Tổ chức phiên tòa trực tuyến: Bước đi cần thiết để xây dựng tòa án điện tử

18:47 | 23/10/2021
(LĐTĐ) Tổ chức phiên tòa trực tuyến góp phần nâng cao hiệu quả năng lực hoạt động của Tòa án, bảo đảm từng bước chuyên nghiệp, hiện đại, phù hợp xu thế quốc tế, là bước đi cần thiết cho việc xây dựng Tòa án điện tử… Đó là một trong những nội dung được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình trình bày tại Tờ trình dự thảo Nghị quyết quy định về việc tổ chức phiên tòa trực tuyến.
Hà Nội: Chuyển giao kinh phí “Sóng và máy tính cho em” hỗ trợ học sinh tại 7 huyện, thị xã Tăng cường chất lượng dạy và học khi học sinh trở lại trường học tập Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV sẽ tổ chức theo hình thức họp trực tuyến và tập trung

Trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết quy định về việc tổ chức phiên tòa trực tuyến chiều ngày 23/10, tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, việc tổ chức phiên tòa trực tuyến là thực hiện chủ trương, định hướng của Đảng; đây là cơ sở chính trị quan trọng để Tòa án nhân dân tối cao xây dựng Tòa án điện tử và tổ chức xét xử trực tuyến.

Tổ chức phiên tòa trực tuyến: Bước đi cần thiết để xây dựng tòa án điện tử
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình

Theo Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, thời gian qua, tình hình dịch bệnh Covid-19 có chiều hướng diễn biến phức tạp, một số tỉnh, thành phố phải áp dụng biện pháp cách ly toàn xã hội. Do đó, hoạt động xét xử của Tòa án cũng bị ảnh hưởng; nhiều vụ án đến hạn nhưng không thể đưa ra xét xử theo quy định; một số vụ án bị kéo dài thời hạn giải quyết do đương sự, bị can, bị cáo đang cư trú hoặc bị tạm giam ở vùng có dịch nên không thể trực tiếp tham gia phiên tòa.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao cũng cho biết, để thích ứng với trạng thái bình thường mới, đòi hỏi chúng ta phải đổi mới phương thức quản trị quốc gia. Ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển xã hội số, kinh tế số là giải pháp sáng suốt hiện nay. Theo đó, Quốc hội, Chính phủ cũng phải tổ chức họp và điều hành một số hoạt động qua phương thức trực tuyến. Tòa án tất yếu áp dụng xét xử trực tuyến nhằm khẩn trương đưa các vụ án ra xét xử theo đúng thời hạn luật định, kịp thời bảo vệ quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tổ chức, cá nhân, ổn định trật tự an toàn xã hội và bảo đảm công tác phòng, chống dịch bệnh.

Nghiên cứu pháp luật hiện hành cho thấy, các đạo luật về tố tụng tư pháp đã có một số quy định về tố tụng điện tử, tố tụng trực tuyến, tạo cơ sở bước đầu cho việc tổ chức phiên tòa trực tuyến. Một số Tòa án khi tổ chức phiên tòa xét xử vụ án xâm hại tình dục, vụ án tham nhũng và một số vụ án khác có nhiều người tham gia tố tụng đã cho Luật sư, bị hại, người làm chứng… tham gia phiên tòa tại phòng khác với sự hỗ trợ của các thiết bị điện tử.

Từ những phân tích nêu trên, có thể khẳng định tổ chức phiên tòa trực tuyến là nhu cầu, xu hướng tất yếu của hoạt động tư pháp; xét xử trực tuyến nói riêng, tố tụng trực tuyến nói chung phù hợp với chủ trương của Đảng, các nguyên tắc, tố tụng do pháp luật quy định và đáp ứng yêu cầu cấp bách thực tiễn hiện nay.

Tổ chức phiên tòa trực tuyến: Bước đi cần thiết để xây dựng tòa án điện tử
Tòan thể phiên họp Quốc hội ngày 23/10

Đề cập đến mục đích xây dựng dự thảo Nghị quyết, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình cũng cho biết, việc tổ chức phiên tòa trực tuyến sẽ bảo đảm tư pháp không chậm trễ, xét xử nhanh chóng, kịp thời; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân có liên quan. Đồng thời, tạo cơ chế thuận lợi để tổ chức và cá nhân tham gia phiên tòa, tiết kiệm chi phí xã hội; tổ chức phiên tòa trực tuyến góp phần nâng cao hiệu quả năng lực hoạt động của Tòa án, bảo đảm từng bước chuyên nghiệp, hiện đại, phù hợp xu thế quốc tế, là bước đi cần thiết cho việc xây dựng Tòa án điện tử.

Về nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết, thì Tòa án nhân dân tổ chức phiên tòa trực tuyến để xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm vụ án hình sự, dân sự và hành chính có tính chất, tình tiết đơn giản; tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án rõ ràng.

Phiên tòa trực tuyến là phiên tòa được tổ chức tại Phòng xử án, có sử dụng các thiết bị điện tử, liên kết với nhau thông qua môi trường mạng, cho phép bị cáo, bị hại, đương sự, người tham gia tố tụng khác tham gia phiên tòa tại địa điểm khác do Tòa án quyết định, nhưng vẫn bảo đảm trực tiếp theo dõi đầy đủ hình ảnh, âm thanh và tham gia tất cả trình tự, thủ tục tố tụng của phiên tòa bằng lời nói, hành vi tố tụng trực diện, liên tục, công khai, có sự chứng kiến của các chủ thể vào cùng một thời điểm.

Nghị quyết được giao Tòa án nhân dân tối cao chủ trì, phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an và cơ quan có liên quan quy định chi tiết và hướng dẫn việc tổ chức thực hiện phiên tòa trực tuyến. Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/01/2022.

Đỗ Đạt

© 2021 Ghi rõ nguồn "laodongthudo.vn" khi phát hành lại thông tin từ website này