Chợ phiên Cán Cấu thuộc huyện Si Ma Cai, Lào Cai, thường họp theo phiên vào mỗi sáng thứ Bảy hàng tuần. Bên cạnh các loại hàng hóa tiêu dùng khác, Cán Cấu được biết đến là trung tâm buôn bán, trao đổi trâu bò lớn nhất của huyện Si Ma Cai.
Người dân ở các bản đổ về chợ Cán Cấu từ lúc bầu trời còn đen kịt một màu, khi hít thở còn thấy khét lẹt mùi sương đêm, và khi còn nghe rõ tiếng côn trùng kêu bên những sườn núi.
Giữa màn đêm đặc quánh, tiếng móng trâu gõ cộp cộp xen lẫn bước chân người trên con đường khúc khuỷu lúc sang trái, lúc sang phải, khi lên, khi xuống. Ngoài ánh đèn pin của người dắt trâu lên chợ, thỉnh thoảng lại có tiếng xe máy, xe tải xình xịch chạy qua, trong ánh đèn pha sáng quắc thấy rõ lớp sương mờ đục phía trước mặt.
Cùng phóng viên Lao động Thủ đô trải nghiệm một phiên chợ độc đáo này trong ngày đầu Xuân Kỷ Hợi:
 |
Hôm nay có phiên chợ, Hàng Seo Chùa dậy từ rất sớm, em dắt con trâu của mình nuôi đã hơn một tuổi lên chợ bán. Em cho biết, nhà mình ở tận Lùng Phình, cách chợ đến hơn một giờ đi bộ. |
 |
Cách em nhiều khúc cua về phía trước, những người phụ nữ cũng đang gùi rau lên chợ bán. |
 |
Rất nhiều người đã đến đây từ khi ngọn núi phía xa còn chưa hiện rõ trên nền trời. |
 |
Em bé còn đang say trong giấc ngủ cũng được mẹ cho đi cùng đến chợ, tranh thủ ngủ tiếp khi trời còn chưa sáng. |
 |
Những bếp ăn của hàng quà sáng đỏ lửa chờ khách. |
 |
Lác đác đã có những người đến ăn sáng, quà sáng ở chợ chủ yếu là phở, đã đến chợ là phải ăn phở rồi mới về. |
 |
Còn có món đậu phụ còn đang bốc khói nghi ngút trên bếp lửa đỏ rực. |
 |
Bên ngoài, chợ cũng đã dần đông hơn, chủ yếu là hàng rau, măng và các loại cây thuốc. |
 |
Người đàn ông dắt theo con trai ra chợ bán mấy con gà mình nuôi được. |
 |
Khu vực bán trâu bò lúc nào cũng đông đúc, có người đến để mua về làm sức kéo, làm thịt hoặc bán lại cho người khác. Nhưng cũng có người chỉ cần đến xem cho vui, cho có không khí, cho giống... đi chợ, thế là đủ. |
 |
Đi chợ cũng là đi chơi, đi gặp bạn bè, đôi khi không nhất thiết phải mua được một thứ gì đó mang về. |
 |
Con trâu của Hàng Seo Chùa thi thoảng vẫn có người xem, nhưng chắc họ không ưng điều gì đó, có thể là về giá cả. Chùa cho biết, em sẽ bán con trâu này với giá 45 hay 46 triệu gì đó, vì mình mất công nuôi nên bán rẻ đi cũng tiếc lắm. Nếu hôm nay không bán được thì em sẽ đợi phiên sau. |
 |
Trời đã bắt đầu có nắng, chợ lúc này là đông nhất, nhưng hàng rau vẫn vắng người mua. Có lẽ vì nhà ai cũng có thể tự trồng rau cho gia đình mình. Bà lão vẫn kiên nhẫn địu đứa cháu còn đang ngủ sau lưng, ngồi chờ đợi. Tranh thủ cắm ô che khỏi nắng. |
 |
Chợ Cán Cấu khi đã lác đác có người ra về. |
Bài và ảnh: Cao Mạnh Tiến