Trò chuyện với "nữ tướng" của nhà nông

Tinh chất màng cám gạo, sản phẩm kỳ diệu của thiên nhiên

Nữ tướng của đồng quê Nguyễn Thị Ánh Tuyết

Tôi biết chị thật tình cờ qua một người bạn. Người phụ nữ quê Xứ nghệ có vẻ đẹp mặn mà, cái duyên nơi chị dường như hút hồn người gặp kể từ buổi đầu tiên. Dấn thân với nghề nông, quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời nhưng chị vẫn giữ được làm da trắng mịn màng với nụ cười duyên mãn nguyện và thành đạt.

Cô nông dân trong chị hiện lên trong vẻ đẹp của cô gái thị thành khiến những ai đã gặp sẽ nhớ mãi. Ngồi với chị trong một buổi chiều cuối tháng ngâu, trả lời câu hỏi của tôi về công việc trong tháng mà nhiều người thường "kiêng cữ" chị bảo, TGĐ của nhà nông thì làm không hết việc, ngâu hay không cũng chả quan tâm.

Rồi chị kể như một lời tâm sự, từ vấn nạn môi trường, biến đổi khí hậu đến nông sản sạch, nguy cơ giống nòi từ những sản phẩm đậm thuốc trừ sâu, từ nông nghiệp liên quan sang cả du lịch sinh thái... càng nghe càng thấy rồi, nhất là với tôi lĩnh vực nông nghiệp là ngoại đạo.

Từ trong những câu chuyện chị kể, tôi đã thấy sự say mê, nhiệt huyết, luôn muốn cháy hết mình cho những việc trồng cây gì, nuôi con gì, một vòng tròn khép kín trong nông nghiệp. Ví như từ giống lúa ngắn ngày CXT30 lại ra gạo ngon, màng tinh cám gạo, rơm rạ lại thành thức ăn gia súc, nuôi trồng nấm, phân gia súc lại nuôi giun tái tạo đất...

Con nhà nông, lớn lên đi bộ đội, giải ngũ chị vào Đại học Kinh tế quốc dân với Khoa kinh tế nông nghiệp, những công trình nghiên cứu của chị và các cộng sự hơn 20 năm qua đều liên quan đến các loại giống lúa và kỹ thuật canh tác của nông dân.

Theo chị giống lúa thành công được ví như "bom tấn" trong lĩnh vực nông nghiệp chính là CXT30. Hỏi chị về cụm từ CTX30, chị cười, gặng mãi chị hỏi, em xem vua phá lưới X30 chưa? rồi chị giải thích, khi đặt tên chị cũng nghĩ đến bộ phim này, chữ T gắn liền với tên cha mẹ đặt cho, đơn giản vậy thôi.

Được biết CTX30 là giống lúa có khả năng thích ứng rộng với các vùng sinh thái khác nhau từ đồng bằng sông Cửu Long, Nam Trung bộ, Bắc Trung bộ đến các tỉnh đồng bằng sông Hồng. Giống lúa CTX30 chịu thâm canh để đạt năng suất cao nhưng cũng chống chịu tốt với các điều kiện bất thuận như: chịu chua mặn, chịu phèn khá.

Giống lúa CTX30 có khả năng thích ứng rộng với các vùng sinh thái khác nhau từ đồng bằng sông Cửu Long, Nam Trung bộ, Bắc Trung bộ đến các tỉnh đồng bằng sông Hồng. Giống lúa CTX30 còn chống chịu cao với bện đạo ôn, khô vằn. Chống rầy nâu và bệnh bạc lá vi khuẩn khá. Đồng thời còn có khả năng né tránh thiên tai cho vùng chạy lụt. Khả năng tái sinh (để chét) khỏe thích hợp với việc phát triển lúa chét ở vùng có điều kiện. Phát triển lúa chét thay cây vụ Đông trên đất còn nước, chân vàn thấp, vàn trũng, trũng không làm được cây màu vụ Đông.

CTX30 có tiềm năng, năng suất cao, có thể đạt 9- 10 tấn/ha/vụ. Trung bình 6,0 đến 6,5 tấn/ha/vụ. Bông to, nhiều hạt, hạt thóc dài, gạo trong, cơm dẻo không dính, đậm đà ngon hơn cơm gạo thái đỏ của Thái Lan. Đây là công trình khoa học mà chị đã cùng PGS-TS- AHLĐ Tạ Minh Sơn dày công nghiên cứu từ năm 2008.

Ưu điểm vượt trội của CTC30 là thời gian sinh trưởng cực ngắn, vụ mùa 93-95 ngày, vụ Hè Thu 80- 85 ngày. CTX30 đã được trồng ở khắp cả nước từ các tỉnh phía Bắc, đồng bằng sông Hồng đến đồng bằng sông Cửu Long… Hai năm qua có nhiều hội nghị, hội thảo đầu bờ thăm quan giống lúa mới CTX30 ở nhiều tỉnh thành trong cà nước.

Công việc cuốn hút chị, làm TGĐ người ta ngồi văn phòng, còn chị cứ như con thoi, nay tỉnh này mai tỉnh khác, chia sẻ cùng bà con nông dân, cùng các chủ trang trại "vượt cạn" mưu sinh thành công với mô hình trồng cây gì nuôi con gì, làm thế nào để nông dân thoát nghèo, để mọi người trong xã hội được sử dụng những sản phẩm sạch, tinh khiết từ thiên nhiên.

Thu Hương