Đừng “đùa” với thuốc lá điện tử

Nhiều ca cấp cứu vì thuốc lá điện tử

Điển hình, tại Bệnh viện Nhi Trung ương, thời gian gần đây đã tiếp nhận và điều trị cho nhiều trường hợp học sinh vào cấp cứu trong trạng thái kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc các chất trong thuốc lá điện tử. Đơn cử như trường hợp của em N.A (nam, 12 tuổi) là học sinh trung học cơ sở ở Hà Nội đã đến Khoa Sức khỏe vị thành niên – Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng khó thở và co giật.

Hút thuốc lá điện tử tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khoẻ. Ảnh: Minh Khuê

Theo thông tin khai thác từ gia đình N.A là học sinh ngoan, học giỏi, nhưng bố mẹ bận công việc nên chưa dành nhiều thời gian quan tâm, giám sát trẻ. Gần đây, N.A hay tụ tập với các anh lớp trên ở trường học và được rủ sử dụng thuốc lá điện tử. N.A cho rằng chơi với các anh lớn tuổi, bản thân mình được trải nghiệm hơn, “làm người lớn” hơn. Sau đó, trẻ có tự mua trên mạng về để được tự do hút. Cùng với việc hút thuốc lá điện tử, N.A cũng có biểu hiện học sa sút hơn, bướng bỉnh, có hành vi chống đối với bố mẹ.

Sau khi hút thuốc lá điện tử thường xuyên, N.A xuất hiện cơn run tay chân, chóng mặt, hoảng sợ, khó thở và xuất hiện cơn co giật.Trẻ được gia đình đưa đến Bệnh viện Nhi Trung ương và được theo dõi, điều trị tại Khoa Sức khỏe vị thành niên. Các bác sĩ đã lấy mẫu thuốc lá điện tử mà cháu đã sử dụng gửi đến Viện Pháp Y Quốc gia để tìm độc chất và kết quả cho thấy có thành phần của một số chất gây nghiện.

Tương tự, trước đó tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cũng tiếp nhận nữ bệnh nhân 20 tuổi ở Hà Nội trong tình trạng hôn mê sâu, suy tim, tổn thương não lan tỏa tất cả các vị trí, tổn thương gan… Nguyên nhân được xác định do bệnh nhân ngộ độc một chất ma túy thế hệ mới có trong thuốc lá điện tử.

Chia sẻ với báo chí, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Bệnh nhân nhập viên và điều trị trong tình trạng rất nguy kịch do tổn thương và suy nhiều cơ quan, trong đó nặng nhất là tổn thương não lan tỏa tại tất cả các vị trí. “Trường hợp của bệnh nhân gần giống như ca đột quỵ não nhưng nặng hơn rất nhiều. Nếu đột quỵ não chỉ gây tổn thương nhỏ ở một số vị trí thì ở trường hợp này là tổn thương gần như toàn bộ não. Ngoài ra, bệnh nhân còn bị tổn thương và suy tim nặng, suy thận, tổn thương gan…”- bác sĩ Nguyên cho biết.

Theo người nhà thông tin, bệnh nhân chưa hút thuốc bao giờ. Khi bệnh nhân đi chơi với bạn và được mời hút thuốc lá điện tử dẫn tới bất tỉnh. Bạn bè đưa bệnh nhân vào bệnh viện tuyến cơ sở nhưng do hôn mê sâu, tụt huyết áp nên ca bệnh này tiếp tục được chuyển đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.

Gia đình đã mang mẫu lọ dung dịch thuốc lá điện tử mà bệnh nhân hút đến để các bác sĩ của Trung tâm Chống độc xác định độc chất. Kết quả xét nghiệm mẫu từ Viện Pháp y Quốc gia tìm thấy chất cần sa tổng hợp Adb- butinaca trong lọ dung dịch. Vì vậy, có thể xác định, bệnh nhân bị ngộ độc do chất cần sa tổng hợp có trong thuốc lá điện tử. Đây là loại ma túy thế hệ mới, là chất độc. Theo cơ quan chức năng, chất Adb - Butinaca có tác dụng gây ảo giác tương tự như các chất ma túy thuộc nhóm cần sa tổng hợp được tẩm vào các mẫu thảo mộc…

Nhận biết sớm trẻ dùng thuốc lá điện tử

Theo Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, hàng tuần, Trung tâm đều tiếp nhận nhiều trường hợp bị ngộ độc khác sau khi sử dụng thuốc lá điện tử. Từ thực tế điều trị tại Trung tâm Chống độc, bác sĩ Nguyên khuyến cáo mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ tuyệt đối không nên sử dụng thuốc lá điện tử. Bởi trong thuốc lá điện tử có rất nhiều các thành phần chất tạo mùi, tạo khói, tạo hơi…. Các tạp chất này khi đốt cháy có thể gây ung thư, tổn thương phổi…

Ví dụ nhiều loại thuốc lá điện tử có chứa vitamin E. Loại vitamin này khi đốt cháy có thể gây tổn thương phổi nặng nề. Tại Mỹ đã có báo cáo nhiều trường hợp nhập viện và tử vong vì thuốc lá điện tử có chứa vitamin E. Tuy nhiên, đây chỉ là một chất, thực tế còn có rất nhiều loại hợp chất khác nhau.

Đồng quan điểm trên, chia sẻ thông tin với báo chí, Tiến sĩ Ngô Anh Vinh – Phó trưởng Khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế, trẻ có thể vật vã khó chịu khi sử dụng. Nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ do não bộ của trẻ chưa hoàn thiện. Thậm chí, có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng. “Thuốc lá điện tử với các ống dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra ngộ độc cấp tính”- bác sĩ Vinh nhấn mạnh.

Phó trưởng Khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng cảnh báo những dấu hiệu nhận biết trẻ đang dùng thuốc lá điện tử. Trong đó, trẻ sẽ có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe như: Trẻ có thể có các biểu hiện hô hấp như ho, hụt hơi, khó thở vì trong thuốc lá điện tử có một số chất có hại cho phổi; trẻ thay đổi hành vi, hay có biểu hiện lo âu, cáu gắt, thậm chí, trẻ có xu hướng tham gia các hành vi mạo hiểm.

Đồng thời, các bậc phụ huynh cũng có thể phát hiện ra mùi lạ trong nhà, bởi thuốc lá điện tử thường có mùi hoa quả hấp dẫn trẻ. Những mùi phổ biến là mùi cam, bạc hà, chanh,… "Bên cạnh đó, với những trẻ sử dụng thuốc lá điện tử, thường hay có những hành vi hoặc trò chuyện đáng ngờ với bạn bè. Trẻ có xu hướng lén lút sử dụng cùng với bạn bè, do vậy cha mẹ nên để ý khi trẻ có buổi đi chơi đáng ngờ, tham gia chơi cùng nhóm bạn mới, nhắn tin hay trò chuyện bí mật"- bác sĩ Vinh cho biết.

Song song với đó, để hạn chế được tối đa vấn nạn thuốc lá điện tử hiện nay ở lứa tuổi vị thành niên, vai trò của gia đình rất quan trọng. Theo bác sĩ Vinh, các bậc phụ huynh cần chú ý dành thời gian quan tâm, lắng nghe trẻ và giám sát các hoạt động trong cuộc sống của trẻ trên cơ sở tôn trọng, tránh dẫn đến các hành vi chống đối do bị áp đặt. Đồng thời, phối hợp với nhà trường để tìm hiểu thêm sinh hoạt, mối quan hệ của trẻ để có thể phát hiện những dấu hiệu bất thường. Khi phụ huynh phát hiện những dấu hiệu bất thường của trẻ, cần liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được thăm khám và điều trị sớm.

Bên cạnh đó, vai trò giáo dục của nhà trường cũng là yếu tố quan trọng để trẻ vị thành niên không bị sa đà vào những thói hư tật xấu, những tệ nạn xã hội. Nhà trường cần giáo dục học sinh nhận thức được các chất gây nghiện và các tác hại do sử dụng chất gây nghiện; tăng cường các hoạt động ngoại khóa để giải tỏa căng thẳng sau giờ học.

"Với sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường cùng với sự chung tay của xã hội, tình trạng học sinh hút thuốc lá điện tử sẽ sớm được loại bỏ khỏi môi trường học đường. Qua đó, xây dựng một thế hệ trẻ vị thành niên khỏe mạnh và trở thành nhân tố tương lai góp phần cho sự phát triển của xã hội, đất nước"- Phó trưởng Khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết thêm./.

Minh Khuê