Nỗi buồn sau ánh hào quang

Thể thao Việt Nam tại SEA Games 28: Đầy ấn tượng nhưng đường còn xa

Gian nan và mất mát

Thể thao là một nghề đặc biệt, không chỉ đòi hỏi các vận động viên (VĐV) phải có tài năng mà còn đòi hỏi phải có một sức khỏe phi thường, với cường độ rèn luyện, thi đấu cao nếu không đảm bảo sức khỏe thì không thể làm nghề. Trên sân cỏ, trên sàn đấu… các VĐV, cầu thủ là những người hùng, nhưng ngoài đời họ cũng là những con người bình thường như bao người khác. Thời gian gầy đây, câu chuyện của Vũ Bích Hường, VĐV điền kinh đầu tiên mang HCV về cho Việt Nam ở một kỳ SEA Games (năm 1995 tại Thái Lan) thực sự khiến nhiều người xúc động. Chồng mất vì ung thư, tượng đài điền kinh ngày nào phải nằm bẹp một chỗ vì tai nạn xe máy. Rất may là sau khi báo chí đưa tin rầm rộ, cuộc sống của chị cũng đỡ cơ cực phần nào nhờ được hỗ trợ.

Vũ Bích Hường bật khóc khi nhận được sự quan tâm của người hâm mộ, các cá nhân, tập thể.

Nếu như Vũ Bích Hường còn đi đến được cuối sự nghiệp thì tài năng của Hoàng Hà Giang thậm chí còn chưa kịp phát tiết đến độ chín. Năm 2008, khi mới 17 tuổi, cô đã 2 lần đoạt HCV giải taekwondo trẻ thế giới và là á quân ASIAD 15 (năm 2006) ở Qatar. Cùng năm đó, khi đang là niềm hy vọng số một của taekwondo trong quá trình chuẩn bị cho Olympic Bắc Kinh, Hà Giang bị lupus ban đỏ. Cô bỏ dở ước mơ giành huy chương Olympic để chữa bệnh.

Tuy nhiên, do uống thuốc trong thời gian dài, hệ miễn dịch bị yếu nên Giang mãi mãi không thể quay về thể thao đỉnh cao. Sau đó không lâu, cô bị tai nạn giao thông, gãy xương đùi và nếu không có số tiền hỗ trợ hơn 100 triệu đồng thì không rõ cuộc đời cô sẽ như thế nào. Bây giờ Giang buộc phải hài lòng với thu nhập ít ỏi thu được từ công việc thu ngân kiểm quỹ ở hồ bơi và hội taekwondo. Giấc mơ thể thao khép lại nhường chỗ cho giấc mơ đi học thiết kế trong tương lai.

Và còn đó những VĐV Lê Thị Huệ, Trần Xuân Hiền, Diệp Phước Lộc, Nguyễn Thị Hà Lương, Trương Thị Yến… những gì họ đã cống hiến cho TTVN là không thể đo đếm được, chính vì vậy chúng ta cần phải sớm có những chính sách đãi ngộ hợp lý.

“Đầu ra” và câu chuyện cơm áo

Câu chuyện “đầu ra” cho các VĐV sau khi giải nghệ vẫn là bài toán khó đối với ngành thể thao. Một số thì chọn con đường đi học để làm HLV, bởi dẫu sao họ còn được sống trong môi trường thể thao, một số thì sống lay lắt bằng đủ nghề sau khi đã dâng hiến tất cả những tháng năm tuổi trẻ cho đam mê và khát vọng. Mới đây, với tấm HVC ASIAD - HCV cá nhân duy nhất của đoàn thể thao Việt Nam, ngoài phần thưởng theo chế độ, điều mà VĐV Dương Thúy Vi kỳ vọng nhất chính là lãnh đạo ngành thể thao Hà Nội thực hiện lời hứa… có suất biên chế cho cô. Bởi lâu nay, ngành thể thao chỉ có “suất biên chế” để kích cầu VĐV.

Nhưng biên chế chỉ là để “tồn tại” chứ ai cũng hiểu là mức lương biên chế không đủ nuôi dưỡng đam mê và theo nghiệp thể thao. Trước đó, VĐV wushu Nguyễn Thúy Hiền là người may mắn được cấp nhà, và suốt 10 năm qua, Hiền vẫn là một HLV, trọng tài của wushu Hà Nội, chuyên trách mảng phát hiện, đào tạo võ sĩ trẻ. Dù bận đến đâu, cứ vào mỗi buổi chiều, chị lại có mặt ở nhà thi đấu miệt mài đào luyện cho các học trò. Hiền còn hướng cho hai cô con gái của mình theo nghiệp võ.

Thế những Thúy Hiền, thậm chí cả Thúy Vi cũng chỉ là những VĐV “may mắn” hiếm hoi trong làng thể thao nước nhà. Bàn về vấn đề này, ông Vương Bích Thắng, Tổng cục trưởng Tổng cục TDTT chia sẻ, thể thao cũng như bao ngành nghề khác trong xã hội, đều phải lao động để tạo ra thành quả và nếu thành quả tốt sẽ được xã hội công nhận và tôn vinh. Trước đây, ngành TDTT Việt Nam đã có văn bản quy định rất rõ về chế độ đãi ngộ cho các VĐV đỉnh cao tại các sân chơi lớn mang tầm khu vực, châu lục và thế giới, trong đó nêu cụ thể những quy định và đãi ngộ đối với từng VĐV như được khám sức khỏe theo định kỳ, chế độ tiền công, tiền thưởng khi giành được huy chương… Bên cạnh đó, ngành TDTT và các đơn vị chủ quản của các VĐV qua nhiều thời kỳ cũng đã tạo điều kiện cho các VĐV sau khi hết thời kỳ đỉnh cao thành tích được đi học đại học chuyên ngành TDTT để trở thành HLV.

Tuy nhiên, không phải VĐV nào cũng chịu khó học tập và tận dụng cơ hội đi học, một số VĐV đi theo nhiều hướng rẽ khác như tự tìm đến những ngành nghề kinh doanh mà họ yêu thích và cũng đã có người thành công. Bên cạnh đó, một số người không thành công dẫn đến cuộc sống gặp nhiều khó khăn. “Nói chung, sự nỗ lực từ cả hai phía (ngành TDTT và cá nhân VĐV) là điều vô cùng quan trọng để đi đến đỉnh cao của thành tích cũng như công tác hướng nghiệp VĐV được hiệu quả”, ông Thắng cho biết.

Thiết nghĩ, để tạo tâm lý tốt nhất cho các VĐV thi đấu, cống hiến hết mình thì các cơ quan chức năng cần có thêm những chế độ đãi ngộ hợp lý. Có như vậy nền thể thao nước nhà mới có thể phát triển lên tầm cao mới.

Anh Tuấn