Kết luận thanh tra việc sử dụng quỹ Bảo hiểm y tế, mua sắm trang thiết bị y tế

Chiều 27/1, Thanh tra Chính phủ thông báo Kết luận thanh tra việc sử dụng quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT), mua sắm trang thiết bị y tế (TTBYT) và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh.

Robot Rosa liên doanh liên kết tại Bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh: Hoàng Thư)

Theo thông báo kết luận, bên cạnh những kết quả đạt được, việc sử dụng quỹ BHYT, mua sắm TTBYT và vật tư y tế tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh còn để xảy ra những sai phạm, khuyết điểm.

Cụ thể, Bộ Y tế tham mưu xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn liên quan còn nhiều hạn chế, vi phạm như tham mưu xây dựng văn bản trình cấp có thẩm quyền ban hành còn có nội dung trái với quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật có giá trị pháp lý cao hơn hoặc có nội dung trong cùng văn bản còn chưa thống nhất.

Xây dựng giá dịch vụ khám chữa bệnh BHYT giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc thiếu chặt chẽ, chưa đủ cơ sở, các định mức và giá vật tư y tế tiêu hao không sát thực tế sử dụng.

Bộ không hướng dẫn thực hiện phương thức thanh toán chi phí KCB theo định suất và phương thức thanh toán theo trường hợp bệnh; không quy định cụ thể, chi tiết trong việc thanh toán của cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) đối với những thuốc có cùng tiêu chuẩn kỹ thuật nhưng có giá trúng thầu cao bất hợp lý khi quy đổi về cùng hàm lượng tương đương.

Bên cạnh đó, không ban hành đầy đủ giá của 18.239 dịch vụ thanh toán BHYT, thực hiện việc phiên tương đương về giá dịch vụ dẫn đến gặp nhiều khó khăn khi thực hiện; không phối hợp với Bộ Tài chính để ban hành khung giá dịch vụ KCB theo yêu cầu theo quy định tại Khoản 6 Điều 1 Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 15/12/2014 của Chính phủ…

Đáng chú ý, việc cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị y tế còn sai phạm, có dấu hiệu lợi ích nhóm và dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự. Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (ông Nguyễn Minh Tuấn) vi phạm những việc cán bộ, công chức không được làm.

Bộ Y tế ban hành một số văn bản hướng dẫn tạm thời việc gia hạn số đăng ký và thời hạn nộp hồ sơ đăng ký lại cho thuốc, là những văn bản không thuộc hệ thống văn bản quy phạm pháp luật nhưng có chứa nội dung quy phạm pháp luật là vi phạm về những hành vi bị cấm quy định tại khoản 2 Điều 14 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015.

Theo kết luận, BHXH Việt Nam trích lập quỹ dự phòng BHYT, chi phí quản lý quỹ BHYT năm 2016, 2017, còn trích thiếu số tiền quỹ dự phòng BHYT là gần 172.475 triệu đồng (do trích tăng số tiền chi phí quản lý quỹ BHYT tương ứng là 172.475 triệu đồng). Tuy nhiên, BHXH Việt Nam đã khắc phục, hoàn trả quỹ dự phòng BHYT vào năm 2020 số tiền nêu trên.

Đồng thời, gửi tiền tại 5 ngân hàng thương mại không có chất lượng hoạt động tốt theo xếp loại tín nhiệm của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (các năm 2016-2018), vi phạm quy định tại Điều 8 Nghị định số 30/2016/NĐ-CP ngày 28/4/2016 của Chính phủ quy định chi tiết hoạt động đầu tư từ quỹ BHXH, BHYT, Bảo hiểm thất nghiệp và quy định tại khoản 2 Điều 92 Luật BHXH năm 2014...

Tại các bệnh viện được thanh tra, kết luận cho biết, việc sử dụng thuốc phục vụ KCB BHYT không đúng chỉ định tại Tờ hướng dẫn sử dụng trong hồ sơ đăng ký thuốc, vi phạm điểm đ khoản 2 Điều 4 Thông tư số 40/2014/TT-BYT, BHXH thành phố Hà Nội đã không thanh toán đối với 5 thuốc chữa ung thư (Xeloda, Xalvobin, Eloxatin, Oxaliplatin, Sudoxplatin) tại 2 bệnh viện (Bệnh viện K và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức), nhưng BHXH thành phố Hồ Chí Minh vẫn cho thanh toán (Bệnh viện Thống Nhất).

Ba bệnh viện không làm các thủ tục thanh toán cho người bệnh tham gia BHYT mà thu tiền của bệnh nhân đối với chi phí cho các xét nghiệm (xét nghiệm HIV/AIDS-nhanh; xét nghiệm Anti HIV bằng miễn dịch bán tự động/tự động, HIV Ab test nhanh; HIV Ab miễn dịch tự động, Treponema pallidum RPR định lượng thuộc danh mục dịch vụ BHYT chi trả theo Phụ lục III Thông tư số 37/2015/TT-BYT và Phụ lục III Thông tư số 15/2018/TT-BYT ngày 30/5/2018, với tổng số tiền 15.857,102 triệu đồng (Bệnh viện Chợ Rẫy: 7.577,758 triệu đồng, Bệnh viện Trung ương Huế: 2.393,498 triệu đồng, Bệnh viện K: 5.885,846 triệu đồng)...

Từ kết quả thanh tra, để việc sử dụng quỹ BHYT, mua sắm TTBYT và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh được thực hiện nghiêm túc, cùng với kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xử lý về cơ chế chính sách, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng xử lý về kinh tế.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ đã có văn bản chuyển Cơ quan điều tra Bộ Công an tiếp tục điều tra, làm rõ để xử lý các vụ việc: Hồ sơ về gói thầu số 02 và gói thầu số 05 đấu thầu tập trung năm 2017 tại Trung tâm Mua sắm tập trung quốc gia liên quan đến Liên danh Công ty UNI - Văn Lang; hồ sơ việc thực hiện liên doanh, liên kết đối với 11 máy liên doanh, liên kết, máy đặt tại Bệnh viện Bạch Mai; thông tin việc thực hiện gói thầu “Cung cấp và lắp đặt hệ thống xạ trị gia tốc dưới hướng dẫn hình ảnh” thuộc Dự án “Đầu tư TTBYT cho khu khám, chẩn đoán và điều trị kỹ thuật cao của Bệnh viện Ung Bướu thành phố Hồ Chí Minh”...

Phương Thảo