Giai đoạn 2019-2021, cả nước đã sắp xếp 21 đơn vị cấp huyện và 1.056 đơn vị cấp xã

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 9, ngày 14/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã nghe Đoàn giám sát báo cáo kết quả bước đầu việc thực hiện giám sát chuyên đề "Việc thực hiện các nghị quyết của UBTVQH về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021".

Giảm được 8 đơn vị cấp huyện và 561 đơn vị cấp xã

Báo cáo tại phiên họp, đại diện Đoàn giám sát - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, trong giai đoạn 2019-2021, Chính phủ đã trình UBTVQH ban hành 48 nghị quyết về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của 45 tỉnh, thành.

Nhờ làm tốt công tác quán triệt, triển khai thực hiện chủ trương về sắp xếp đơn vị hành chính nên việc sắp xếp ở đa số địa phương đã bảo đảm đúng quan điểm, mục tiêu, nguyên tắc, quy trình và tiến độ theo kế hoạch, tạo sự đồng thuận cao trong các tầng lớp nhân dân.

Đại diện Đoàn giám sát - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng báo cáo tại phiên họp. (ảnh: QH)

Kết quả, trong giai đoạn 2019-2021, cả nước đã thực hiện sắp xếp 21 đơn vị cấp huyện và 1.056 đơn vị cấp xã, qua đó giảm được 8 đơn vị cấp huyện và 561 đơn vị cấp xã.

Về tính hiệu quả của việc sắp xếp đơn vị hành chính, ông Hoàng Thanh Tùng cho hay, tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đã tinh gọn thông qua việc giảm được 8 đơn vị hành chính cấp huyện và 561 đơn vị cấp xã; 3.437 cơ quan, tổ chức ở cấp xã và 429 cơ quan, tổ chức ở cấp huyện.

Về ngân sách Nhà nước, theo báo cáo của Chính phủ, đã tiết kiệm chi ngân sách Nhà nước trong giai đoạn 2019-2021 khoảng 2.008,63 tỷ đồng, trong đó giảm chi hoạt động của chính quyền cấp huyện, cấp xã là 1.132,63 tỷ đồng và giảm chi phụ cấp người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố khoảng 876 tỷ đồng.

Về hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước, theo báo cáo của các địa phương, sau khi thực hiện sắp xếp, việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan Nhà nước, các đơn vị sự nghiệp công lập sau khi sắp xếp cơ bản đạt kết quả tốt, bảo đảm các chỉ tiêu đề ra. Công tác quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn đều được bảo đảm.

Về việc sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người hoạt động không chuyên trách, mặc dù Nghị quyết số 653 cho phép thực hiện trong 5 năm nhưng Chính phủ và các địa phương đều quyết tâm hoàn thành việc sắp xếp, bố trí trong năm 2021 để bảo đảm đồng bộ với việc tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 ở các đơn vị mới hình thành sau sắp xếp.

Vì vậy, đến hết năm 2021, số lượng cán bộ, công chức, viên chức dôi dư còn phải tiếp tục sắp xếp chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ so với số lượng dôi dư. Hiện còn hơn 400 cán bộ cấp huyện, hơn 3000 người ở xã và trên 400 cán bộ ở thôn thuộc diện bố trí, sắp xếp.

Việc giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách dôi dư và việc chấm dứt hợp đồng đối với người lao động đã được thực hiện theo đúng quy định. Nhiều địa phương đã ban hành quy định riêng để hỗ trợ thêm cho cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách dôi dư sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Bên cạnh đó, một số địa phương cho rằng, việc thực hiện chế độ, chính sách còn lúng túng do các văn bản quy định chưa thật đầy đủ; chưa có cơ chế tài chính để khuyến khích các trường hợp chưa đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi hoặc có nhu cầu thôi việc để chờ nghỉ hưu.

Đoàn giám sát đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành tiếp tục nghiên cứu, xây dựng chính sách hỗ trợ hợp lý hơn đối với cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách dôi dư sau khi sắp xếp; đồng thời có hình thức hỗ trợ, phân bổ nguồn lực cho các địa phương để thực hiện công tác này.

Toàn cảnh phiên họp.

Tiếp tục có đánh giá sâu sắc, kỹ càng

Qua thảo luận, các đại biểu cơ bản tán thành với Báo cáo kết quả bước đầu của Đoàn giám sát và cho rằng, việc thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã là một chủ trương rất lớn, nhằm tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo Nghị quyết 39- NQ/TW của Bộ Chính trị.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, điều kiện cần để thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã là dựa vào tiêu chí về diện tích, dân số, điều kiện đủ là phải căn cứ vào vị trí địa lý, hoàn cảnh lịch sử, phong tục tập quán, dân tộc, tôn giáo, kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh.

Quá trình làm cần bảo đảm sự đồng thuận của nhân dân. Mục tiêu cuối cùng là tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, tiết kiệm kinh phí, tiết kiệm biên chế. Mỗi địa phương khi thực hiện sắp xếp đều phải ban hành Đề án riêng, rất công phu, đánh giá tác động nhiều chiều.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Đoàn giám sát trên cơ sở kết quả tích cực bước đầu sẽ tiếp tục có đánh giá sâu sắc, kỹ càng. Cụ thể như kết quả bước đầu đã tiết kiệm như thế nào; việc giảm biên chế ở từng địa phương ra sao, có những ưu điểm và khuyết điểm gì...

Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Nội vụ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng có báo đánh giá thêm; Ban Công tác đại biểu đánh giá về công tác bầu cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân ở các đơn vị hành chính được sắp xếp như thế nào, từ đó, rút được kinh nghiệm gì...

Theo ông Hoàng Thanh Tùng, sau phiên họp này, Đoàn giám sát sẽ tiếp tục xây dựng, hoàn thiện dự thảo Báo cáo kết quả giám sát để xin ý kiến các cơ quan, bảo đảm chất lượng, tiến độ trình UBTVQH theo kế hoạch.

Phương Thảo