Trong bối cảnh yêu cầu đổi mới tổ chức và hoạt động công đoàn ngày càng cao, việc nâng cao chất lượng Công đoàn cơ sở đã trở thành nhiệm vụ then chốt nhằm xây dựng môi trường lao động dân chủ, đoàn kết và hiệu quả. Thời gian qua, nhiều Công đoàn cơ sở đã triển khai những cách làm hay, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần bảo vệ quyền lợi, giúp người lao động ổn định việc làm và xây dựng mối quan hệ hài hòa trong đơn vị, doanh nghiệp. Nhiều mô hình nổi bật đã khẳng định vai trò tiên phong của tổ chức Công đoàn trong việc đồng hành với chuyên môn, chăm lo đời sống đoàn viên và thúc đẩy các phong trào thi đua. Từ khối giáo dục đến doanh nghiệp dịch vụ, mỗi Công đoàn cơ sở đều chủ động lựa chọn hướng đi phù hợp, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Tiêu biểu trong số đó là Công đoàn Trường THCS Phú Thượng, Công đoàn Trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn và Công đoàn Công ty Cổ phần Khách sạn Thắng Lợi, những đơn vị đang không ngừng đổi mới phương thức hoạt động, tạo chuyển biến rõ nét trong đời sống đoàn viên và chất lượng phong trào.

Công đoàn cơ sở giữ vị trí then chốt trong toàn bộ hệ thống Công đoàn, bởi mục tiêu cuối cùng của tổ chức Công đoàn là xây dựng các đơn vị cơ sở vững mạnh, từ đó bảo đảm chăm lo tốt nhất cho đoàn viên và người lao động. Khi hoạt động công đoàn được triển khai hiệu quả, không chỉ quyền lợi, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên được bảo vệ mà còn góp phần tạo nền tảng ổn định, thúc đẩy cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp phát triển bền vững. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của tổ chức Công đoàn càng trở nên cấp thiết và mang ý nghĩa quyết định.

Tại phường Phú Thượng, Công đoàn Trường THCS Phú Thượng với lực lượng đoàn viên là cán bộ, giáo viên và nhân viên nhà trường, luôn nhận được sự chỉ đạo sát sao của Công đoàn cấp trên, Chi bộ và sự phối hợp chặt chẽ từ Ban Giám hiệu. Đây là nền tảng giúp Công đoàn phát huy vai trò trong phong trào thi đua và chăm lo đời sống đoàn viên. Cơ sở vật chất nhà trường được đầu tư tốt, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động của Công đoàn.

Tuy nhiên, hoạt động công đoàn trường học cũng gặp những khó khăn nhất định: Khối lượng công việc chuyên môn lớn, thời gian dành cho sinh hoạt công đoàn hạn chế; một số phong trào khó duy trì do kinh phí và đặc thù giảng dạy; việc thu hút đoàn viên trẻ đòi hỏi nhiều hình thức mới mẻ, linh hoạt. Trước tình hình đó, Ban Chấp hành Công đoàn đã chủ động lựa chọn những nội dung thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tế, vừa chăm lo quyền lợi đoàn viên vừa tăng cường sự gắn kết trong tập thể.

Hằng năm, Công đoàn phối hợp với Ban Giám hiệu tổ chức Hội nghị cán bộ, công chức, viên chức nhằm phát huy dân chủ trong cơ quan, tạo điều kiện để đoàn viên bày tỏ tâm tư, đề xuất nguyện vọng. Các chế độ, chính sách liên quan đến đời sống cán bộ, giáo viên và nhân viên đều được công khai minh bạch.

Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng được duy trì thường xuyên, đặc biệt chú trọng rèn luyện tác phong, lề lối làm việc cho đoàn viên trẻ, qua đó giữ gìn hình ảnh người giáo viên mẫu mực. Công đoàn cũng tổ chức tham quan, nghỉ mát, sinh nhật hằng tháng; thăm hỏi, hỗ trợ đoàn viên khi ốm đau hoặc gặp khó khăn; tích cực tham gia hoạt động nhân đạo, từ thiện. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao được duy trì, giúp tạo không khí đoàn kết, nâng cao đời sống tinh thần và động lực làm việc cho đoàn viên.

Từ thực tiễn hoạt động, bà Trần Thanh Dung - Chủ tịch Công đoàn trường đã đưa ra một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng Công đoàn cơ sở: Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục truyền thống và chính trị tư tưởng, nội dung ngắn gọn, thiết thực, cán bộ công đoàn phải nêu gương; Nâng cao năng lực cán bộ công đoàn, kết hợp kỹ năng mềm để tổ chức hoạt động hấp dẫn, phù hợp điều kiện thực tế và tạo tác động tích cực đến lãnh đạo đơn vị;

Chăm lo đời sống tinh thần cho đoàn viên, tổ chức nhiều sân chơi lành mạnh, hoạt động văn hoá văn nghệ - thể dục thể thao để tăng cường đoàn kết nội bộ; Phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo đơn vị nhằm cải thiện điều kiện làm việc, nắm bắt hoàn cảnh từng đoàn viên để hỗ trợ kịp thời, giúp họ yên tâm công tác; Khuyến khích đoàn viên tự bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng, đồng thời đề xuất lãnh đạo tạo điều kiện học tập, hướng tới xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên, người lao động có tác phong chuyên nghiệp và kỷ luật;...

Những nỗ lực trên đã khẳng định vai trò của Công đoàn Trường THCS Phú Thượng trong việc xây dựng môi trường làm việc dân chủ, đoàn kết và hiệu quả, góp phần vào sự phát triển chung của nhà trường.

Trong những năm qua, Công đoàn Trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn đã trở thành một trong những điểm sáng của hệ thống Công đoàn cơ sở khối giáo dục trên địa bàn thành phố Hà Nội, với nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, hướng mạnh vào chăm lo đời sống đoàn viên và đồng hành cùng chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy - học.

Nhận thức rõ đặc thù của ngành giáo dục, nơi áp lực công việc, hồ sơ và trách nhiệm chăm lo học sinh luôn ở mức cao, Ban Chấp hành Công đoàn nhà trường đã chủ động phối hợp với Ban Giám hiệu triển khai nhiều giải pháp giúp giáo viên có môi trường làm việc tích cực, thân thiện và giàu tính hỗ trợ.

Công đoàn thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề, trao đổi kinh nghiệm xử lý tình huống sư phạm, cân bằng cảm xúc, giảm căng thẳng trong công việc. Những buổi sinh hoạt này được đánh giá là thiết thực, bởi giáo viên có cơ hội chia sẻ những khó khăn thực tế, nhận được sự hỗ trợ cả về chuyên môn lẫn tinh thần.

Song song đó, Công đoàn còn phối hợp triển khai mô hình “Lớp học hạnh phúc - Giáo viên hạnh phúc”, hướng tới mục tiêu xây dựng môi trường học tập tích cực cho học sinh và môi trường làm việc an toàn, đoàn kết cho giáo viên. Đây là mô hình được nhiều Công đoàn cơ sở khác học tập.

Trong mọi hoạt động, Công đoàn Trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn luôn đặt quyền lợi của giáo viên, người lao động lên hàng đầu. Công đoàn thường xuyên nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, chủ động kiến nghị với nhà trường nhằm đảm bảo đầy đủ chế độ về thu nhập, bảo hiểm, phúc lợi.

Nhiều hoạt động thiết thực được triển khai như: Thăm hỏi, hỗ trợ đoàn viên khó khăn đột xuất, ốm đau. Tổ chức sinh nhật, ngày lễ tri ân giáo viên, tạo không khí gắn bó nội bộ. Hỗ trợ kinh phí bồi dưỡng chuyên môn, tham dự tập huấn ngoài trường. Đề xuất hợp lý thời khóa biểu để giáo viên có thời gian nghỉ ngơi phù hợp.

Nhờ sự vào cuộc kịp thời và tinh thần lắng nghe của Công đoàn, các vấn đề phát sinh đều được giải quyết nhanh, giúp đoàn viên yên tâm công tác và gắn bó lâu dài với đơn vị.

Nhiều hoạt động nổi bật có thể kể đến như: Phối hợp tổ chức hội giảng, hội thi giáo viên sáng tạo, giáo viên chủ nhiệm giỏi. Khuyến khích giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin, thiết kế bài giảng e-learning. Tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng đổi mới, lấy giáo viên làm trung tâm chia sẻ kiến thức. Khen thưởng kịp thời các cá nhân có thành tích cao trong phong trào thi đua, trong các cuộc thi cấp quận, thành phố. Nhờ đó, nhiều giáo viên của trường đã đạt thành tích xuất sắc trong các hội thi chuyên môn; học sinh của trường luôn nằm trong nhóm có chất lượng đại trà và mũi nhọn ổn định.

Công đoàn Trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn còn được đánh giá cao qua việc duy trì các sân chơi văn hóa, thể thao, thư giãn tinh thần dành cho giáo viên sau giờ làm việc. Các giải bóng chuyền hơi, ngày hội gia đình, hoạt động teambuilding, dã ngoại… đã góp phần tạo sự kết nối, giảm căng thẳng, tăng tinh thần đoàn kết nội bộ. Đặc biệt, chương trình “Ngày hội tri ân thầy cô”, do công đoàn tổ chức thường niên, trở thành dấu ấn đẹp, lan tỏa giá trị tôn sư trọng đạo trong toàn trường.

Với những nỗ lực bền bỉ, Công đoàn Trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn đã và đang khẳng định vai trò hạt nhân trong xây dựng khối đoàn kết, thực hiện tốt quy chế dân chủ, đảm bảo quyền lợi của giáo viên, người lao động và đồng hành với nhà trường trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.

Mô hình hoạt động công đoàn tại đây là minh chứng rõ nét cho việc khi Công đoàn cơ sở phát huy tốt vai trò của mình, người lao động sẽ được tiếp thêm động lực, từ đó góp phần nâng tầm uy tín, chất lượng và thương hiệu của đơn vị.

Nằm trên địa bàn phường Tây Hồ, Công ty Cổ phần Khách sạn Thắng Lợi nhiều năm qua được đánh giá là một trong những doanh nghiệp duy trì tốt quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ. Để có được kết quả này, Ban Chấp hành Công đoàn Công ty đã phát huy rõ nét vai trò đại diện, đồng hành cùng người lao động trong mọi hoạt động.

Theo bà Trần Thị Nga, Phó Chủ tịch Công đoàn Công ty Cổ phần Khách sạn Thắng Lợi, trong bối cảnh tổ chức Công đoàn đang thực hiện tinh gọn bộ máy, tăng tính chuyên nghiệp và thích ứng trước những thay đổi nhanh của môi trường lao động quốc tế, mỗi Công đoàn cơ sở cần chủ động hơn bao giờ hết. Từ việc phát triển đoàn viên đến xây dựng môi trường làm việc ổn định, từng nhiệm vụ đều gắn với yêu cầu đổi mới phương thức hoạt động và nâng cao vị thế tổ chức Công đoàn trong doanh nghiệp.

Xác định công tác phát triển đoàn viên là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, Công đoàn Khách sạn Thắng Lợi đã triển khai nhiều giải pháp linh hoạt nhằm thu hút người lao động tự nguyện gia nhập tổ chức Công đoàn. Ban Chấp hành Công đoàn chủ động tranh thủ sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo doanh nghiệp để tuyên truyền, giải thích rõ quyền lợi, nghĩa vụ của người sử dụng lao động khi có tổ chức Công đoàn.

Bà Trần Thị Nga chia sẻ, trước đây, Công đoàn là tổ chức đại diện duy nhất của người lao động, tuy nhiên với việc xuất hiện mô hình các tổ chức đại diện khác theo quy định mới của pháp luật, Công đoàn cơ sở đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới mạnh mẽ và khẳng định rõ giá trị khác biệt của mình. Nếu không tạo ra đủ nguồn lực, không đem lại lợi ích thiết thực, tổ chức Công đoàn sẽ khó thu hút và giữ chân người lao động trong bối cảnh cạnh tranh. Do đó, nâng cao chất lượng hoạt động, nâng tầm đội ngũ cán bộ và chăm lo quyền lợi thực chất cho đoàn viên là yếu tố mang tính quyết định.

Từ trải nghiệm thực tế, Công đoàn Công ty Cổ phần Khách sạn Thắng Lợi đề xuất một số giải pháp nhằm củng cố hoạt động Công đoàn cơ sở trong tình hình mới:

Thứ nhất, cán bộ công đoàn phải là yếu tố tiên phong. Cán bộ Công đoàn cơ sở cần hiểu sâu về tổ chức Công đoàn, biết lắng nghe người lao động, có kỹ năng vận động, thuyết phục và xử lý tình huống. “Ở đâu có công nhân, ở đó có Công đoàn” không chỉ là khẩu hiệu mà phải được thể hiện bằng hành động cụ thể trong từng doanh nghiệp.

Thứ hai, hoạt động công đoàn phải thực chất và linh hoạt. Thay vì hoạt động theo “điểm nhấn phong trào”, Công đoàn cần chăm lo trực tiếp cho người lao động tại cơ sở: Hỗ trợ kịp thời trường hợp khó khăn, người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; bố trí gặp gỡ với sự chứng kiến của lãnh đạo doanh nghiệp để nâng cao trách nhiệm của người sử dụng lao động trong đảm bảo phúc lợi.

Thứ ba, mọi đổi mới phải dựa trên nhu cầu thực tế của người lao động. Công đoàn cần chủ động giải quyết khúc mắc ngay tại nơi làm việc, đồng thời tạo ra các mô hình mới, phù hợp điều kiện của doanh nghiệp dịch vụ - du lịch như khách sạn Thắng Lợi.

Thứ tư, tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động, Luật Công đoàn, Điều lệ Công đoàn đến cả người lao động và người sử dụng lao động. Khi hiểu đúng, hiểu rõ, người lao động sẽ tin tưởng gắn bó với tổ chức, còn doanh nghiệp sẽ hợp tác chặt chẽ hơn trong việc xây dựng quan hệ lao động hài hòa.

Thứ năm, Công đoàn cấp trên cần tạo điều kiện để các Công đoàn cơ sở giao lưu, học tập mô hình hay, sáng kiến hiệu quả. Việc trao đổi kinh nghiệm giữa các doanh nghiệp đã có tổ chức Công đoàn với các doanh nghiệp chưa thành lập cũng góp phần thúc đẩy phong trào phát triển đoàn viên.

Theo bà Trần Thị Nga, phát triển đoàn viên đã khó nhưng giữ được đoàn viên và khiến họ tin tưởng, tự hào về tổ chức Công đoàn còn khó hơn nhiều. Muốn bền vững, Công đoàn các cấp phải coi hiệu quả đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền lợi người lao động là thước đo cốt lõi. Chỉ khi “lượng” đi đôi với “chất”, Công đoàn mới thực sự là chỗ dựa cho người lao động và là cầu nối tích cực giữa doanh nghiệp và tập thể lao động.

Từ những kết quả nổi bật của Công đoàn Trường THCS Phú Thượng, Công đoàn Trường Tiểu học I-sắc Niu-tơn và Công đoàn Công ty Cổ phần Khách sạn Thắng Lợi có thể thấy rằng, khi tổ chức Công đoàn thực sự đổi mới, sâu sát và lấy người lao động làm trung tâm thì mọi phong trào thi đua, mọi hoạt động chăm lo đều tạo được sức lan tỏa mạnh mẽ và mang lại hiệu quả thực chất. Trong bối cảnh yêu cầu mới về xây dựng quan hệ lao động hài hòa, bền vững và cuộc cạnh tranh giữa các tổ chức đại diện người lao động ngày càng rõ nét, mỗi Công đoàn cơ sở càng phải chủ động hơn, chuyên nghiệp hơn và sáng tạo hơn.

--------------------------------

Phạm Thắng - Khánh An