND các cấp, đặc biệt là HĐND Thành phố đã có nhiều đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, được cử tri nhân dân Thủ đô ghi nhận, được lãnh đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và HĐND các tỉnh, thành phố đánh giá cao, là “điểm sáng”, là “hình mẫu” trong hoạt động của các cơ quan dân cử của cả nước. Trong đó, HĐND Thành phố đã tổ chức các kỳ họp đúng luật, đổi mới theo hướng thực chất, hiệu quả, giảm thời gian trình bày các báo cáo, tờ trình, dành thời gian cho hoạt động thảo luận tại Tổ, tại Hội trường và thực hiện hoạt động chất vấn, tái chất vấn.

Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp tiếp tục được nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả. Thực tế các phiên chất vấn đã diễn ra sôi nổi, thẳng thắn, nghiêm túc, trách nhiệm. Người hỏi ngắn, gọn, rõ ràng, người trả lời đi thẳng vào đúng vấn đề được chất vấn. Kết quả phiên chất vấn đã cho thấy các vấn đề được HĐND Thành phố lựa chọn chất vấn là “trúng và đúng”, góp phần tăng cường hiệu quả quản lý của các cơ quan Nhà nước, đáp ứng thực tiễn phát triển của Thành phố, yêu cầu, nguyện vọng của cử tri và nhân dân Thủ đô.

Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 ngày 12/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, Ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND, tại kỳ họp thường lệ cuối năm vừa được tổ chức, HĐND Thành phố đã ban hành Nghị quyết phiên chất vấn để tăng cường kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm của các cơ quan trả lời chất vấn; nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động chất vấn của HĐND Thành phố. Nghị quyết có phụ lục về từng nội dung cam kết và tiến độ, thời gian thực hiện cam kết của lãnh đạo Ủy ban nhân dân Thành phố và các cơ quan, đơn vị, làm cơ sở cho công tác theo dõi, đôn đốc, giám sát sau khi nghị quyết được ban hành.

Hoạt động giải trình được triển khai thiết thực, hiệu quả, bám sát tình hình thực tiễn. Các nội dung được lựa chọn thực hiện chất vấn, giải trình xuất phát từ phản ánh của cử tri, giám sát chuyên đề, những vấn đề bức xúc tại địa phương. Do lựa chọn đúng và trúng các vấn đề để tổ chức chất vấn, giải trình, vì vậy các phiên giải trình diễn ra trong không khí sôi nổi, nghiêm túc, thẳng thắn, trách nhiệm với tinh thần xây dựng cao.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác chất vấn, giải trình nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn của Thành phố, trong năm 2022, Thường trực HĐND Thành phố đã tổ chức giao ban chuyên đề “Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND, Thường trực HĐND các cấp thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026”.

Đây là một trong những nội dung nhằm cụ thể hóa việc triển khai thực hiện Đề án số 15 ĐA/TU, ngày 12/5/2022 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 - 2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại thành phố Hà Nội” và các văn bản của Đảng đoàn HĐND Thành phố liên quan đến nội dung trên.

Phóng viên: Cùng với việc nâng cao chất lượng phiên giải trình, phiên chất vấn và trả lời chất vấn, HĐND Thành phố cũng rất chú trọng hoạt động giám sát. Cụ thể của hoạt động này như thế nào, thưa đồng chí?

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn:

Hoạt động giám sát, khảo sát của HĐND, Thường trực, các Ban và Tổ đại biểu HĐND Thành phố luôn bảo đảm đúng luật và tiếp tục được đổi mới, nâng cao chất lượng, được triển khai linh hoạt, phù hợp tình hình thực tế. Bám sát diễn biến tình hình trên địa bàn Thành phố và chỉ đạo của Thành ủy, Thường trực HĐND đã có những chỉ đạo, điều chỉnh các chương trình, nội dung giải trình, giám sát theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, gắn với thực tiễn, giảm thành phần đoàn giám sát, tăng cường giám sát thực địa,…

Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn kiểm tra thực địa tuyến đường Quang Trung, quận Hà Đông.

Công tác chuẩn bị cho các cuộc giám sát là điểm rất quan trọng, tác động trực tiếp đến chất lượng hiệu quả, chính vì vậy công tác này được HĐND Thành phố thực hiện kỹ càng, nghiêm túc; đồng thời tạo thuận lợi cho quá trình theo dõi việc giải quyết các kết luận giám sát. Đơn cử như HĐND Thành phố giám sát chuyên đề về việc thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước của Thành phố; hay đợt giám sát chuyên đề về việc thực hiện các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động quản lý thoát nước và xử lý nước thải,… Do có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, Đoàn giám sát đã phát hiện nhiều hạn chế, vướng mắc qua nhiều năm không được tập trung giải quyết. Vì thế sau giám sát, HĐND Thành phố đã chọn các nội dung này để thực hiện chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ bảy, Kỳ họp thứ mười HĐND Thành phố, được đông đảo cử tri ghi nhận, đánh giá cao.

Kết luận giám sát nêu rõ kết quả đạt được, hạn chế yếu kém, nguyên nhân, trách nhiệm, biện pháp và thời gian khắc phục; chất lượng báo cáo giám sát được nâng cao. Các báo cáo kết quả giám sát, khảo sát được công bố công khai, gửi tới Ủy ban nhân dân Thành phố và các đơn vị - đối tượng giám sát để nghiên cứu, tiếp thu và triển khai thực hiện, đồng thời được đăng trên phương tiện thông tin đại chúng để cử tri và nhân dân theo dõi, giám sát.

Đặc biệt, do có sự chỉ đạo sát sao của Thường trực HĐND Thành phố trong việc tăng cường thông tin, tuyên truyền việc thực hiện các kết luận giám sát, tái giám sát của các địa phương, đơn vị, nên các Ban HĐND, Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội và HĐND Thành phố đã theo dõi, tổng hợp kết quả thực hiện các kiến nghị sau giám sát; có văn bản đôn đốc, nhắc nhở nếu chậm giải quyết hoặc đưa vào nội dung chất vấn tại kỳ họp, phiên giải trình của Thường trực HĐND Thành phố. Chính vì vậy, sau kết luận các cuộc giám sát, nhiều vấn đề đã được Ủy ban nhân dân Thành phố và các sở, ngành, chính quyền địa phương tiếp thu và tập trung chỉ đạo quyết liệt, khắc phục những tồn tại, hạn chế.

Phóng viên: Một nội dung cũng rất quan trọng trong hoạt động của HĐND đó là công tác tiếp công dân và giải quyết kiến nghị của cử tri, xin đồng chí cho biết trong năm qua, HĐND Thành phố đã có những kết quả nổi bật như thế nào và đại biểu cần làm gì để nâng cao chất lượng công tác này?

Đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn:

Thời gian qua, công tác tiếp công dân, đôn đốc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo thuộc trách nhiệm của HĐND thành phố Hà Nội đã có những chuyển biến tích cực. Chất lượng xử lý các kiến nghị của cử tri, đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân được nâng lên; từ đó nhiều vụ tồn đọng, bức xúc, kéo dài trong nhân dân đã được giải quyết, góp phần quan trọng thực hiện nhiệm vụ chính trị ở các địa phương.

Từ tháng 11/2021 đến nay, HĐND Thành phố nhận 717 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân. Thường trực HĐND Thành phố ban hành hơn 200 văn bản xử lý, chuyển đơn đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết; hướng dẫn, đôn đốc, nhắc nhở các cơ quan, đơn vị chậm giải quyết đơn thư của công dân và lưu 564 đơn (do trùng, không rõ nội dung, nặc danh, đã giải quyết hết thẩm quyền…). Thường trực HĐND Thành phố đã nhận được 66 văn bản trả lời theo phiếu chuyển đơn và 294 văn bản liên quan của các cơ quan có thẩm quyền giải quyết chuyển đến.

Nổi bật trong công tác tiếp công dân từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 đến nay là các đồng chí Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND Thành phố đã tiếp công dân đối với 18 vụ việc có nội dung phức tạp, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm trên địa bàn Thành phố.

Đến nay, 9 vụ việc đã giải quyết xong và còn 9 vụ việc đang tiếp tục được các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết, được Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội và HĐND Thành phố theo dõi, đôn đốc việc tổ chức thực hiện đảm bảo các vụ việc được giải quyết theo đúng quy định. Như vụ việc của công dân Nguyễn Tiến Thể (huyện Phúc Thọ) kiến nghị về việc giao đất ở tại khu đô thị HUD-Sơn Tây, phường Trung Hưng, thị xã Sơn Tây để xây dựng nhà ở. Sau khi Chủ tịch HĐND Thành phố tiếp công dân và yêu cầu các sở, ngành, thị xã Sơn Tây khẩn trương giải quyết, đến nay công dân Nguyễn Tiến Thể đã nhận được đất và bày tỏ sự xúc động, chân thành cảm ơn tới HĐND Thành phố. Hay như vụ việc của công dân Phạm Văn Tuấn (Phú Xuyên) kiến nghị về giải quyết tranh chấp đất đai giữa các hộ dân, kéo dài 11 năm không được giải quyết, sau khi được đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố trực tiếp lắng nghe, yêu cầu các ngành liên quan và huyện Phú Xuyên giải quyết dứt điểm, đến nay hai hộ gia đình đã hoà giải và công dân rất phấn khởi, gửi lời cảm ơn chân thành tới HĐND Thành phố.

Đây chỉ là 2 trong số nhiều vụ việc của công dân kiến nghị đã được HĐND Thành phố lắng nghe, giải quyết, giúp công dân tin tưởng vào bộ máy chính quyền, đặc biệt là tin tưởng vào hoạt động của cơ quan dân cử.

Công tác tiếp công dân, tiếp nhận, phân loại và giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị là một nội dung khó, bao trùm tất cả các lĩnh vực, liên quan đến nhiều quy định pháp luật và qua nhiều thời kỳ. Vì thế, đòi hỏi mỗi đại biểu HĐND phải không ngừng nâng cao nhận thức về vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư; chủ động xây dựng kế hoạch công tác, đảm bảo thời gian dành cho hoạt động của đại biểu dân cử; nâng cao chất lượng tiếp công dân và xử lý đơn thư.

Đồng thời, tăng cường hoạt động giám sát chuyên đề về lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của các cấp chính quyền cơ sở. Ngoài ra, các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các văn bản hướng dẫn thi hành, trọng tâm là Luật Tố cáo năm 2018, gắn với việc thực hiện chế độ chính sách của nhà nước tập trung ở lĩnh vực thường phát sinh khiếu nại tố cáo như: Đất đai; giải phóng mặt bằng; quản lý, sử dụng đất nông nghiệp; quy hoạch, xây dựng, quản lý nhà chung cư,... qua đó giúp người dân hiểu và đồng thuận với chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố và của địa phương.

Hòa chung các kết quả đã đạt được của Thành phố, các cấp Công đoàn Thủ đô trong thời gian qua đã làm rất tốt công tác đại diện, chăm lo bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động.

Nhân dịp đón xuân mới, tôi xin gửi tới cán bộ, đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động và toàn thể bạn đọc báo Lao động Thủ đô lời chúc năm mới Hạnh phúc - An khang - Thịnh vượng.

Trân trọng cảm ơn đồng chí Chủ tịch HĐND Thành phố. Xin kính chúc đồng chí và gia đình một năm mới tràn đầy hạnh phúc, thành công.