Đề xuất thực hiện thí điểm cơ chế, chính sách cho mô hình doanh nghiệp Spin-off

Tham gia góp ý về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021; dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; Báo cáo về công tác phòng, chống dịch Covid-19… tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn Hà Nội) đánh giá cao sự kiên định trong mục tiêu phòng, chống dịch Covid-19 và đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ. Đặc biệt là Báo cáo của Chính phủ đã đề cập đến nhiều nhiệm vụ và giải pháp có tính khả thi cao để vừa sẵn sàng chủ động ứng phó, giảm thiểu những thiệt hại do Covid-19 gây ra và vừa để phục hồi, phát triển kinh tế trong giai đoạn cuối năm 2021 cũng như năm 2022.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn Hà Nội)

Tuy nhiên, đại biểu đoàn Hà Nội cũng đề nghị Chính phủ, Quốc hội dành sự quan tâm đầy đủ, dành nguồn lực thích đáng cho khu vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân, coi đây là nền tảng căn cốt và cần xác định rõ, bất luận trong hoàn cảnh nào thì nông nghiệp vẫn luôn là trụ đỡ, đảm bảo cho sự phát triển ổn định của xã hội và là tiền đề cho các bước phát triển kinh tế - xã hội tiếp theo. Đặc biệt, trong giai đoạn trong và sau Covid-19, Chính phủ cần phải có những giải pháp thiết thực về giống, về logistics, sản xuất, chế biến, tiêu thụ, khoa học công nghệ, chuyển đổi số và về nguồn lực tài chính để hỗ trợ phục hồi ngay khu vực nông nghiệp, nông thôn, nông dân dễ bị tổn thương này.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan cũng đề nghị, Chính phủ cần quan tâm, có chính sách đặc thù để khuyến khích đội ngũ trí thức, khoa học đông đảo đến từ các trường đại học và viện nghiên cứu, đây chính là lực lượng nòng cốt, thúc đẩy đổi mới sáng tạo quốc gia. Đại biểu cho biết, hiện nước ta có 237 trường đại học, 16.500 tiến sĩ, 574 giáo sư và 4.113 phó giáo sư. Hằng năm đào tạo khoảng 1.500 tiến sĩ, với 36.000 thạc sĩ, gần 1,5 triệu sinh viên đại học và khoảng vài ngàn đề tài nghiên cứu khoa học các cấp được triển khai từ các trường đại học.

Theo đại biểu, hằng năm, rất nhiều đề tài được thực hiện và rất nhiều quy trình công nghệ, sản phẩm khoa học có tiềm năng ứng dụng vào thực tiễn, nhưng chỉ một số khiêm tốn được chuyển giao hay thương mại hóa để tạo ra giá trị gia tăng cao, phục vụ quốc kế dân sinh, gây lãng phí nguồn lực của xã hội. Để có thể phát huy tiềm năng lợi thế to lớn về trí tuệ, khoa học công nghệ… đại biểu đoàn Hà Nội đề xuất, Quốc hội, Chính phủ một số vấn đề tháo gỡ vướng mắc cho việc hình thành và phát triển các doanh nghiệp Spin-off (mô hình doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ). Theo đại biểu, mô hình này đã rất thành công ở nhiều nước trên thế giới và đã tạo ra doanh thu khá lớn, tạo ra nhiều việc làm cho xã hội và đã lan tỏa tinh thần và kỹ năng khởi nghiệp cho sinh viên thanh niên.

Để thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, thương mại hóa kết quả nghiên cứu khu vực trường đại học, viện nghiên cứu, để huy động được đội ngũ trí thức, khoa học của các trường, viện nghiên cứu tham gia đổi mới, sáng tạo bằng kinh nghiệm thực tiễn nghiên cứu phát triển mô hình Spin-off của Học Viện Nông nghiệp Việt Nam và tham khảo các mô hình Spin-off của các nước trên thế giới, đại biểu đoàn Hà Nội kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ sớm rà soát, bổ sung các quy định pháp luật, các hướng dẫn thực hiện cho loại hình doanh nghiệp Spin-off.

Trong thời gian chờ sửa đổi luật, đại biểu cũng đề nghị, Chính phủ cho thực hiện thí điểm cơ chế, chính sách thuận lợi cho mô hình Spin-off, trong đó cho phép các nhà khoa học được tham gia vào Ban quản lý điều hành doanh nghiệp Spin-off để làm chủ công nghệ và đổi mới sáng tạo công nghệ, tạo sản phẩm mới chất lượng và hiệu quả; giao quyền cho các cơ sở nghiên cứu, trường đại học quyết định khai thác, sử dụng các sản phẩm đề tài nghiên cứu từ nguồn ngân sách nhà nước và chịu trách nhiệm về nguồn kinh phí thu được cho việc tái đầu tư cho nghiên cứu.

Đỗ Đạt