Vi phạm pháp luật trong giao kết hợp đồng lao động: Vẫn khá phổ biến

	Người lao động có quyền, mà không biết
	Nhiều lần ký hợp đồng lao động có thời hạn

Lách luật để tránh đóng bảo hiểm

Ông Lê Đình Quảng - Phó Trưởng Ban Quan hệ Lao động, Tổng LĐLĐVN cho rằng: Thực tế hiện nay, nhận thức về vai trò, ý nghĩa và sự cần thiết phải giao kết HĐLĐ của cả NLĐ và người sử dụng LĐ chưa cao, dẫn đến: Số LĐ có quan hệ LĐ (làm công hưởng lương) chưa được ký HĐLĐ còn nhiều (8,46 triệu người).

Đảm bảo quyền lợi NLĐ luôn được Nhà nước quan tâm. Ảnh minh họa.

Đó là chưa kể đến việc giao kết HĐLĐ còn sơ sài, nhiều nội dung quan trọng như: Công việc phải làm, hình thức trả lương, các khoản phụ cấp, an toàn vệ sinh LĐ và điều kiện làm việc... chưa được thương lượng, thỏa thuận để quy định rõ trong HĐLĐ.

Cụ thể, theo ông Quảng, qua kiểm tra tại các doanh nghiệp (DN) cho thấy, việc giao kết và thực thi HĐLĐ của người sử dụng LĐ còn có nhiều sai phạm, như: Ký HĐLĐ xác định thời hạn nhiều hơn 2 lần liên tiếp; chỉ ký HĐLĐ có thời hạn dưới 3 tháng để làm những công việc có tính chất thường xuyên từ 12 tháng trở lên để trốn tránh nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHXH, BHYT).

Về điều này, Thứ trưởng Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Phạm Minh Huân cũng thừa nhận: Thời gian qua, việc giao kết sai loại hợp đồng còn diễn ra phổ biến, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ, như: Giao kết HĐLĐ bằng lời nói trái quy định; ký HĐLĐ xác định thời hạn nhiều hơn 2 lần liên tiếp; tình trạng người sử dụng LĐ thực hiện thử việc kéo dài, tiền lương thử việc không đảm bảo quy định pháp luật còn diễn ra nhiều.

Đặc biệt, một số DN ký HĐ dịch vụ thay cho HĐLĐ để trốn đóng BHXH. Trong một số các DN xây dựng, hợp đồng thầu LĐ được thay cho hợp đồng cho thuê lại LĐ nên đã không đảm bảo quyền lợi cho NLĐ.

Đáng chú ý là việc quy định người sử dụng LĐ có thể cho NLĐ thôi việc vì lý do kinh tế hiện nay đang bị nhiều DN lợi dụng. DN cũng lợi dụng quy định này để cho 1 NLĐ thôi việc để tránh phải lập phương án sử dụng LĐ và không phải thông báo cho cơ quan quản lý Nhà nước về LĐ cấp tỉnh.

Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Phạm Minh Huân cũng cho biết, quy định về trợ cấp thôi việc đang bị lợi dụng, nhất là những người đã có nhiều năm công tác, gần đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng không làm thủ tục nghỉ hưu, mà thực hiện đơn phương chấm dứt HĐLĐ để hưởng trợ cấp thôi việc, sau đó chờ đủ tuổi để hưởng lương hưu.

Cần sửa chuẩn, để hạn chế văn bản dưới luật

Ông Ngô Chí Hùng - Phó Trưởng Ban Quản lý Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội cho biết, qua kiểm tra của Ban Quản lý cho thấy: Đa số các DN ký kết HĐLĐ không đầy đủ, chi tiết theo quy định của luật, người ký HĐLĐ không đúng thẩm quyền; nhiều DN thuê lại LĐ qua các công ty tư vấn không báo cáo cơ quan quản lý và đại diện NLĐ (Công đoàn cơ sở).

Bên cạnh đó, theo ông Hùng, thỏa ước LĐ tập thể của các DN phần lớn chỉ sao chép lại Luật LĐ và gửi cơ quan quản lý Nhà nước; không tổ chức hội nghị NLĐ. Tại khu công nghiệp - chế xuất Hà Nội, chỉ có 166 thỏa ước LĐ tập thể gửi về Ban Quản lý (chiếm 25,82%) mà chất lượng thỏa ước mới chỉ theo quy định của Bộ luật LĐ.

Vì vậy, ông Hùng cho rằng, để khắc phục những điểm chưa hợp lý trong Bộ luật LĐ, đề nghị cần rà soát, sửa đổi một số nội dung không còn phù hợp, đồng thời xem xét tăng cường các dịch vụ tư vấn pháp luật LĐ miễn phí, đẩy mạnh các hoạt động đối thoại tại nơi làm việc.

Trao đổi về hướng sửa Luật LĐ liên quan đến điều khoản về HĐLĐ, nhiều ý kiến cho rằng: Cần quy định cụ thể tại Bộ luật LĐ ai là người đại diện cho DN, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã để ký kết HĐLĐ để đảm bảo sự rõ ràng và thống nhất trong thực hiện.

Đề nghị bổ sung quy định cấm ký kết các loại hợp đồng khác thay cho HĐLĐ khi phát sinh quan hệ LĐ. Vì hiện nay tình trạng nhiều DN sử dụng LĐ làm việc nhưng không ký HĐLĐ mà ký HĐ dân sự (HĐ dịch vụ) để tránh phải tham gia BHXH, BHTN cho NLĐ.

“Bộ luật Lao động cần được sửa đổi để đáp ứng những đòi hỏi và yêu cầu từ thực tiễn là cần thiết, nhưng cần đảm bảo quy tắc chung là áp dụng lâu dài, hạn chế văn bản hướng dẫn, bổ sung. Có như vậy mới tạo điều kiện cho người sử dụng LĐ và LĐ dễ thực hiện”- ông Ngô Chí Hùng đề nghị.

Bảo Duy