Chuyện truy vết “kẻ thù” giấu mặt

Việc truy vết, xét nghiệm được thực hiện “thần tốc”. Ảnh: K.Tiến

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Như Dương, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương từng chia sẻ, việc truy vết F1 ngay khi phát hiện ca bệnh là yếu tố cực kỳ quyết định trong việc chống dịch với nguyên tắc truy vết là phải “thần tốc và triệt để”.

Cần phải “thần tốc” và khẩn trương bởi thời gian ủ bệnh của Covid-19 có thể rất ngắn chỉ từ 1-2 ngày cho tới 14 ngày sau khi tiếp xúc với người bệnh. Tại Hà Nội, trong 1 năm qua, công tác truy vết đã được các cấp chính quyền thực hiện nghiêm túc, hiệu quả ngay từ những ngày đầu.

Tối 6/3/2020 là một buổi tối “không ngủ” với mỗi người dân Hà Nội khi có kết quả dương tính của bệnh nhân N.H.N. (bệnh nhân số 17) tại số nhà 125 Trúc Bạch. Trước khi phát hiện bệnh nhân số 17, tại Hà Nội chưa ghi nhận ca nhiễm virus Covid-19. Ở cấp thành phố, Uỷ ban nhân dân thành phố đã triệu tập cuộc họp khẩn về ca dương tính Covid-19 đầu tiên trên địa bàn.

Chia sẻ về công tác truy vết đối tượng, ông Nguyễn Dân Huy, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phường Trúc Bạch (Ba Đình, Hà Nội), cho biết, thời điểm đó, lãnh đạo thành phố, quận và các chuyên gia y tế ngay lập tức đã có mặt hướng dẫn cách ly. Lúc đó chỉ nghĩ đến từ “khoanh vùng”, “khoanh vùng”… làm sao nhanh nhất để dịch không lây lan.

Với trang thiết bị bảo hộ cần thiết, cán bộ cơ sở đã đến gặp từng người dân để khoanh vùng người tiếp xúc. Lúc này, 48 giờ đồng hồ là “thời điểm vàng” phòng dịch cần phát huy tối đa, nhất là khi nghe thông tin ca bệnh số 17 đã về nước từ ngày 2/3 và sau đó có đi khám tại Bệnh viện Hồng Ngọc.

Đặc biệt, trước thông tin lái xe đưa đón ca bệnh 17 thường ngồi các quán gần nhà, yếu tố lan truyền mầm bệnh cao, lãnh đạo phường Trúc Bạch quyết định cách ly cả tuyến phố. Các tổ công tác chia nhau gõ cửa từng nhà lúc nửa đêm. Cảnh sát khu vực đi trước, tiếp theo là y tế phường, tổ trưởng dân phố cùng vào tư vấn, yêu cầu người dân hạn chế ra ngoài và cung cấp cho chính quyền lịch sử đi lại trong 14 ngày.

Kết quả, ngay trong đêm, 21 người đã được vận động đưa đi cách ly, trong đó, ngõ 119 phố Trúc Bạch cách ly hơn 10 người. Đến 3h30 ngày 7/3, việc đưa người đi cách ly mới hoàn thành. Tiếp đó, là cách ly tại chỗ cả tuyến phố để đảm bảo an toàn cho người dân, tránh lây lan do trường hợp lái xe ngồi ở nhiều quán cạnh nhà. Với 7 người nước ngoài tại khu cách ly khi được giải thích cũng hoàn toàn vui vẻ chấp hành.

Tương tự, với ổ dịch tại Bệnh viện Bạch Mai, các cuộc truy vết cũng diễn ra hết sức kịch tính khi thời gian yêu cầu tính bằng phút với sự nỗ lực cao độ của các cấp, ngành và sự đồng lòng của nhân dân Hà Nội. Tính từ ngày 19/3/2020, khi ca bệnh Covid-19 đầu tiên liên quan đến Bệnh viện Bạch Mai được xác định (bệnh nhân 86 là điều dưỡng của Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viên Bạch Mai), sau đó đã có hơn 40 ca mắc Covid-19 liên quan đến bệnh viện này.

Các đối tượng nhiễm bệnh được xác định bao gồm: Nhân viên y tế, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân, nhân viên phục vụ và những ca mắc trong cộng đồng do từng tiếp xúc với ca bệnh. Điều mà ngành y tế lo lắng là mạng lưới những người chăm sóc bệnh nhân nội trú được các gia đình thuê chăm người nhà.

Đây là mạng lưới không có tổ chức, nhưng hoạt động rộng khắp, cần phải truy cho ra và khoanh vùng thật nhanh. Với số bệnh nhân đã được ra viện và bệnh nhân ngoại trú, các lực lượng cũng đang truy vết, phấn đấu đêm nay sẽ hoàn thành việc này.

Nhóm chuyên gia công nghệ và nhân viên y tế cũng phối hợp để tìm người ra vào Bệnh viện Bạch Mai, kể cả trích xuất camera lấy biển số xe, bao gồm cả xe công nghệ. Tất cả những biện pháp đang triển khai nhằm mục tiêu sớm khoanh vùng, cách ly và xét nghiệm nếu cần với những người đã có mặt ở Bệnh viện Bạch Mai thời điểm đó.

Với nỗ lực cao cùng quyết tâm dập tắt ổ dịch, các cuộc truy vết thần tốc lại khởi động với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhân dân. Kết quả, đã có hàng chục nghìn người liên quan tới bệnh viện này được cách ly, theo dõi sức khỏe. Riêng tại Hà Nội có trên 16.000 người đến Bệnh viện Bạch Mai khám chữa bệnh, chăm sóc người thân từ 12/3 đã được tiến hành cách ly tại nhà 100%. Đây thật là một kỳ tích đáng nể.

Việc truy vết đối tượng cũng được thực hiện nghiêm túc, thần tốc tại huyện Mê Linh. Theo ông Tạ Quang Thái, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Mê Linh (huyện Mê Linh, Hà Nội), sau khi có thông tin về bệnh nhân số 243 (bệnh nhân đầu tiên ghi nhận tại xã Mê Linh) dương tính với virus Covid-19, nhận được sự chỉ đạo từ huyện và Thành phố, ngay trong ngày 6/4, chính quyền xã đã nhanh chóng giao nhiệm vụ cho tổ phản ứng nhanh, xuống điều tra, rà soát địa bàn.

Đồng thời, ông cũng trực tiếp xuống tận thôn để vận động người dân thực hiện cách ly. Một ngày sau đó, khi các ca nhiễm tại thôn Hạ Lôi có yếu tố lan truyền mầm bệnh, suốt đêm, tổ phản ứng nhanh đã rà soát từng trường hợp F1, F2 liên quan đến bệnh nhân. Ngày 8/4, lãnh đạo huyện Mê Linh đã quyết định thực hiện biện pháp mạnh, thiết lập vùng cách ly cả thôn.

Đặc biệt, để đảm bảo an toàn cho Hà Nội, công tác truy vết cũng được thực hiện nhanh chóng, thần tốc. Chỉ trong 1 thời gian ngắn, các lực lượng chức năng đã kiểm soát, thống kê hơn 80.000 người trở về từ Đà Nẵng. Nhờ đó, việc phát hiện các ca bệnh Covid-19, tránh lây lan trong cộng đồng có hiệu quả cao nhất…

Có thể nói, để khoanh vùng và kiểm soát dịch một cách tối đa như hiện tại, chính quyền Hà Nội, từ lãnh đạo cao nhất đến cấp phường, tổ dân phố đã có những nỗ lực quên ăn, quên ngủ. Ở cấp địa phương như phường, xã với mạng lưới chân rết là tổ dân phố, công an phường... bao quát tới từng hộ dân trên địa bàn đóng một vai trò hết sức quan trọng. Đặc biệt, những cuộc truy vết thần tốc, trắng đêm của các cơ quan chức năng đã góp phần đảm bảo an toàn cho người dân trong dịp Tết Nguyên đán 2021.