Đề xuất nhân văn, nên thực thi

12.000 phụ nữ trên 40 tuổi được khám sàng lọc ung thư vú miễn phí

Cụ thể theo ông Thuấn là các dạng ung thư: Vú, gan, cổ tử cung, đường tiêu hóa…Nếu thực hiện được điều này đồng loạt trên toàn quốc sẽ giúp nâng cao tỷ lệ phát hiện bệnh sớm, vừa nâng cao tỷ lệ chữa khỏi ung thư cho nhiều bệnh nhân hơn. Theo lãnh đạo Bệnh viện K, ung thư đang là một vấn đề lớn của nhiều nước trên thế giới, nhất là ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Mỗi năm nước ta ghi nhận thêm 126.000 trường hợp mắc ung thư mới và trên 94.000 người tử vong do ung thư. Tỷ lệ tử vong do bệnh ung thư cao gấp 9 lần tử vong do tai nạn giao thông. Số ca tử vong vì ung thư cũng chiếm khoảng 18% tổng số ca tử vong trên cả nước, chỉ xếp thứ 2 sau số ca tử vong do các bệnh tim mạch. Và nguyên nhân của thực trạng này là do phần lớn người bệnh được phát hiện bệnh và điều trị bệnh ở giai đoạn muộn. Ước tính có đến trên 70% người bệnh đến khám ở giai đoạn muộn.

Các chuyên gia y tế phân tích, đối với bệnh ung thư, phát hiện càng sớm việc điều trị càng đơn giản, nếu phát hiện muộn, điều trị kéo dài, hiệu quả lại không cao. PGS Trần Văn Thuấn cho biết: “Các bệnh ung thư đến nay phát hiện sớm hoàn toàn có thể chữa khỏi được. Cụ thể, như với bệnh ung thư vú nếu phát hiện ở giai đoạn 1 thì tỉ lệ điều trị thành công 95%, giai đoạn 2 tỉ lệ khoảng 70-75 %, giai đoạn 3 tỉ lệ chữa khỏi đạt 65% nhưng đến giai đoạn 4 thì chỉ đạt được 5% tỉ lệ thành công”.

Theo một nghiên cứu tại Bệnh viện K Trung ương những năm gần đây cho thấy có đến 71,4% bệnh nhân ung thư đến viện khi đã ở giai đoạn 3 trở lên. Đây là lý do lý giải vì sao số ca tử vong do ung thư của Việt Nam cao hơn các nước. Còn tại nhiều nước tiên tiến trên thế giới, tỷ lệ chữa khỏi bệnh ung thư có thể đạt trên 80% do họ đề cao việc tầm soát, sàng lọc và phát hiện sớm bệnh. Trong khi đó tại Việt Nam, tỉ lệ chữa khỏi mới đạt 40%, với các bệnh chủ yếu là ung thư vú, ung thư cổ tử cung nhờ được phát hiện sớm.

Vì phát hiện muộn, chi phí điều trị cũng gia tăng nhưng không mang lại hiệu quả như mong muốn. Nghiên cứu về tài chính trong điều trị ung thư ở Việt Nam gần đây cho thấy những gia đình có người bệnh ung thư phải gánh chịu hệ lụy tài chính nặng nề từ việc điều trị ung thư. Theo đó, có khoảng 34% bệnh nhân ung thư ở nước ta không đủ tiền mua thuốc điều trị sau 12 tháng phát hiện bệnh; 22% không thể thanh toán chi phí đi lại; 24,37% gia đình rơi vào cảnh khánh kiệt (không đủ khả năng chi trả chi phí thường xuyên trong gia đình như tiền điện, nước, gas…), phải vay mượn, thậm chí gần 9% gia đình phải bán đất đai, chuyển nhà...

Bởi vậy, PGS. Thuấn bày tỏ, ông tiếp tục kiến nghị việc quỹ BHYT chi trả cho việc tầm soát, phát hiện sớm ung thư. Bởi với những kỹ thuật tiên tiến mà Việt Nam đang áp dụng là ngang tầm thế giới, nhưng vì tỷ lệ bệnh nhân phát hiện muộn còn quá cao, nên số bệnh nhân chữa thành công còn rất hạn chế.

Trong khi đó, với những ca bệnh, mặt bệnh ung thư được phát hiện sớm, tỷ lệ chữa khỏi tại Việt Nam gần như tương đương các nước. Nhất là với các loại ung thư phổi (tỷ lệ đến viện muộn đến 80%), ung thư gan, ung thư đường tiêu hóa… việc tầm soát, phát hiện sớm có ý nghĩa quyết định đến hiệu quả điều trị. Nếu làm được điều này sẽ giúp nâng tỷ lệ phát hiện bệnh sớm, nâng tỷ lệ chữa khỏi bệnh ung thư.

Trước đó, lãnh đạo Bệnh viện K cũng đã đề xuất BHYT chi trả phí tầm soát một số loại ung thư cho người bệnh nhằm phát hiện sớm và điều trị bệnh hiệu quả. Riêng ở Hà Nội, đang thí điểm thanh toán BHYT đối với tầm soát ung thư đại tràng. Nếu việc thí điểm hiệu quả sẽ triển khai đồng bộ trong cả nước.

Được biết, tại Việt Nam, Chính phủ đã phê duyệt chiến lược quốc gia phòng chống ung thư và một số bệnh mãn tính khác giai đoạn 2015-2025. Trong đó, đặt mục tiêu 40% số người mắc một số bệnh ung thư được phát hiện ở giai đoạn sớm, giảm 20% tỷ lệ tử vong trước 70 tuổi do bệnh ung thư so với năm 2015. Bên cạnh đó, cũng cần giảm 30% tỷ lệ hút thuốc ở người trưởng thành, giảm 10% tỷ lệ uống rượu bia ở mức có hại…

PGS Trần Văn Thuấn PGS Trần Văn Thuấn bày tỏ, ông tiếp tục kiến nghị việc quỹ BHYT chi trả cho việc tầm soát, phát hiện sớm ung thư. Bởi với những kỹ thuật tiên tiến mà Việt Nam đang áp dụng là ngang tầm thế giới, nhưng vì tỷ lệ bệnh nhân phát hiện muộn còn quá cao, nên số bệnh nhân chữa thành công còn rất hạn chế. Trong khi đó, với những ca bệnh, mặt bệnh ung thư được phát hiện sớm, tỷ lệ chữa khỏi tại Việt Nam gần như tương đương các nước. Nhất là với các loại ung thư phổi (tỷ lệ đến viện muộn đến 80%), ung thư gan, ung thư đường tiêu hóa… việc tầm soát, phát hiện sớm có ý nghĩa quyết định đến hiệu quả điều trị. Nếu làm được điều này sẽ giúp nâng tỷ lệ phát hiện bệnh sớm, nâng tỷ lệ chữa khỏi bệnh ung thư.

Minh Khuê