Phát lộ nhiều dấu tích quan trọng tại Chính điện Kính Thiên

Tham dự có gần 100 đại biểu đại diện cho các cơ quan của Trung ương, Thành phố Hà Nội, các sở, ban ngành và các nhà khoa học tới dự và góp ý kiến cho những nhận định bước đầu về tính chất, niên đại, quy mô, chức năng và giá trị của các di tích đã xuất lộ tại hố khai quật Khu vực Chính điện Kính Thiên năm 2022.

Quang cảnh Hội thảo khoa học.

Thực hiện khuyến nghị của UNESCO, chủ trương của Thường trực Thành uỷ và Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội; Quyết định khai quật số 623/QĐ-BVHTTDL ngày 21 tháng 3 năm 2022 của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch về việc khai quật khảo cổ học tại Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long, năm 2022, Trung tâm bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội đã phối hợp với Viện Khảo cổ học tiến hành khai quật thăm dò 990m2 thuộc khu vực gần giữa Trung tâm tính từ phía Bắc Đoan Môn đến phía Nam Chính điện Kính Thiên.

Vị trí hố khai quật.

Theo PGS.TS Tống Trung Tín, Trưởng đoàn khai quật Viện Khảo cổ học, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội, hố khai quật năm 2022 nằm ở khoảng giữa nền điện Kính Thiên và di tích Đoan Môn. Kết quả khai quật tiếp tục làm phát lộ dấu tích kiến trúc của các thời kỳ Lý, Trần, Lê sơ, Lê Trung hưng, Nguyễn.

Cụ thể, tiếp tục làm phát lộ dấu tích sân Đan Trì đường Ngự Đạo thời Lê sơ và Lê Trung hưng. Đặc biệt, các hố thám sát ở nhà Cục Tác chiến, lần đầu tiên xuất lộ Ngự Đạo thời Lê Sơ được lát bằng gạch vuông đỏ cỡ lớn, bên cạnh Ngự Đạo lại có thêm một lối đi phụ ở phía Đông bằng gạch lát nghiêng.

Các hiện vật như gạch, ngói được tìm thấy trong đợt khai quật này.

Lối đi này cũng trùng khớp vào cửa phụ phía Đông của cửa Đoan Môn; hố thám sát ở giữa lòng nhà xuất lộ hàng gạch bó 2 lớp chạy theo chiều Đông - Tây có khả năng là hàng gạch bó nền ngăn sân Đại Triều làm 2 cấp khác nhau. Điều này đang được nghiên cứu thêm.

Ngoài ra, các dấu tích kiến trúc thời Lý, Trần cũng tiếp tục được làm sáng tỏ hơn. Ví như, dấu tích bức tường lớn chạy theo chiều Đông Tây với nhiều lần cải tạo mở rộng, bức tường này có thể bao quanh khu vực tương đối lớn và có nhiều kiến trúc quan trọng vì thế người xưa đã mở nhiều cống nước đi qua chân tường đổ vào đường nước lớn, đáy cống được làm bằng đá phiến có đục 2 lỗ vuông có thể được dùng để cài song sắt chống đột nhập.

Ngoài ra còn có dấu tích móng cột kiến trúc còn nguyên chân tảng đá hoa sen, nền lát gạch vuông còn lại khá nguyên vẹn.

Bên cạnh các dấu tích kiến trúc, cuộc khai quật cũng thu được nhiều loại hình gạch, ngói, gốm men, gốm sành liên quan đến quá trình phát triển kiến trúc và đời sống Hoàng cung nơi đây.

Có thể thấy, với những phát hiện khảo cổ học quan trọng năm 2022, đã cho chúng ta ngày càng hiểu sâu sắc hơn về cấu trúc và phạm vi của khu vực Chính điện Kính Thiên thời Lê.

Mặt khác, sự thay đổi, chồng xếp vô cùng phức tạp của các dấu tích qua các thời kỳ lịch sử ở khu vực Trung tâm mang lại những nhận thức mới cũng như nhiều gợi ý mới cho nghiên cứu lâu dài, khoa học nhằm làm sáng rõ hơn giá trị nổi bật toàn cầu di sản theo khuyến nghị UNESCO.

Phương Bùi