Giữ lửa cho làng nghề chè lam Thạch Xá

(LĐTĐ) Với những sản vật của nhà nông vốn gần gũi thân quen như: thóc nếp, lạc, vừng, mật mía, gừng, mạch nha,... dưới bàn tay khéo léo, cần cù chịu khó của người dân làng Thạch Xá (huyện Thạch Thất, Hà Nội) đã cho ra những chiếc bánh chè lam dẻo, thơm, tạo ấn tượng với nhiều du khách khi ghé thăm vùng đất này.  
giu lua cho lang nghe che lam thach xa Nghệ nhân khuyết tật trọn đời "giữ lửa" làng nghề mây tre đan Phú Vinh
giu lua cho lang nghe che lam thach xa "Người giữ lửa" đam mê nghệ thuật lân sư rồng

Kể về nghề làm bánh chè lam thời xưa, bà Nguyễn Thị Tám (chủ cơ sở sản xuất chè lam Tám Độ, thôn Thạch, xã Thạch Xá) cho biết: “Ngày còn bé, tôi đã thấy ông bà, bố mẹ tôi làm chè lam rồi. Mỗi dịp Tết hoặc hội làng nhà nhà đều tấp nập làm bánh. Thời ấy cũng có một số nhà làm nhiều thì đem bán ở các chợ quanh vùng nhưng đa phần các gia đình đều làm để ăn và làm quà biếu chứ ít khi làm với số lượng nhiều như bây giờ".

Về Thạch Xá, chúng tôi được nghe những câu chuyện về sự ra đời của thứ quà quê này, theo các vị cao niên trong xã, thời xưa xuất phát từ tấm lòng thành kính, người dân đã làm ra một thứ bánh thơm dẻo để dâng lễ. Cứ vậy, cho đến tận ngày nay, người dân trong làng vẫn gìn giữ, lưu truyền thứ bánh ấy. Mỗi khi du khách đến trẩy hội chùa Tây Phương ai cũng mua một hộp bánh chè lam để thưởng thức hay làm quà.

giu lua cho lang nghe che lam thach xa
Để cho ra những chiếc bánh chè lam dẻo, thơm, đạt chất lượng người làm nghề phải nắm chắc công thức trộn các loại nguyên liệu với tỷ lệ nhất định (Ảnh: P.N)

Trong những dịp cuối năm, khi ghé thăm Thạch Xá, từ đầu làng đến cuối làng là không khí rộn rã, tất bật hòa quyện trong mùi thơm của nếp cái rang, của vừng, lạc cùng mùi vị ngọt đậm của nồi mạch nha đang sôi.

Với những nguyên liệu vốn gần gũi, thân quen nhưng cách chế biến chè lam lại chẳng hề đơn giản. Mỗi công đoạn đều phải liên hoàn đòi hỏi người làm phải thật khéo léo, tỉ mỉ, chỉn chu nếu không bánh sẽ không đạt độ dẻo thơm theo ý. Cũng bởi lẽ đó mỗi khi thưởng thức món quà quê ấy, mỗi người sẽ cảm nhận được cái tâm, cái tình của người làm nghề.

Nhâm nhi cốc trà nóng và thưởng thức với món chè lam, đượm lại vị ngọt, dẻo, thơm, thấy chúng tôi tỏ ý hài lòng về chất lượng bánh, bà Tám nhanh nhảu nói: “Muốn có những mẻ chè lam ngon, đầu tiên người thợ làm bánh phải lựa chọn loại thóc nếp cái hoa vàng thật đều, căng mẩy, được sàng sảy cẩn thận trước khi cho vào rang. Lạc phải chọn hạt ngon, không sâu, không thối; gừng, đường, mạch nha đều phải đảm bảo chất lượng. Điểm đặc biệt ở Thạch Xá, người dân luôn rang nguyên hạt thóc nếp vào chảo lửa với nhiệt độ lửa vừa đủ để gạo nở thành hạt bỏng trắng. Sau đó người làm nghề đem bỏng đi xay nhỏ lấy bột trắng, mịn có vậy bánh mới dẻo dai, thơm ngon được”.

giu lua cho lang nghe che lam thach xa
Ngày nay, chè lam Thạch Xá được đóng gói cẩn thận với mẫu mã, sản phẩm bao bì đẹp mắt (Ảnh: P.N)

Đặc biệt, khâu quan trọng nhất để chế biến ra bánh chè lam ngon chẳng thể không nhắc tới khâu chế biến gia vị. Để có một nồi bánh ngon, người dân cho bột nếp, mật mía, mạch nha cùng các gia vị như gừng làm sạch vỏ, rửa cho tới khi trắng tinh, được giã nhỏ, lọc lấy nước trộn cùng lạc và vừng rang vàng. Sau đó được đem đun và cho vào máy đánh, nhào kỹ cho đến khi đạt được độ dẻo dai cần thiết. Sau đó bánh được nhào nặn và cán vào khuôn, lên rây rồi để nguội. Cuối cùng bánh sẽ được chặt thành miếng nhỏ trộn với bột gạo nếp để chống dính và đóng hộp.

Qua những công đoạn ấy, trong ngày trời đông lạnh, khi không khí Tết đang rộn ràng, ăn bánh chè lam và uống trà xanh được hãm bằng nguồn nước đá ong từ các giếng nước trong làng đã trở thành đặc sản, có sức hút đối với nhiều du khách gần, xa. Điểm nhấn rõ nét, khi thưởng thức thứ quà quê ấy, mỗi người như cảm nhận được rõ hơn vị quê hương nồng ấm, đậm đà ẩn trong hương nếp, mật mía và vị gừng cay, sâu nặng tự thuở xưa.

Ngày nay, từ một thứ quà quê dân dã, chè lam Thạch Xá đã có mẫu mã, lô gô với bao bì sản phẩm thống nhất. Nhiều hộ dân nơi đây vẫn ngày ngày đỏ lửa gìn giữ nghề truyền thống đồng thời đem lại nguồn thu nhập cho các gia đình trong xã.

Hoa Nguyễn

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Trao đổi kinh nghiệm, giải pháp thu hút lao động khu vực phi chính thức vào tổ chức Công đoàn

Trao đổi kinh nghiệm, giải pháp thu hút lao động khu vực phi chính thức vào tổ chức Công đoàn

(LĐTĐ) Ngày 28/3, Đoàn công tác Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội do đồng chí Nguyễn Thị Thu Thủy - Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã có buổi học tập, trao đổi kinh nghiệm với LĐLĐ quận Bình Tân và LĐLĐ Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.
LĐLĐ quận Ba Đình: Đồng hành chăm sóc sức khỏe cho người lao động

LĐLĐ quận Ba Đình: Đồng hành chăm sóc sức khỏe cho người lao động

(LĐTĐ) 100 người lao động thuộc Công đoàn cơ sở khối Doanh nghiệp quận Ba Đình đã được khám sức khỏe sinh sản và tầm soát phát hiện sớm ung thư miễn phí.
Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

(LĐTĐ) Mới đây, Công an quận Nam Từ Liêm trang trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất và chào mừng 10 năm ngày thành lập Công an quận (1/4/2014 - 1/4/2024).
Liên đoàn Lao động huyện Gia Lâm có thêm 8 Công đoàn cơ sở

Liên đoàn Lao động huyện Gia Lâm có thêm 8 Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Sau khi thực hiện sắp xếp Công đoàn Cơ quan Dân Đảng và Công đoàn Cơ quan Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Gia Lâm, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Gia Lâm đã ra quyết định thành lập 8 Công đoàn cơ sở trực thuộc.
Chia sẻ kinh nghiệm hoạt động công đoàn tại các khu công nghiệp

Chia sẻ kinh nghiệm hoạt động công đoàn tại các khu công nghiệp

(LĐTĐ) Ngày 28/3, Đoàn công tác của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội do đồng chí Lê Đình Hùng - Ủy viên Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực LĐLĐ thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc, trao đổi kinh nghiệm về hoạt động công đoàn tại Công đoàn các Khu chế xuất và công nghiệp (KCX&CN) Thành phố Hồ Chí Minh.
Đề xuất giải pháp thúc đẩy triển khai các dự án giao thông trọng điểm

Đề xuất giải pháp thúc đẩy triển khai các dự án giao thông trọng điểm

(LĐTĐ) Sáng 29/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải (Ban Chỉ đạo) chủ trì họp phiên thứ 10 của Ban Chỉ đạo.
Nhân viên xe buýt kịp thời đưa người gặp nạn đi cấp cứu

Nhân viên xe buýt kịp thời đưa người gặp nạn đi cấp cứu

(LĐTĐ) Rạng sáng 29/3, xe buýt tuyến 101B đã kịp thời đưa 2 người bị thương do tai nạn giao thông vào bệnh viện cấp cứu.

Tin khác

Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

(LĐTĐ) Mới đây, Công an quận Nam Từ Liêm trang trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất và chào mừng 10 năm ngày thành lập Công an quận (1/4/2014 - 1/4/2024).
Lấy trục sông Hồng làm trung tâm phát triển là điểm nhấn quan trọng

Lấy trục sông Hồng làm trung tâm phát triển là điểm nhấn quan trọng

(LĐTĐ) Góp ý Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, các đại biểu cho rằng, việc lấy sông Hồng là trung tâm phát triển, gắn với lịch sử văn hóa Thủ đô là điểm nhấn quan trọng. Tuy nhiên, phải quan tâm đến quy hoạch tuyến đường ven sông, kết nối với các cây cầu và lan ra các tuyến đường theo 5 trục động lực.
Hội viên, phụ nữ quận Bắc Từ Liêm thực hiện tốt các phong trào thi đua

Hội viên, phụ nữ quận Bắc Từ Liêm thực hiện tốt các phong trào thi đua

(LĐTĐ) Trong năm 2023, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) quận Bắc Từ Liêm luôn chú trọng đổi mới nội dung, phương thức phát động và tổ chức, triển khai các phong trào thi đua yêu nước với các nội dung phong phú, thiết thực, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của cán bộ, hội viên phụ nữ trong toàn quận.
Cầu Thượng Cát  và cầu Thạch Hãn 1 có thiết kế khác nhau

Cầu Thượng Cát và cầu Thạch Hãn 1 có thiết kế khác nhau

(LĐTĐ) Tại họp báo thông tin về tình hình kinh tế - xã hội quý I/2024 do UBND thành phố Hà Nội tổ chức, Phó Giám đốc Sở Quy hoạch và Kiến trúc Hà Nội Nguyễn Bá Nguyên khẳng định, thiết kế cầu Thượng Cát (Hà Nội) và cầu Thạch Hãn 1 (Quảng Trị) không giống nhau.
Chỉnh lý nhiều quy định quan trọng về cải tạo, tái thiết đô thị trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi)

Chỉnh lý nhiều quy định quan trọng về cải tạo, tái thiết đô thị trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi)

(LĐTĐ) Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Nguyễn Công Anh cho biết, qua những lần xin ý kiến, cơ bản việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) được các cơ quan Trung ương, đại biểu Quốc hội đánh giá cao và tán thành nhiều nội dung; lãnh đạo Quốc hội đánh giá đủ điều kiện để trình kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.
Hàng loạt KOL, Tiktoker livestream bán hàng góp sức đưa hàng Việt Nam lan tỏa

Hàng loạt KOL, Tiktoker livestream bán hàng góp sức đưa hàng Việt Nam lan tỏa

(LĐTĐ) Sáng 28/3, Thành đoàn Hà Nội đã phối hợp với các đơn vị tổ chức chương trình “Ngày hội người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Thực hiện chuyển đổi số, có khoảng 50 KOL, Tiktoker đến từ các trường đại học trên địa bàn Thành phố sẽ thực hiện livestream bán hàng tại chương trình.
Quận Đống Đa hướng dẫn lấy ý kiến cử tri về sắp xếp đơn vị hành chính trên địa bàn

Quận Đống Đa hướng dẫn lấy ý kiến cử tri về sắp xếp đơn vị hành chính trên địa bàn

(LĐTĐ) Phó Bí thư Thường trực Quận ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận Đống Đa Nguyễn Anh Cường đề nghị, việc lấy phiếu ý kiến cử tri tại các phường cần được thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định pháp luật.
Quận Tây Hồ ra mắt Chi bộ Ban Quản lý Hồ Tây

Quận Tây Hồ ra mắt Chi bộ Ban Quản lý Hồ Tây

(LĐTĐ) Sáng 27/3, Quận ủy Tây Hồ tổ chức lễ ra mắt Chi bộ Ban Quản lý Hồ Tây. Chi bộ Ban Quản lý Hồ Tây phấn đấu thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị, tham mưu, giúp việc cho Ủy ban nhân dân quận Tây Hồ quản lý toàn diện, tập trung thống nhất khu vực Hồ Tây và vùng phụ cận; triển khai thực hiện hiệu quả công tác xây dựng Đảng.
Thanh Trì: Phát triển đảng viên trẻ từ những “hạt nhân” là học sinh trung học phổ thông

Thanh Trì: Phát triển đảng viên trẻ từ những “hạt nhân” là học sinh trung học phổ thông

(LĐTĐ) Vừa qua, nhân dịp kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, huyện Thanh Trì đã kết nạp 3 học sinh trung học phổ thông vào đội ngũ đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. 3 học sinh đều trưởng thành từ những đoàn viên thanh niên xuất sắc của trường Trung học phổ thông Ngọc Hồi.
Tăng cường tình hữu nghị giữa nhân dân hai Thành phố Hà Nội và Thượng Hải

Tăng cường tình hữu nghị giữa nhân dân hai Thành phố Hà Nội và Thượng Hải

(LĐTĐ) Chiều nay (26/3), tại Hà Nội đã diễn ra Hội đàm giữa Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam Thành phố Hà Nội và Ủy ban Hội nghị hiệp thương chính trị nhân dân Trung Quốc Thành phố Thượng Hải. Nhân dịp này, hai bên đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2024 - 2029.
Xem thêm
Phiên bản di động