Không bắt buộc xếp hạng tín nhiệm: Kích thích thị trường trái phiếu phục hồi

Theo đó, Nghị định 08 cho phép tạm ngưng một số quy định tại Nghị định 65/2022/NĐ-CP: Ngưng quy định xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân; ngưng các quy định về xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành; ngưng về thời gian để phát hành đối với một đợt trái phiếu.

Có thể thấy rằng các nội dung của Nghị định 08 được ban hành đã thể hiện sự phản ứng linh hoạt chính sách phù hợp với các điều kiện thực tế của thị trường Việt Nam, nhất là sau biến động mạnh mẽ của thị trường tài chính - tiền tệ thế giới và trong nước, những khó khăn của nền kinh tế sau đại dịch Covid-19 và những biến động về địa chính trị. Việc đưa ra những quy định mới này giúp củng cố niềm tin của thị trường, đưa các nhà đầu tư, cũng như đưa các doanh nghiệp phát hành trở lại với thị trường, giúp tiếp tục ổn định và phát triển thị trường một cách minh bạch và bền vững.

Đồ họa minh họa: BT

Chia sẻ với báo chí, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi khẳng định: “Tôi cho rằng Nghị định 08 sẽ đem lại những điều kiện phù hợp với tình hình thị trường hiện tại, giúp minh bạch hóa các quy định của pháp luật có liên quan và đặc biệt là tạo điều kiện cho cả nhà đầu tư và doanh nghiệp phát hành có thể có những quy định rất rõ ràng về mặt pháp lý để xử lý những vấn đề liên quan đến thị trường phát sinh trong thời gian vừa qua”.

Tuy nhiên, nhiều người lo ngại rằng, nếu hoãn nâng quy định nhà đầu tư chuyên nghiệp và xếp hạng tín nhiệm bắt buộc thì liệu thị trường có rơi vào tình trạng sẽ thiếu minh bạch và thiếu thông tin hay không? Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết: Khi xây dựng Nghị định thì Bộ Tài chính cũng đã cùng với các bộ, ngành liên quan báo cáo với Chính phủ rất kỹ lưỡng. Bên cạnh việc tạm thời cho ngưng quy định về xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân và xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành thì doanh nghiệp khi phát hành ra thị trường vẫn phải tuân thủ các quy định khác có liên quan. Doanh nghiệp phải công bố thông tin cho các nhà đầu tư một cách rõ ràng, minh bạch, trong đó có xác nhận của bên thứ ba là kiểm toán độc lập. Đặc biệt, doanh nghiệp phải thực hiện công bố thông tin về việc sử dụng tiền trái phiếu đã huy động.

Bên cạnh đó thì nhà đầu tư cá nhân cũng vẫn cần phải thực hiện các quy định khác tại Nghị định 65 như nhà đầu tư phải hiểu về doanh nghiệp, phải hiểu các rủi ro có liên quan khi tham gia đầu tư và kí cam kết chấp nhận tất cả rủi ro phát sinh nếu có. Trên thực tế, hiện nay chúng ta mới có 2 doanh nghiệp được cấp phép trong nước để thực hiện định giá xếp hạng tín nhiệm, cho nên việc tạm ngưng quy định xếp hạng tín nhiệm cũng hoàn toàn phù hợp với điều kiện thị trường hiện nay.

Việc không bắt buộc xếp hạng tín nhiệm được đánh giá là điều kiện để giúp các doanh nghiệp giảm bớt thời gian lập hồ sơ, giảm chi phí thực thi xếp hạng tín nhiệm, có thể sớm khởi động lại các kế hoạch huy động trái phiếu doanh nghiệp trong khi rất cần nguồn vốn để giải quyết áp lực trái phiếu đáo hạn và triển khai các kế hoạch kinh doanh, dự án dang dở. Về phía nhà đầu tư, đây cũng là bước tháo gỡ nút thắt thủ tục, điều kiện để tham gia thị trường.

Tuy nhiên, về vai trò nhà đầu tư chuyên nghiệp và nhà đầu tư tổ chức trên thị trường trái phiếu hiện nay, Thứ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết, nhà đầu tư chuyên nghiệp và nhà đầu tư tổ chức đóng vai trò quan trọng và gần như là quyết định cho sự phát triển bền vững của thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam. Hiện Bộ Tài chính có rất nhiều giải pháp khác nhau để phát triển các công ty quản lý quỹ và các công ty đầu tư tài chính chuyên nghiệp khác, trên cơ sở đó thành lập các quỹ đầu tư trái phiếu chuyên nghiệp. Qua đó, các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn có thể đầu tư vào các quỹ đầu tư trái phiếu chuyên nghiệp này. Các quỹ này được vận hành, quản lý bởi các nhà đầu tư chuyên nghiệp, tổ chức đó là các công ty quản lý quỹ và các tổ chức đầu tư tài chính chuyên nghiệp.

Dù vậy, về trung và dài hạn, các chuyên gia tài chính nhận định, thị trường vốn chắc chắn sẽ phải triển khai nền tảng một cách có hệ thống đối với việc thực thi đánh giá xếp hạng tín nhiệm; cùng với đó là các cơ chế để khuyến khích, thu hút nhà đầu tư chuyên nghiệp tham gia.

Bảo Thoa