Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu để báo chí phát triển

Sự kiện nằm trong khuôn khổ Gala Báo chí 2022 do Hội Nhà báo Việt Nam giao Báo Nhà báo và Công luận tổ chức.

Tham dự và chủ trì Diễn đàn có các đồng chí: Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; ông Phạm Mạnh Hùng, Ủy viên Ban Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam – Phó Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam; ông Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông).

Về phía tỉnh Thanh Hoá có sự hiện diện của ông Đỗ Trọng Hưng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân Tỉnh cùng các đồng chí lãnh đạo, đại diện sở, ngành liên quan tỉnh Thanh Hóa dự.

Diễn đàn còn có sự tham gia của gần 60 Tổng biên tập, Phó Tổng biên tập các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề công nghệ mà là vấn đề tư duy

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh chia sẻ: “Từ đầu năm đến nay, chuyển đổi số báo chí đã trở thành chủ đề rất nóng. Đã có nhiều hội nghị, hội thảo bàn về vấn đề này. Sự quan tâm của các cơ quan báo chí với vấn đề này càng ngày càng tăng, rõ ràng là chúng ta không thể đứng ngoài công cuộc chuyển đổi số. Cả nước đang trong quá trình chuyển đổi số và báo chí cũng trong quá trình này. Nếu không muốn mất độc giả, khán thính giả và quan trọng hơn là nếu không đi theo lộ trình này, chúng ta sẽ không thực hiện được sứ mệnh của mình là đưa đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước đến với những độc giả, trong nước và quốc tế".

Ông Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn

“Chúng tôi mong muốn chuyển đổi số báo chí không chỉ là trào lưu mới mà cần phải được lan toả, triển khai đến các cơ quan báo chí. Chuyển đổi số không chỉ ở các cơ quan báo chí Trung ương, mà ở cả các cơ quan báo chí địa phương… Tuy nhiên, chúng tôi có thể khẳng định lại rằng, chuyển đổi số thành công hay không phải là nỗ lực tự thân của các cơ quan báo chí. Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề công nghệ mà là vấn đề tư duy, phải thay đổi tư duy của người đứng đầu cho đến toàn bộ toà soạn thì mới thành công. Một số cơ quan báo chí đã tiến hành chuyển đổi số mạnh mẽ nhưng một số cơ quan chưa có được thành công trong việc chuyển đổi số so với sự phát triển chung của xã hội”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh nhấn mạnh.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Đỗ Trọng Hưng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hoá cho rằng: “Hội Nhà báo Việt Nam, Báo Nhà báo và Công luận phối hợp cùng lãnh đạo các cơ quan báo chí tổ chức Diễn đàn Tổng Biên tập về chủ đề chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí là một nội dung hết sức có ý nghĩa… Đặc biệt, việc chuyển đổi số trong các cơ quan báo chí đang là hướng đi quan trọng để nâng cao hiệu quả của công tác thông tin, tuyên truyền, là con đường nhanh nhất, ngắn nhất để đưa nội dung của tờ báo đến với công chúng, làm tròn sứ mệnh cung cấp những thông tin khách quan, chính xác, tin cậy, hấp dẫn và nhân văn, đóng góp quan trọng cho quá trình phát triển của đất nước”.

Ông Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hoá phát biểu tại Diễn đàn

Tại Diễn đàn, các đại biểu tham gia các phiên thảo luận xung quanh các vấn đề: Thực trạng và xu hướng chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí Việt Nam; Mô hình chuyển đổi số nào sẽ phù hợp với các cơ quan báo chí hay chỉ là “cuộc chơi” nhất thời của những tờ báo có tiềm lực mạnh?; Kiến nghị và Giải pháp.

Tham luận về thực trạng chuyển đổi số báo chí Việt Nam, ông Phạm Anh Tuấn, Tổng Biên tập Báo Điện tử Vietnamnet cho hay: Năm 2018, Báo Điện tử Vietnamnet được Bộ Trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng giao nhiệm vụ trở thành một cơ quan báo chí đi đầu về chuyển đổi số.

Ông Tuấn thừa nhận, sự khởi đầu là rất khó khăn vì công ty công nghệ lớn không mặn mà với việc hợp tác với báo chí, hoặc đưa ra mức giá đề nghị quá cao. Cho đến nay, đây vẫn là một vấn đề lớn đối với các cơ quan báo chí nói chung. Do tại Việt Nam, các công ty công nghệ chuyên sâu về lĩnh vực báo chí vẫn không nhiều.

Cũng theo ông Tuấn, các cơ quan báo chí thường rất hào hứng với “chuyển đổi”, song khi đến phần “số” thì vấp phải nhiều khó khăn, do xây dựng một cơ sở hạ tầng kỹ thuật số là rất phức tạp và đắt đỏ. Tổng Biên tập Báo Điện tử Vietnamnet nhận định, dù khó khăn nhưng chuyển đổi số là con đường không thể khác để phát triển báo chí hiện đại.

Ông Lê Quang Minh, Tổng giám đốc Truyền hình Quốc hội chia sẻ về thực trạng của các cơ quan báo chí trong lĩnh vực chuyển đổi số.

Bàn về chuyển đổi số, nhà báo Lê Quang Minh, Tổng giám đốc Truyền hình Quốc hội chia sẻ về vấn đề tài chính trong bối cảnh các cơ quan báo chí đều đang rất khó khăn. Ông Minh thừa nhận chuyển đổi số hiện tại “rất đắt đỏ” và với cơ chế hiện nay, nhiều đơn vị báo chí không dễ để làm. Tổng giám đốc Truyền hình Quốc hội cho rằng hiện nay, từ góc độ các cơ quan nhà nước, việc đầu tư cho công nghệ là rất khó khăn.

Tương tự, ông Phạm Mạnh Hùng, Ủy viên Ban Thường vụ Hội Nhà báo Việt Nam - Phó Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam đã có những chia sẻ về việc chuyển đổi số tại VOV.

Phó Tổng giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam mong muốn lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Tuyên giáo và các bộ, ngành có tiếng nói mạnh mẽ hơn nữa với lãnh đạo Đảng và Nhà nước, để có thể đến lúc chúng ta được đầu tư toàn diện cho báo chí kể cả về công nghệ và chi phí sản xuất nội dung, thông qua việc sửa đổi rất nhiều các chính sách hiện nay... Ví dụ như chính sách đặt hàng, kinh phí hỗ trợ của các địa phương... đều cần sự hỗ trợ thì báo chí mới giữ vững trên mặt trận thông tin, giữ vững về mặt tư tưởng, định hướng được dòng thông tin chủ lưu, từ đó sản xuất nội dung chuyên sâu.

Chuyển đổi số giúp nâng cao giá trị tờ báo, phục vụ độc giả tốt hơn

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Tô Đình Tuân, Tổng Biên tập Báo Người Lao Động nhấn mạnh chuyển đổi số là xu hướng tất yếu:“Không chuyển đổi số sẽ chết”; đồng thời cho biết, đây là mục tiêu quan trọng mà Báo Người Lao động quyết tâm thực hiện.

Chuyển đổi số hiện nay không chỉ dành cho các cơ quan báo chí lớn mà còn nhận được sự quan tâm của ngay cả các tạp chí hay các ấn phẩm chuyên ngành.

Phát biểu về vấn đề này tại Diễn đàn, ông Vũ Tuấn Anh, Tổng Biên tập Tạp chí Doanh nhân Pháp lý, kể về việc một công ty công nghệ truyền thông rất nổi tiếng của Úc muốn hợp tác với cơ quan báo chí cũ của ông để thúc đẩy thị trường chuyển đổi số tại Việt Nam. Tập đoàn này thậm chí còn đưa ra lời đề nghị xây dựng miễn phí một công nghệ chuyển đổi số CMS cho tạp chí của ông. Với công nghệ mới, một tin bài có thể được triển khai dễ dàng ở các nền tảng khác nhau, từ các bài báo truyền thống, đến các tin bài đa phương tiện như Media hay Podcast.

Ông Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí, chia sẻ về nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy chuyển đổi số báo chí

Theo ông Vũ Tuấn Anh, phần mềm kỹ thuật số của công ty Úc là rất hiện đại và tiện lợi, nhưng khi áp dụng vào thực tiễn, thì lại gặp rất nhiều vấn đề, do mọi nhân sự tham gia vào việc xuất bản tin tức đều cần có một kiến thức cơ bản về từng quy trình xuất bản, từ viết bài, biên tập cho đến kỹ thuật, mới có thể sử dụng và đặc biệt khai thác hết được tính năng của phần mềm.

Ở góc độ cơ quan quản lý báo chí, tại Diễn đàn, ông Lưu Đình Phúc, Cục trưởng Cục Báo chí chia sẻ về kế hoạch, mục tiêu chuyển đổi số của Cục Báo chí trong thời gian tới.

Theo ông Phúc, mục tiêu chuyển đổi số phải tập trung vào nội dung và nội dung là cốt lõi. Ở quan điểm người làm báo, chuyển đổi số không phải là mục đích mà là phương tiện để đạt được mục tiêu. Chuyển đổi số giúp có nhiều độc giả xem, độc giả nghe và nâng cao giá trị tờ báo và doanh thu tăng.

Ông Phúc cho rằng, cần thúc đẩy các thoả thuận hợp tác giữa các cơ quan báo chí, để hỗ trợ nhau. Mục tiêu là nâng cao nhận thức của các cơ quan báo chí về chuyển đổi số. Qua khảo sát và kinh nghiệm thực tế của các nước, bộ phận công nghệ rất quan trọng, họ hình thành các đội ngũ công nghệ trong tờ báo.

Phát biểu kết luận tại Diễn đàn, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh nhấn mạnh: Ở góc độ các cơ quan quản lý trong đó có Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông, chúng tôi thấy nhiệm vụ của mình là tiếp tục hỗ trợ các cơ quan báo chí trong quá trình chuyển đổi số. Riêng ở góc độ Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông chúng tôi vẫn đang tổ chức rất nhiều những khoá đào tạo, đào tạo về kỹ năng quản lý, kỹ năng báo chí nói chung, chuyển đổi số, kỹ năng công nghệ là chủ đề chúng tôi sẽ cố gắng đưa vào nhiều hơn trong các khoá đào tạo trong thời gian tới. Chúng tôi rất mong muốn các cơ quan báo chí có kinh nghiệm vui lòng chia sẻ cho các cơ quan khác.

Dù có chuyển đổi số ở cấp độ nhỏ hay lớn. Chúng ta vẫn tập trung nội dung vào đối tượng chúng ta phục vụ, ở đâu có độc giả thì chúng ta phục vụ tới đó. Bên cạnh việc phục vụ độc giả là phục vụ Đảng, phục vụ Nhà nước, trách nhiệm tuyên truyền nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước. Bên cạnh thông tin phải truyền tải tri thức cho độc giả, không thể để hàng chục trang thông tin bên ngoài chi phối công chúng.

N.Hoa