Cá nóc, chớ coi thường

Mới đây nhất, ngày 27/6, Khoa Hồi sức cấp cứu và Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Trung ương Huế đã cấp cứu cho hai hộ dân ở cùng thôn Quy Lai, xã Phú Thanh, huyện Phú Vang bị ngộ độc cá nóc. Vụ ngộ độc khiến một bé gái 9 tuổi tử vong, 6 người khác phải nhập viện cấp cứu.

Theo Ths BS Lâm Quốc Hùng, trưởng phòng Giám sát ngộ độc, Cục An toàn Thực phẩm ( Bộ Y tế ) thì độc tố có trong cá nóc có tên là Tetrodotoxin, tập trung nhiều ở gan, thận, tuỵ, cơ quan sinh sản (buồng trứng, túi tinh), mắt, mang, da, máu của cá nóc. Độc tính của độc tố tăng mạnh vào mùa sinh sản của cá (từ tháng 2 đến tháng 7). Độc tố cá nóc không có trong thịt cá nóc, tuy nhiên khi đánh bắt, chế biến hoặc cá để ươn, bị dập nát, độc tố ngấm vào thịt cá sẽ gây độc khi dùng “Độc tố cá nóc rất độc, chỉ cần 4 mg thịt cá có độc tố đã giết chết 1 con thỏ 1kg. Với người chỉ cần ăn 10 gam thịt cá nóc có độc tố là bị ngộ độc. Chỉ từ 1-2mg độc tố có thể gây chết người’ – ông Hùng nhấn mạnh. Ngoài ra, độc tố cá nóc có tính bền vững cao. Nếu đun sôi ở 1000 C trong 6 giờ độc tố mới giảm một nửa, đun sôi ở 2000C trong 10 phút độc tố mới bị phá huỷ hoàn toàn. Như vậy, nếu chỉ đun nấu thông thường, ngộ độc cá nóc vẫn có thể xảy ra, do độc tố chưa bị phá huỷ hết. Khi phơi khô, chế biến thông thường độc tố chưa bị phá huỷ nên vẫn gây ngộ độc.

Ths Hùng cho biết thêm, người ăn phải cá nóc có độc tố Tetrodotoxin, sau 5 phút đến 3-4 giờ mới xuất hiện cảm giác ngứa ở miệng; môi, lưỡi tê, khó chịu. Tiếp theo thấy mệt mỏi, chóng mặt, choáng váng, cảm giác như nghẹt thắt lồng ngực, vã mồ hôi, tiết nước dãi, sùi bọt mép, nói khó, nuốt khó, mặt ủng đỏ, đau bụng, buồn nôn, nôn, run giật, cứng hàm, cứng lưỡi, chi dưới yếu, đồng tử co, liệt vận động nhãn cầu. Trường hợp nặng xuất hiện liệt toàn thân, người mềm ra, chân tay mất khả năng vận động, da tím tái, nhiệt độ và huyết áp giảm, khó thở, cuối cùng liệt cơ hô hấp, truỵ tim mạch và tử vong. Tỷ lệ tử vong rất cao (60%) nếu cấp cứu chậm.

Để phòng ngừa ngộ độc cá nóc, các chuyên gia khuyến cáo người dân nên loại bỏ cá nóc ngay từ khi kéo lưới, đánh bắt tại bến cá. Loại bỏ cá nóc lẫn cá thường khi phơi khô. Không làm chả cá nóc, bột cá nóc hoặc các sản phẩm các nóc khác để bán. Không ăn cá nóc tươi và các sản phẩm chế biến từ cá nóc. Khi ăn phải cá nghi ngờ là cá nóc: Nếu xuất hiện dấu hiệu ngứa họng, tê môi, tê lưỡi, tê bàn tay thì gây nôn ngay bằng cách ngoáy thành sau họng, uống thuốc giải độc (than hoạt và Sorbitol), đồng thời phải đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.

Châu Anh