Phòng bệnh cho trẻ khi thời tiết thay đổi

Nhiều bệnh nhi nhập viện vì bệnh lý hô hấp

Thời gian gần đây, các bệnh viện tuyến Trung ương và Hà Nội ghi nhận nhiều trường hợp trẻ mắc các bệnh liên quan đến thời tiết. Đơn cử, tại Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận trung bình khoảng 4.000-5.000 bệnh nhi/ngày liên quan đến các bệnh đường hô hấp và đường tiêu hóa.

Trẻ nhập viện điều trị tại Bệnh viện Thanh Nhàn do thời tiết cũng có xu hướng gia tăng.

Đưa con đi khám tại Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nhi Trung ương từ đầu giờ sáng, chị Bùi Thị Thúy Hằng (quê Hòa Bình) vẻ mặt lo lắng, mệt mỏi cho hay: “Con gái tôi được gần 2 tuổi. Hai ngày nay, cháu có biểu hiện quấy khóc, sốt, đi ngoài nhiều, nên tôi đưa cháu đi khám xem có bị tiêu chảy cấp không”. Cũng đưa con trai 2 tháng tuổi đi khám rối loạn tiêu hóa, chị Phạm Hoài Linh (Đan Phượng, Hà Nội) vừa quạt cho con vừa nói: “Tôi phải đưa con tới viện khám vì cháu đi ngoài liên tục 3 ngày nay, kèm quấy khóc và sốt. Hiện tôi đang đợi kết quả xét nghiệm của cháu, mong cháu chỉ mắc phải những bệnh thông thường mùa hè”.

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Mai Hoàn – Trưởng Khoa Khám bệnh đa khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương: Trung bình mỗi ngày, mỗi bác sĩ của Khoa sẽ khám khoảng 50 – 60 bệnh nhi, chủ yếu các bệnh về đường hô hấp. Mùa nắng nóng, nhiều bệnh nhi vào viện với biểu hiện viêm đường hô hấp như: Hắt hơi, sổ mũi, ho, khò khè, sốt… Cũng theo các chuyên gia y tế, hiện bắt đầu vào mùa hè, thời tiết nắng nóng khiến thực phẩm dễ bị nhiễm khuẩn, các loài côn trùng như: Ruồi, muỗi, gián, kiến... sinh sôi làm lây lan mầm bệnh. Do đó, mùa hè cũng là mùa trẻ dễ mắc các bệnh về đường tiêu hóa.

Tương tự, tại Bệnh viện Thanh Nhàn, số lượng bệnh nhi phải nhập viện do thời tiết khá đông, các bệnh nhi nằm kín giường, nhiều trẻ sốt, quấy khóc. Chia sẻ về tình trạng trẻ nhập viện những ngày gần đây, bác sĩ Nghiêm Thị Mai Sang - Phó Trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Thanh Nhàn cho hay, những ngày qua, Khoa Nhi tiếp nhận số lượng bệnh nhân nhập viện tăng mạnh, thậm chí gấp đôi so với trước.

Số lượng bệnh nhi tại Khoa đang dao động khoảng 70 - 80 bệnh nhi/ngày; chủ yếu là mặt bệnh viêm đường hô hấp, tiêu chảy; trong đó viêm đường hô hấp chiếm tới 70%. Các bệnh nhi chủ yếu khám và nhập viện với các triệu chứng viêm đường hô hấp như: Viêm phế quản, viêm phổi; nôn, tiêu chảy… Một số bệnh nhi được đưa đến thăm khám sớm nhưng cũng có những trường hợp đến viện muộn, thậm chí suy hô hấp.

Theo các chuyên gia y tế, nguyên nhân của các trường hợp viêm phổi trẻ em chủ yếu do vi rút (tới 70%), thường gặp nhất là vi rút hợp bào đường hô hấp RSV; hoặc do vi khuẩn phế cầu gây ra viêm phổi ở trẻ. Vi rút thường phát sinh, phát triển ở nhiệt độ, độ ẩm cao. Thời tiết như hiện nay đang rất thuận lợi cho các vi rút này phát triển, vì vậy đã khiến gia tăng tình trạng lây nhiễm ở trẻ.

“Đặc biệt, vi rút hợp bào đường hô hấp RSV có thể xâm nhập và gây tổn thương biểu mô đường thở, gây viêm tiểu phế quản, viêm đường hô hấp, phù nề dẫn tới khó thở, suy hô hấp ở trẻ. Bên cạnh viêm phổi, viêm phế quản, số trẻ bị sốt và tiêu chảy, nôn cũng gia tăng; căn nguyên chủ yếu được xác định cũng là do vi rút. Với tình trạng này, trẻ thường đáp ứng tốt khi điều trị đúng, bù điện giải kịp thời cho trẻ; trẻ nhanh hồi phục” – bác sĩ Sang phân tích.

Không tự ý dùng kháng sinh

Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, có nhiều trường hợp phụ huynh chủ quan, cho trẻ nhập viện điều trị muộn hoặc mắc phải một số sai lầm khi chăm sóc, khiến tình trạng bệnh càng nặng thêm. Nhiều trường hợp gia đình đưa con đến viện cho biết, khi con có biểu hiện ho, sốt, thở rít nhưng các bậc phụ huynh vẫn để con ở nhà theo dõi. Thậm chí có gia đình nghĩ con mình có tiền sử bệnh viêm tiểu phế quản nên tự dùng đơn thuốc cũ, trong khi đó, cân nặng và thể trạng của bé đã thay đổi so với lần đi khám trước.

Bác sĩ Sang cho biết, tình trạng bố mẹ chủ quan cho con đến viện muộn, hoặc tự ý mua kháng sinh điều trị cho con khiến trẻ nhập viện trong tình trạng nặng là nguyên nhân gây khó khăn trong quá trình điều trị. Trong quá trình tiếp nhận và thăm khám các bệnh nhi, bác sĩ nhận thấy 2 sai lầm thường gặp nhất khi phụ huynh chăm sóc trẻ bị ho, sốt tại nhà đó là tự ý mua thuốc trong đó có kháng sinh và chườm lạnh cho trẻ.

Thời tiết nắng nóng khiến nhiều bệnh nhi phải vào Bệnh viện Nhi Trung ương khám và điều trị.

Chuyên gia này nhấn mạnh, việc tự ý điều trị cho con vô cùng nguy hiểm, vì trường hợp trẻ bị vi rút tấn công thì kháng sinh điều trị không có tác dụng, mà còn làm tình trạng nặng hơn, thậm chí có trường hợp bị nhiễm khuẩn huyết. Nguy hiểm là nhiều bà mẹ tự ra hiệu thuốc, đọc triệu chứng của con và được hiệu thuốc kê đơn, thậm chí phụ huynh cũng không biết thuốc nào là thuốc kháng sinh và cứ cho con uống rất nguy hại.

Bên cạnh đó, việc chườm lạnh cho con cũng là một sai lầm, vì làm như vậy không những không hạ được sốt cho trẻ mà khiến trẻ bị cảm lạnh nặng hơn, từ đó tình trạng trẻ sốt cao hơn. Do đó, khi trẻ bị sốt tại nhà, điều quan trọng nhất là các bậc phụ huynh cần theo dõi nhiệt độ của trẻ, nên cặp nhiệt độ cho trẻ từ 20-30 phút/1 lần. Nếu trẻ sốt trên 38,5 độ các mẹ cần dùng thuốc hạ sốt cho trẻ theo hướng dẫn, đặc biệt chú ý đến cân nặng của trẻ. Khi trẻ sốt, nên chườm ấm, không được chườm lạnh.

Để phòng bệnh hô hấp và tiêu hóa trong giai đoạn thời tiết như hiện nay, bác sĩ Mai Sang khuyến cáo cha mẹ cần giữ gìn vệ sinh cho trẻ, vệ sinh nhà ở sạch sẽ, thông thoáng; đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho bé để tăng sức đề kháng. Đặc biệt, cha mẹ cần phát hiện sớm các dấu hiệu ở trẻ như: Ho, khò khè, viêm đường hô hấp… Với trẻ có biểu hiện sốt, khò khè, thở rít, cha mẹ cần phát hiện sớm đưa con đến cơ sở y tế để điều trị kịp thời; tránh diễn biến nặng, suy hô hấp, gây nguy hiểm cho trẻ.

Đồng quan điểm trên, Trưởng Khoa Khám bệnh đa khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương lưu ý: Với các bệnh về đường hô hấp, khi trẻ có dấu hiệu sốt cao, ở nhà không hạ được nhiệt, hoặc có biểu hiện thở nhanh, khó thở là những dấu hiệu phải đưa đến cơ sở y tế ngay. Thực tế cho thấy, trẻ đến Bệnh viện khám chủ yếu là các bệnh do vi rút gây ra, nên với những trường hợp trẻ có thể ho, hắt hơi, sổ mũi, ở giai đoạn đầu nhẹ, bố mẹ chỉ cần rửa mũi, họng bằng nước muối sinh lý cho con ở nhà, theo dõi con. Cha mẹ lưu ý, môi trường rất quan trọng, môi trường phải thông thoáng, thoáng khí. Cha mẹ cho trẻ súc họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý có tác dụng rất tốt để phòng nhiễm các bệnh về hô hấp của trẻ.

Riêng đối với bệnh tiêu chảy, bác sĩ Mai Hoàn khuyến cáo, trước mắt, con có biểu hiện rối loạn tiêu hóa mà cha mẹ chưa kiểm soát được ở nhà như nôn nhiều, liên tục, phải cho con đến cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra. Vì nôn trớ có nhiều nguyên nhân, không chỉ là tiêu chảy. Nôn trớ giai đoạn đầu có thể là tiêu chảy. Tuy nhiên, đó có thể là bệnh cấp cứu ngoại khoa, lồng ruột, viêm ruột hoặc viêm ruột thừa,… Hoặc một số bệnh mùa hè, có thể nôn nhiều, nôn vọt liên quan đến vi rút, viêm não, một số bệnh nặng nề.

“Do đó, khi trẻ có biểu hiện rối loạn tiêu hóa, nôn ở nhà không liên quan đến ăn uống hoặc ho, trẻ có biểu hiện mệt mỏi hoặc kích thích, cha mẹ phải đưa con đến Bệnh viện ngay, không nên để con theo dõi ở nhà quá lâu” bác sĩ Mai Hoàn nhấn mạnh./.

Minh Khuê – Trần Thảo