Nghệ nhân giữ hồn quê qua những chiếc nón lá

Theo người dân trong làng nghề làm nón của làng trước kia hưng thịnh, phát triển, đã có những lần, nón lá của làng được chọn làm quà biếu dâng cung tặng cho hoàng hậu, công chúa. Thời đó, cả làng cùng làm nón với đủ loại khác nhau như: nón ba tầm cho các cô gái, nón nhô, nón chóp...

Nghệ nhân Tạ Thu Hương giới thiệu những chiếc nón lá tới khách hàng

Nhưng ngày nay, với sự phát triển mạnh của đô thị hóa, làm nón là một ngành nghề thủ công, cần nhiều công đoạn cầu kỳ, tốn nhiều công sức lao động. Nghề đòi hỏi người làm phải khéo léo, tỉ mỉ và kiên nhẫn. Tuy mất nhiều thời gian, công sức mới làm ra được một chiếc nón nhưng thu nhập của người dân không cao. Từ đó, nghề nón của làng phai nhạt dần, các hộ gia đình còn trụ lại với nghề ngày càng ít, số lượng nón được làm ra cũng giảm nhiều so với trước.

Vậy nhưng trong suốt những năm qua, say mê với nghề làm nón, nghệ nhân Tạ Thu Hương không chỉ “giữ hồn” giá trị văn hóa truyền thống của nón lá mà còn góp phần đưa nón làng Chuông tiếp tục vươn ra thế giới mang theo những nét đẹp của văn hóa Việt Nam…

Với tâm niệm từ chiếc nón lá truyền thống của quê hương, cần tạo ra nhiều sản phẩm thu hút khách hàng. Từ tri thức tích lũy trong những chuyến ra nước ngoài tìm hiểu thị hiếu khách hàng và việc tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm cách làm các sản phẩm thủ công mỹ nghệ xuất khẩu tại các hội chợ làng nghề, nghệ nhân Tạ Thu Hương đã sáng tạo ra nhiều mẫu nón lá độc đáo, chứa đựng trong đó tình yêu quê hương đất nước.

Bên cạnh những chiếc nón lá truyền thống, nghệ nhân Hương còn sáng tạo những chiếc nón lụa...

Trong các sản phẩm của gia đình nghệ nhân không thể không nhắc đến nón lụa Hà Đông. Chị Hương cho biết để làm nên một chiến nón lụa người thợ cần phải khéo tay, dày dặn kinh nghiệm, lụa căng trên nón phải phẳng, không bị phồng. Lụa cũng cần qua xử lý để không bay màu hay rách, bục khi nón lụa được đội ngoài trời. Nhờ đó, một chiếc nón lụa do cơ sở của chị sản xuất ra, có thể sử dụng được vài năm mà không bị hỏng. Chị còn phối màu sắc, hoa văn, vẽ thêm phong cảnh Việt Nam, Hà Nội để tăng độ thẩm mỹ cho từng chiếc nón. Từ làng Chuông, những chiếc nón lá mang đậm hồn cốt Việt do nghệ nhân Tạ Thu Hương sáng tạo đã theo du khách, không chỉ đi khắp tỉnh thành trong nước mà còn tới nhiều quốc gia từ châu Á, châu Âu, châu Mỹ.

Chia sẻ về nghề làm nón lá, chị Hương cho biết phía sau một chiếc nón lá đẹp là cả sự kỳ công của người thợ làm nón. Ngày nay mặc dù có nhiều máy móc hiện đại có thể hỗ trợ công việc làm nón nhưng các công đoạn làm nón gần như vẫn được bảo tồn nguyên vẹn theo phương pháp thủ công. Chiếc nón làng Chuông đẹp phải đạt các yếu tố như lá trắng, vòng đẹp, các mũi khâu đều tay, lỗ kim nhỏ không để lọt nắng khi dơ nón dưới ánh mặt trời.

“Nghề làm nón đã ăn sâu trong con người tôi từ khi còn nhỏ. Tôi luôn trăn trở với nghề và tự nhắc nhở bản thân phải cố gắng từng ngày, làm ra những mẫu nón mới, hợp với thị hiếu của khách hàng nhưng vẫn giữ được nét đẹp truyền thống. Những năm qua, sự hài lòng của khách hàng về sản phẩm đã khích lệ tôi đổi mới mẫu mã và kiểu dáng để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng nhưng sản phẩm vẫn đảm bảo về chất lượng”, nghệ nhân Tạ Thu Hương chia sẻ.

N. Hoa