Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước luôn xác định, phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc là một trong những phong trào thi đua yêu nước, gắn bó chặt chẽ với các phong trào cách mạng khác, là cơ sở quan trọng để xây dựng “thế trận lòng dân”. Trong những năm qua, các lực lượng tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc ở Hà Nội đã phát huy tối đa sức mạnh trong công tác đảm bảo an ninh chính trị địa phương.

Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc có vai trò, vị trí hết sức quan trọng trong bảo vệ an ninh chính trị, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, là nền tảng xây dựng thế trận an ninh nhân dân gắn với nền quốc phòng toàn dân. Nhận thức rõ điều đó, thời gian qua, Công an xã Khánh Thượng (huyện Ba Vì) đã triển khai thực hiện nhiều biện pháp tích cực, sáng tạo, góp phần lan tỏa đến các ngành, đoàn thể, huy động đông đảo người dân tham gia.

Xã Khánh Thượng là một trong 7 xã miền núi của huyện Ba Vì, với diện tích tự nhiên 28,8 km2, cách trung tâm huyện trên 30 km, cách trung tâm thành phố Hà Nội 82 km. Xã Khánh Thượng giáp gianh với 2 tỉnh Hòa Bình và Phú Thọ. Toàn xã có hơn 2.000 hộ và 9.100 nhân khẩu (trong đó hộ là người dân tộc chiếm 52,1%) được chia thành 12 thôn, có 3 dân tộc chung sống: Mường, Kinh, Dao.

Thời gian qua, tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn đã có những bước phát triển vược bậc. Tuy nhiên, đây cũng là điều kiện phát sinh các hoạt động gây mất an ninh trật tự. Nhận thức rõ điều đó, lực lượng Công an xã Khánh Thượng đã chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch công tác; phân công nhiệm vụ cho từng cán bộ, chiến sĩ để nắm chắc tình hình địa bàn rà soát, xác định những vấn đề, khu vực trọng điểm cần tập trung giải quyết.

Trên cơ sở đó, chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền và tăng cường phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể địa phương chỉ đạo, thực hiện công tác đảm bảo an ninh trật tự theo hướng phù hợp với tính chất, đặc điểm địa bàn. Phát động mạnh mẽ phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, với trọng tâm là xây dựng, duy trì, củng cố phát huy hiệu quả các mô hình đảm bảo an ninh trật tự theo hướng tự quản, tự phòng, tự bảo vệ; phối hợp quản lý giáo dục các đối tượng tại cộng đồng dân cư; tăng cường công tác quản lý người sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng, người lầm lỡ tại cộng đồng dân cư.

Với vai trò lực lượng nòng cốt, Công an xã Khánh Thượng đã làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương trong xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Nhiều mô hình phòng, chống tội phạm đã và đang phát huy hiệu quả tích cực, từ đó góp phần giảm tội phạm, tạo điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Công an xã đã tham mưu cấp ủy, chính quyền thị trấn xây dựng nhiều mô hình phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh địa bàn và đối tượng như: “Tổ liên gia tự quản về an ninh trật tự”, “Quản lý, giáo dục, giúp đỡ người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, người sau cai nghiện tại cộng đồng”, “Nhà tôi có bình chữa cháy”, “Tổ liên gia Phòng cháy, chữa cháy”… Trong đó, nổi bật nhất là Mô hình “Camera an ninh” được triển khai xây dựng từ đầu năm 2023, với hàng chục camera được lắp đặt trên các tuyến đường của xã, phát huy hiệu quả cao trong công tác đảm bảo an ninh trật tự, được nhân dân hoan nghênh, ủng hộ.

Nhờ thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, quần chúng nhân dân đã cung cấp cho lực lượng công an nhiều nguồn tin giá trị phục vụ công tác phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, tệ nạn xã hội. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2024, Công an xã đã phối hợp với các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội tổ chức 5 buổi tuyên truyền pháp luật và phát động phong trào toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc cho 9.000 lượt người tham gia. Góp phần xây dựng củng cố phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trên địa bàn…

Ngày 28/11/2023, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024. Để luật sớm đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, Công an thành phố Hà Nội đã phối hợp với chính quyền các cấp đồng loạt tổ chức lễ ra mắt lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở.

Tại 29 quận, huyện, thị xã còn lại, mỗi địa phương đã lựa chọn 1 đơn vị cấp xã để tổ chức “điểm” lễ ra mắt, với sự tham gia của 946 người là Tổ trưởng, Tổ phó và 405 người là Tổ viên các Tổ bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở. Ở các đơn vị không được lựa chọn tổ chức “điểm”, Công an Thành phố đã chỉ đạo Công an các xã, phường, thị trấn tham mưu chính quyền cùng cấp tổ chức lễ ra mắt, bảo đảm 100% các đơn vị xã, phương, thị trấn đều tổ chức lễ ra mắt lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở.

Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở được thành lập trên cơ sở thống nhất 3 lực lượng gồm: Bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng. Đây là một trong những lực lượng quần chúng, được bố trí ở thôn, tổ dân phố, làm nòng cốt hỗ trợ công an cấp xã giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp trong bảo vệ an ninh, trật tự và xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.

Trong đó, các nhiệm vụ chính của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở là: Hỗ trợ nắm tình hình về an ninh trật tự; hỗ trợ xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Hỗ trợ phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; hỗ trợ quản lý hành chính về trật tự xã hội; hỗ trợ vận động, giáo dục người đã có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở; hỗ trợ tuần tra bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông…

Phường Trung Liệt là đơn vị điểm của quận Đống Đa tổ chức thành công lễ ra mắt lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở. Theo Thiếu tá Giáp Văn Khương - Phó Trưởng Công an phường Trung Liệt, phường có 23 tổ bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, mỗi tổ có 4 thành viên. Ngay trong ngày đầu ra mắt, lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở đã được trang cấp đầy đủ trang phục, dụng cụ… để thực hiện nhiệm vụ.

Lãnh đạo Công an phường đã quán triệt và thống nhất phân công nhiệm vụ đối với từng tổ bảo vệ an ninh trật tự. Trong đó, hàng ngày sẽ phân công 2 tổ bảo vệ an ninh trật tự gồm 8 đồng chí phối hợp với lực lượng Cảnh sát khu vực Công an phường tổ chức tuần tra khép kín địa bàn từ 23h đến 4h sáng hôm sau. Ngoài ra, các tổ bảo vệ an ninh trật tự tại các tổ dân phố cũng bố trí lực lượng để tuần tra bảo đảm an ninh, an toàn khu vực, địa bàn phụ trách.

Ngoài nhiệm vụ tuần tra đêm bảo đảm an ninh trật tự, các tổ bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở cũng tham gia hỗ trợ cho lực lượng Công an thực hiện các công việc vào ban ngày khi có nhiệm vụ đột xuất như đảm bảo trật tự an toàn giao thông, phối hợp bắt giữ các đối tượng tội phạm, bảo vệ tốt an ninh trật tự tại các khu vực được giao…

Theo ông Nguyễn Mạnh Đào - Tổ trưởng Tổ bảo vệ an ninh trật tự số 13 phường Trung Liệt, khi các lực lượng được thống nhất với tên gọi “Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở”, được quan tâm hỗ trợ các chế độ, chính sách, được trang bị các phương tiện, công cụ hỗ trợ để thực hiện các nhiệm vụ được giao, các thành viên trong lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở rất vui mừng, sẵn sàng nhận và thực hiện mọi nhiệm vụ được giao, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể ở cơ sở, hỗ trợ lực lượng Công an phường tham mưu Đảng ủy, Ủy ban nhân dân phường thực hiện tốt công tác đảm bảo an ninh trật tự và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tại địa phương…

Theo báo cáo của Công an Thành phố tổng kết 10 năm thực hiện Nghị định số 06/2014/NĐ-CP ngày 21/1/2014 của Chính phủ quy định biện pháp vận động quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, trong 10 năm qua, nhìn chung các lực lượng đã chủ động nắm chắc tình hình, xây dựng kế hoạch, phương án công tác; tổ chức lực lượng tuần tra, phòng ngừa và đấu tranh với các hoạt động tội phạm, các hành vi vi phạm pháp luật.

Cùng với đó, các lực lượng đã hỗ trợ lực lượng Công an tăng cường tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật; hỗ trợ quản lý tốt nhân khẩu, hộ khẩu; vận động quần chúng nhân dân, cán bộ, công nhân viên chức, học sinh, sinh viên tích cực tham gia các hoạt động phòng, chống các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc. Hàng năm, Công an các đơn vị đã chủ động xây dựng kế hoạch tập huấn, bồi dưỡng pháp luật, nghiệp vụ đối với lực lượng bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách và lực lượng bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp, cơ sở giáo dục trên địa bàn…

Phát biểu tại Hội nghị biểu dương điển hình tiên tiến hội viên Hội Cựu chiến binh, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc giai đoạn 2019 - 2024; tổng kết 10 năm công tác Công an thực hiện Nghị định số 06/2014/NĐ-CP ngày 21/1/2014 của Chính phủ quy định biện pháp vận động quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; Trung tướng Nguyễn Hải Trung - Giám đốc Công an thành phố Hà Nội, nhấn mạnh, phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc nhiều năm qua được triển khai đa dạng, thiết thực đã rút ra được những kinh nghiệm hay, những cách làm sáng tạo, biểu dương, khen thưởng, nhân rộng những mô hình, tập thể, cá nhân xuất sắc, điển hình tiêu biểu trong xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở cơ sở. Đồng thời, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong các tầng lớp nhân dân nhằm đưa phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc phát triển sâu rộng, vững chắc với chất lượng và hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự trong tình hình mới.